Filtry
Nowe materiały na portalu SDM: Kościół Świętej Jadwigi Śląskiej w Waksmundzie
Kościół Świętej Jadwigi Śląskiej w Waksmundzie, zbudowany w 1887 roku, początkowo był jednonawową budowlą z trójbocznie zamkniętym prezbiterium i wieżą. W obliczu rosnącej liczby wiernych, pod koniec XX wieku zdecydowano o jego rozbudowie. Ksiądz Jan Kapusta, ówczesny proboszcz parafii, zainicjował i koordynował projekt, który opracował Lesław Manecki z Krakowa. Rozbudowę zakończono w 2001 roku. Warto dodać, że w nowej świątyni zachowane są cenne dzieła sztuki z poprzedniej budowli, które przypominają o jej bogatej historii. Historia parafii waksmundzkiej sięga bowiem aż pierwszej połowy XIV wieku. Obecnie w kościele Świętej Jadwigi Śląskiej w Waksmundzie znajduje się ołtarz główny z rzeźbami, wykonany w 1909 roku przez Grzegorza Franciszka Bełtowskiego z Nowego Targu. W zwieńczeniu ołtarza umieszczono obraz „Trójca Święta”, namalowany w tym samym roku przez Stanisława Bochyńskiego. Z wcześniejszego wyposażenia przeniesiono do nowej świątyni XVIII-wieczny obraz przedstawiający św. Jadwigę Śląską, barokową chrzcielnicę oraz renesansową kropielnicę.
Małopolskie zabytki
Nowe materiały na portalu SDM: kościoły Sieprawia i Krzyszkowic
Na portalu Sakralne Dziedzictwo Małopolski sukcesywnie publikujemy kolejne materiały dotyczące małopolskich kościołów w postaci opracowanych przez nasz Zespół kart dzieł sztuki. W ostatnim czasie pojawiło się kilkadziesiąt kart z miejscowości Siepraw i Krzyszkowice, w których znajdują się aż cztery kościoły z interesującym wystrojem i wyposażeniem, datowanym na okres od XIV do XX wieku.
Ikonografia
Matka Boska Gromniczna
2 lutego w kościele katolickim obchodzone jest Święto Ofiarowania Pańskiego i Oczyszczenia Najświętszej Marii Panny, od końca XIV wieku nazywane również świętem Matki Boskiej Gromnicznej. Dzień ten uważany jest za zakończenie okresu Bożego Narodzenia, co sprawia, że z przestrzeni sakralnej i domowej ostatecznie znikają dekoracje świąteczne, choinki i szopki.
Małopolskie zabytki
Proboszcz Andrzej Antałkiewicz i modernizacja kościoła św. Marii Magdaleny w Rabce na przełomie XVIII i XIX wieku
Nietuzinkową postacią ściśle związaną z drewnianym kościołem św. Marii Magdaleny w Rabce był ks. Andrzej Antałkiewicz, który przez 35 lat pełnił urząd plebana tamtejszej parafii. Proboszcz ten zapisał się w historii miasta jako inicjator modernizacji świątyni rabczańskiej, która nadała wnętrzu późnobarokowy i klasycystyczny wygląd, zachowany do dziś w niezmienionej formie.
Z życia Pracowni
Inwentaryzacja krakowskich kościołów. Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie
Studia w Instytucie Historii Sztuki i Kultury na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie to nie tylko przygotowanie teoretyczne, ale również fascynujące zajęcia praktyczne w terenie. Pracownia Inwentaryzacji i Digitalizacji Zabytków prowadzi dla studentów historii sztuki i ochrony dóbr kultury praktyki polegające na inwentaryzacji dzieł sztuki w kościołach na terenie Małopolski. W tym roku wspólnie ze studentami kierunku historia sztuki rozpoczęliśmy prace inwentaryzacyjne w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie.
Małopolskie zabytki
Wielkanocna scenografia. O dekoracji grobu Bożego w Kacwinie
Małopolscy artyści
2023 rokiem Włodzimierza Tetmajera
26 grudnia 1923 roku zmarł Włodzimierz Przerwa-Tetmajer, malarz i poeta nurtu Młodej Polski, działacz polityczny, brat poety Kazimierza Przerwy-Tetmajera, pierwowzór postaci Gospodarza w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego. W stulecie śmierci artysty rok 2023 ogłoszono Rokiem Tetmajera.
Włodzimierz Sylwester Przerwa-Tetmajer urodził się w noc sylwestrową 1861 roku w Harklowej k. Nowego Targu. Jego rodzicami byli: Adolf (1812-1892) - marszałek powiatu nowotarskiego i poseł na Sejm Krajowy Galicji oraz Leonia Krobicka (ok. 1830-1862), która zamarła kilka dni po porodzie syna. Ojciec ożenił się po raz drugi i z tego związku urodził się przyrodni brat Kazimierz (1865-1940) – późniejszy poeta i powieściopisarz.
Włodzimierz Sylwester Przerwa-Tetmajer urodził się w noc sylwestrową 1861 roku w Harklowej k. Nowego Targu. Jego rodzicami byli: Adolf (1812-1892) - marszałek powiatu nowotarskiego i poseł na Sejm Krajowy Galicji oraz Leonia Krobicka (ok. 1830-1862), która zamarła kilka dni po porodzie syna. Ojciec ożenił się po raz drugi i z tego związku urodził się przyrodni brat Kazimierz (1865-1940) – późniejszy poeta i powieściopisarz.
Aktualności
Boże Narodzenie 2022
Aktualności
Wyróżnienie w ramach Nagrody im. Mariana Korneckiego dla naszej Pracowni
W dniu 7 listopada tego roku Zespół Pracowni Inwentaryzacji i Digitalizacji Zabytków Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie otrzymał wyróżnienie w ramach Nagrody Województwa Małopolskiego im. Mariana Korneckiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie ochrony i opieki nad zabytkami architektury drewnianej Małopolski w 2022.
Aktualności
Konferencja „Sakralne Dziedzictwo Małopolski. Ludzie – Dzieła – Miejscowości”, 26 XI 2022
Małopolskie zabytki
Kaplica św. Otylii i św. Łucji w Wilkowie
„Wiele zabytkowych świątyń wiejskich w okolicach Krakowa jest powszechnie znanych, odwiedzanych i opisywanych. Są jednak także świątynie, o których – po za społecznością miejscową – prawie nikt nic nie wie, a nawet historycy sztuki ich nie znają, chociaż są to zabytki interesujące, kryjące niekiedy w swych wnętrzach wartościowe dzieła sztuki. Do takich właśnie zabytków zaliczyć można drewnianą kaplicę p.w. śś. Otylii i Łucji w Wilkowie.”
Marian Kornecki, 1994
Aktualności
Inwentaryzacja krakowskich kościołów A. D. 2022
W czerwcu 2022 roku zespół Pracowni Inwentaryzacji i Digitalizacji Zabytków Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie powrócił do prac w terenie. Razem ze studentami Instytutu Historii Sztuki i Kultury UPJPII zinwentaryzowaliśmy krakowskie kościoły św. Tomasza oraz Świętego Krzyża. W następstwie prac zgromadzone karty inwentarzowe oraz dokumentacja fotograficzna zabytków trafią do naszej bazy danych. Natomiast wybrane spośród nich obiekty zostaną opracowane naukowo i opublikowane na portalu „Sakralne Dziedzictwo Małopolski”.
Małopolskie zabytki
-A tu się namaluje więcej płomieni - czyli o Małopolskich trawestacjach kompozycji Guida Reniego z kościoła Santa Maria delle Concezione w Rzymie.
W obrębie sztuk plastycznych od początku ich istnienia działali artyści wybitni, którzy tworzyli dzieła wyjątkowej klasy – nowatorskie, na wysokim poziomie artystycznym, wytyczające nowe ścieżki oraz, co zupełnie naturalne, artyści przeciętni, którym ograniczone umiejętności oraz wątpliwa kreatywność nie pozwalały na zbyt wiele. Spośród efektów pracy tych pierwszych szereg dzieł z uwagi na nazwisko twórcy, dzięki sposobowi ujęcia tematu ale również np. ze względu na osobę fundatora lub lokalizację wystawiania stał się rozpoznawalny i, jakbyśmy to określili współczesnym językiem – modny.
Aktualności
Nihil obstat - dyspensy małżeńskie w aktach konsystorskich
Małżeństwo w tradycji rzymskiej, germańskiej oraz judeochrześcijańskiej było podstawową instytucją społeczną, mającą przede wszystkim wymiar ekonomiczny i prokreacyjny. Głównym celem związku dwóch osób było powołanie na świat legalnego potomstwa, które miało w przyszłości dziedziczyć dobra po rodzicach, zachowując ich dorobek dla kolejnych pokoleń.
Artyści działający w Małopolsce
Malarstwo religijne Petera Michala Bohúňa
Peter Michal Bohúň (1822-1879), narodowy malarz słowacki, w okresie odrodzenia narodowego Słowaków zaangażowany był w działalność społeczno-polityczną oraz kulturalną. Zasłynął przede wszystkim jako twórca litografii przedstawiających typy ludowe z regionów Orawy, Spisza i Liptowa, obrazów historycznych i romantycznych oraz portretów w tzw. typie biedermeierowskim. Najmniej znana pozostaje jedna z gałęzi jego twórczości malarskiej – obrazy o tematyce religijnej.
Małopolskie zabytki
Kościół w Dębnie Podhalańskim na liście światowego dziedzictwa UNESCO
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Digitalizacja archiwów kościelnych w Polsce. Szkolenie
Aktualności
Wielkanoc 2022
Z okazji zbliżających się Świąt Wielkanocnych chcieliśmy życzyć wszystkim czytelnikom naszego portalu zdrowia, spokoju oraz odpoczynku w radosnej atmosferze.
życzy
zespół Pracowni Inwentaryzacji i Digitalizacji Zabytków
Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
oraz
redakcja portalu Sakralne Dziedzictwo Małopolski
życzy
zespół Pracowni Inwentaryzacji i Digitalizacji Zabytków
Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
oraz
redakcja portalu Sakralne Dziedzictwo Małopolski
Ikonografia
Ecce Homo!
Scena Ecce Homo w rozbudowanych przedstawieniach ukazuje kontrast zachodzący pomiędzy postacią spokojnego Chrystusa, a gestykulującym tłumem. W kompozycjach, gdzie w centrum obrazu znajduje się tylko Chrystus jest podkreślona jego samotność. Niezależnie jednak od tego, czy znajduje się na nim grupa osób, czy tylko samotny Chrystus temat ten ma za zadanie zmusić widza do refleksji. Gdy obraz jest zredukowany do samej twarzy Chrystusa widać to najwyraźniej – uwaga widza nie jest przyciągana poprzez ukazywanie drastycznych śladów męki, a poprzez przeszywające spojrzenie Zbawiciela. Formuła samotnego Chrystusa w przedstawieniu Ecce Homo została zapoczątkowana przez Dirka Boutsa w jego dziele z około 1475 roku. Jednak schemat ten osiągnął swoje apogeum dopiero w XVIII wieku.
Ikonografia
Kilka słów o aniołach
Anioły to, w wielu religiach, istoty duchowe w hierarchii umieszczanie pomiędzy ludźmi i a Bogiem. Na przestrzeni wieków ukształtował się pewien typowy sposób przedstawiania tych bytów inspirowany tekstami biblijnymi i apokryfami.
Małopolscy artyści
Dzieła malarskie Sebastiana Stolarskiego w małopolskich kościołach
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Dislimitationis agrorum ecclesiae parochialis in Wrzawy, czyli krótki spór między panem a plebanem
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Rusza Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Archiva Ecclesiastica
Ukazał się nowy numer czasopisma "Archiva Ecclesiastica" wydawanego przez Stowarzyszenie Archiwistów Kościelnych. W bieżącym numerze znajdą Państwo artykuł poświęcony projektowi "Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej" zatutyłowany "Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej powstaje na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie"
Aktualności
Najlepsze życzenia bożonarodzeniowe!
Wszystkiego dobrego z okazji nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia! Życzymy dużo spokoju i odpoczynku w rodzinnej atmosferze!
_
Zespół Pracowni Inwentaryzacji i Digitalizacji Zabytków
Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
_
Zespół Pracowni Inwentaryzacji i Digitalizacji Zabytków
Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
Aktualności
Nagroda im. Stefana Krzysztofa Kuczyńskiego dla Piotra Kołpaka
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Introligatorski recykling, czyli kilka słów o oprawianiu ksiąg metrykalnych pergaminowymi rękopisami
Aktualności
Na tropach archiwalnych tajemnic – projekt z finansowaniem Ministerstwa Nauki i Edukacji
Ikonografia świętych
Odważny jak lew ? Nie tylko. O symbolu lwa w sztuce sakralnej.
Sztuka, aby przekazać treść, która jest bardziej złożona, niż tylko to, co widać na namalowanym, wyrzeźbionym lub w inny sposób zrealizowanym przedstawieniu, posługuje się symbolami. Są to umieszczane w dziele znaki mające dodatkowe, umowne znaczenie.
Aktualności
Sympozjum: Dzieje Czańca i czanieckiej parafii pw. św. Bartłomieja Apostoła
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Narodziny i śmierć w rodzinie Jordanów, czyli co kryją księgi metrykalne
Aktualności
Małopolska Noc Naukowców 2021 w Pracowni Inwentaryzacji i Digitalizacji Zabytków UPJPII
Aktualności
Małopolska Noc Naukowców tuż za rogiem!
Para-buch, probówki w ruch! Niespełna 3 –tygodnie dzielą nas od największego naukowego święta w Europie! Już 24 września Noc Naukowców rozbrzmi w 433 miastach Europy, w tym w 7 miastach w Małopolsce. Wielkie naukowe eksperymenty, zapierające dech w piersiach pokazy i demonstracje oraz najciekawsze naukowe odkrycia będą prezentowane nie tylko na arenie międzynarodowej, ale przez naukowców i pasjonatów nauki z małopolskich uczelni, instytutów naukowych, firm czy instytucji popularyzujących naukę z Krakowa, Tarnowa, Nowego Sącza, Oświęcimia, Chrzanowa, Skawiny i Niepołomic Małopolska Noc Naukowców w tym roku odbędzie się już 15 raz! Jubileuszowa edycja to dobry moment do podsumowań i podkreślenia najważniejszych osiągnięć, Naukowcy z małopolskich uczelni i jednostek edukacyjnych staną oko w oko z młodzieżą zainteresowaną naukowymi ciekawostkami. Co w tym roku? Na pewno każdy znajdzie coś dla siebie. Program tegorocznej edycji został opracowany przez ponad 37 jednostek edukacyjnych. Poprzez obserwację gwiazd, wspomnienia historycznych wydarzeń, ciekawostki ze zdrowia i urody, po fizyko-chemiczne eksperymenty, zgłębienie świata techniki, mechaniki, matematyki, dotknięcie nowoczesnych robotów, pojazdów i wynalazków, aż po podróż do wnętrza ziemi i geologiczną przygodę.
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Chronostychy księdza Jana Twaruszki
Małopolskie zabytki
Co łączyło króla Władysława Warneńczyka z kościołem w Gdowie?
Małopolscy artyści
Wojciech Maciejowski i jego prace w małopolskich kościołach
Wojciech Maciejowski to jeden z najciekawszych krakowskich rzeźbiarzy początku XX wieku. Jego prace można podziwiać w licznych kościołach na terenie Krakowa m.in. krakowskim klasztorze oo. Kanoników Regularnych Lateraneńskich, karmelitów trzewiczkowych na Piasku, bonifratrów i augustianów oraz w kościołach pw. św. Szczepana i Najświętszego Serca Jezusa w Krakowie. Wpis poświęcony jest wybranym dziełom rzeźbiarza, na które natrafiliśmy podczas inwentaryzacji małopolskich świątyń w ramach projektu Sakralne Dziedzictwo Małopolski.
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Kęckie losy rodziny Grabowskich
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Łosoś i ambrozja
Czyli rozważań o intrygującej dekoracji karty pewnego rękopisu część 2
Małopolskie zabytki
Małopolskie antyambony z XVIII wieku
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
O pieczęciach. Część 3: Pieczęcie parafialne
Po wprowadzeniu do zagadnienia i prezentacji wybranych odcisków z zespołu Acta Gratiosa przechowywanego w Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie, w kolejnym tekście kontynuujemy tematykę oscylującą wokół problematyki pieczęci parafialnych.
Małopolskie zabytki
„Święte emblematy” na szafie zakrystyjnej w kościele św. Marka w Krakowie
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Różne oblicza ksiąg metrykalnych
Kiedy wertujemy kolejne księgi metrykalne w poszukiwaniu swoich korzeni, nie spodziewamy się odnaleźć w nich niczego poza rzędami i kolumnami rejestrów chrztów, zaślubin czy zgonów. Zdarza się jednak, że ten monotonny rytm zaburzą bardzo interesujące interludia...
Ikonografia świętych
Święty Wojciech
23 kwietnia w Kościele katolickim przypada liturgiczne wspomnienie św. Wojciecha, którego imię jest pochodzenia starosłowiańskiego i składa się z dwóch członów: woj- odnosi się do wojownika, a –ciech do pociechy, uciechy.
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Czy dawniej biskupi wierzyli w horoskop?
Aktualności
Cyfrowe Archiwum – komunikat
Drodzy użytkownicy i użytkowniczki portalu,
Małopolskie zabytki
O dekoracjach grobu Pańskiego
Choć w żadnej z Ewangelii nie opisano bezpośrednio grobu Chrystusa, w przekazie św. Mateusza można znaleźć relację dotyczącą wydarzeń mających miejsce bezpośrednio po ukrzyżowaniu:
Aktualności
Wielkanoc 2021
Z okazji zbliżających się Świąt Wielkanocnych chcieliśmy życzyć wszystkim czytelnikom naszego portalu zdrowia, spokoju oraz odpoczynku w radosnej atmosferze.
życzy
zespół Pracowni Inwentaryzacji i Digitalizacji Zabytków
Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
oraz
redakcja portalu Sakralne Dziedzictwo Małopolski
życzy
zespół Pracowni Inwentaryzacji i Digitalizacji Zabytków
Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie
oraz
redakcja portalu Sakralne Dziedzictwo Małopolski
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Co powie ryba? Czyli rozważań o intrygującej dekoracji karty pewnego rękopisu część 1
Cyfrowe Archiwum Archidiecezji Krakowskiej
Archiwum abpa Eugeniusza Baziaka
Losy Archiwum Archidiecezji Lwowskiej obrządku łacińskiego (dziś Archiwum abpa Eugeniusza Baziaka) są niezwykle burzliwe. Akta wielokrotnie były przenoszone z miejsca na miejsce, zasób kilkakrotnie uległ rozproszeniu, aby po latach znów stanowić całość. Wojna, nieustanne przewożenie oraz złe warunki przechowywania (część akt została zalana) spowodowały, że wiele dokumentów uległo zniszczeniu a inne zaginęły. Jak to się stało, że archiwalia z terenu archidiecezji lwowskiej znalazły się w depozycie krakowskiej uczelni?
Małopolscy artyści
Marian Szczurowski - (nie)znany malarz religijny
Podczas inwentaryzacji kościołów Archidiecezji Krakowskiej udało się zidentyfikować znaczną grupę dzieł dotychczas słabo znanego malarza – Mariana Szczurowskiego. W toku dalszych badań okazało się, że w świątyniach małopolskich znajduje się wiele prac opatrzonych jego sygnaturą.