Paweł Apostoł, czyli Szaweł z Tarsu to święty i patron duszpasterzy, marynarzy, powroźników, teologów, tkaczy, środków społecznego przekazu oraz miast: Akwizgranu, Berlina, Poznania, Rygi i Saragossy. Urodził się między 5 a 8 rokiem w Tarsie, a zmarł w 63 lub 64 roku w Rzymie. Wychowywał się w Tarsie. W wieku około 16 lat przybył do Jerozolimy, gdzie został faryzeuszem. Prawdopodobnie należał do radykalnego skrzydła szammaitów, którzy związani z zelotami nie wzbraniali się przed użyciem siły wobec chrześcijan. W 34 roku, będąc w drodze do Damaszku, doświadczył mistycznego spotkania z Chrystusem, które odmieniło jego dotychczasowe życie. Odtąd nazywał siebie apostołem Jezusa Chrystusa i odczytywał swoje powołanie jako wezwanie do nawracania pogan. Część podróży apostolskich odbywał w towarzystwie św. Barnaby. W trakcie swojej działalności był dwukrotnie więziony, po czym zginął śmiercią męczeńską w wieku około 60 lat. Pierwszym miejscem kultu św. Pawła był jego grób przy Via Ostiense w Rzymie, nad którym wzniesiono kapliczkę, a w 324 roku Konstantyn Wielki ufundował bazylikę, rozbudowaną i ozdobioną przez jego następców. Z czasem nad grobem świętego powstał też ołtarz, nazywany konfesją. W Polsce znajduje się 326 parafii pod wezwaniem św. Pawła, z czego w przypadku 315 jest to podwójne patrocinium dzielone ze św. Piotrem lub św. Janem Ewangelistą. W ikonografii sztuki zachodniej przedstawiany jest jako mężczyzna o pokaźnej posturze, symbolizującej moc ducha. Zwykle ukazywany jest w tunice i płaszczu, często ma kręcone włosy i długą brodę, rozdzieloną na końcu w dwa pukle. Do jego atrybutów należą zwoje Pisma Świętego, księga, krucyfiks, tkackie czółenko lub przędza (zajmował się też wyrobem namiotów), baranek, kość słoniowa i lanca. Jednak jego głównym atrybutem jest miecz, który pojawił się w ikonografii świętego na przełomie XII i XIII wieku . Posiada on kilka znaczeń: nawiązuje do jego męczeńskiej śmierci, przypomina o prześladowaniu chrześcijan przez św. Pawła przed nawróceniem, a także symbolizuje ostrość jego teologicznej myśli. Czasem jako odpowiedniki dwóch kluczy św. Piotra ukazywano go z dwoma mieczami. Nietypowym przedstawieniem, pojawiającym się zwłaszcza w kręgach sztuki hiszpańskiej jest pokazanie głowy św. Pawła na tacy lub misie z otwartymi ustami. Według legendy po ścięciu św. Pawła jego usta miały jeszcze trzykrotnie wypowiedzieć imię „Jezus”. Czasem obok głowy widnieje monogram Chrystusa. Innymi atrybutami są trzy źródła, mające odnosić się do trzech studni, przy których miała mieć miejsce męczeńska śmierć św. Pawła lub przezroczyste naczynie, na którego dnie pośród korzeni rośliny widnieje mały lew, a w kwiatach znajduje się gołębica. Spośród wydarzeń z żywota św. Pawła najczęściej przedstawiana jest scena ukazująca jego nawrócenie w drodze do Damaszku.
Maria Działo, "Paweł św. ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/ludzie/pawel-sw