Św. Paweł

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Kocmyrzów-Luborzyca
Miejscowość
Czulice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wawrzeńczyce
Parafia
Św. Mikołaja
Tagi
św. Paweł
Miejsce przechowywania
prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/01125
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XIX/XX wiek
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Rzeźba powstała na przełomie XIX i XX wieku i została wtórnie umieszczona z boku ołtarza głównego. W 1996 roku zespół konserwatorski w składzie: Kinga Kuzemczak, Danuta Prząda oraz Iwona Trzaskalik-Kolarczyk wykonał konserwację rzeźby, w wyniku której dosztukowano brakującą, lewą dłoń figury.

Opis

Rzeźba św. Pawła ustawiona na ośmiobocznej podstawie, wolnostojąca, pełnoplastyczna. Święty ukazany w całej postaci, stojący, z lewą nogą ugiętą w kolanie, z zamkniętą księgą w prawej dłoni oraz lewą ręką ugiętą w łokciu i wyciągniętą przed siebie. Twarz szeroka, z oczami skierowanymi w dal, okolona gęstą i długą brodą; włosy średniej długości, zasłaniające uszy. Ubrany w długą, zieloną suknię z długimi rękawami, ze złotą lamówką na brzegach, przewiązaną sznurem w okolicach talii. Na lewym ramieniu, plecach i z przodu sylwetki na wysokości kolan zarzucony długi, czerwony płaszcz z szeroką, dekoracyjną lamówką z geometrycznym wzorem; na nogach sandały. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba św. Pawła powstała na przełomie XIX i XX wieku. Figura nie stanowi zatem całości z pozostałymi elementami dekoracji malarskiej i rzeźbiarskiej ołtarza, który powstał około połowy XVIII wieku. Święty Paweł został ukazany z księgą w ręku, symbolizującą jego udział w misji apostolskiej. Atrybut ten pojawił się w ikonografii świętego już w sztuce wczesnochrześcijańskiej. Prawdopodobnie w drugiej ręce św. Paweł trzymał miecz, który jednak nie zachował się. Po drugiej stronie ołtarza znajduje się rzeźba św. Piotra, pochodząca z tego samego warsztatu rzeźbiarskiego. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły autora rzeźby. Być może została ona sprowadzona z Niemiec (Tyrolu?) lub wzorowana jest na tyrolskich dziełach. Świadczą o tym cechy charakterystyczne dla masowo wyrabianych na terenie Niemiec figur sakralnych od połowy XIX wieku. Rzeźby te wykonywane były niezwykle poprawnie pod względem ikonograficznym oraz formalnym i w dużej mierze były idealizowane. Podobnie czulicka figura posiada idealizowane rysy twarzy i ma charakterystyczne zdobienia na brzegach szaty.

Streszczenie

Figura św. Pawła ustawiona na ołtarzu głównym w kościele św. Mikołaja w Czulicach powstała na przełomie XIX i XX wieku. Reprezentuje tradycyjny typ ikonograficzny ukazujący świętego apostoła z księgą w dłoniach. Po drugiej stronie ołtarza znajduje się rzeźba św. Piotra pochodząca z tego samego warsztatu rzeźbiarskiego. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły autora dzieł.

Bibliografia

Rèau Louis, "Iconographie de l’art chrètien", Paryż 1959
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Paweł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-pawel-2

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności