Św. Paweł
Zdjęcie nr 1: Rzeźba przedstawiająca św. Pawła, pełna, ustawiona na prostopadłościennym cokole. Święty ukazany w delikatnym kontrapoście z lewą nogą ugiętą w kolanie, z mieczem w prawej dłoni i księgą w lewej. Twarz podłużna, okolona długą brodą, usta delikatnie rozchylone, nos długi i prosty, włosy krótkie. Święty ubrany jest w długą suknię z długimi rękawami, przewiązaną w talii oraz płaszcz przerzucony przez prawe ramię i spływający połą z przodu na lewe ramię. Draperia szat sztywna, biegnąca równoległymi fałdami w dół.

Św. Paweł

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
suski
Gmina
Bystra-Sidzina
Miejscowość
Sidzina
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Parafia Św. Mikołaja
Tagi
rzeźba XIX wieku św. Paweł
Miejsce przechowywania
przed wejściem do kościoła
Identyfikator
DZIELO/10892
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XIX wiek
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Małopolska
Technika i materiał
piaskowiec, techniki rzeźbiarskie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Opis

Rzeźba przedstawiająca św. Pawła, pełna, ustawiona na prostopadłościennym cokole. Święty ukazany w delikatnym kontrapoście z lewą nogą ugiętą w kolanie, z mieczem w prawej dłoni i księgą w lewej. Twarz podłużna, okolona długą brodą, usta delikatnie rozchylone, nos długi i prosty, włosy krótkie. Święty ubrany jest w długą suknię z długimi rękawami, przewiązaną w talii oraz płaszcz przerzucony przez prawe ramię i spływający połą z przodu na lewe ramię. Draperia szat sztywna, biegnąca równoległymi fałdami w dół.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba została wykonana w XIX wieku w warsztacie prowincjonalnym, o czym świadczą sumarycznie potraktowane draperie szat i detale anatomiczne. Święty Paweł został ukazany w tradycyjnym ujęciu ikonograficznym z atrybutami: mieczem, którym został ścięty oraz księgą symbolizującą jego udział w misji apostolskiej. Księga jest atrybutem, który pojawił się w ikonografii świętego już w sztuce wczesnochrześcijańskiej. Z kolei miecz był przypisywany apostołowi dopiero po XIII wieku, czyli pojawił się znacznie później niż klucze u św. Piotra. Po drugiej stronie kościoła znajduje się rzeźba św. Piotra, pochodząca z tego samego warsztatu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, zabrudzenie powierzchni.

Streszczenie

Rzeźba została wykonana w XIX wieku w warsztacie prowincjonalnym, o czym świadczą sumarycznie potraktowane draperie szat i detale anatomiczne. Święty Paweł został ukazany w tradycyjnym ujęciu ikonograficznym z atrybutami: mieczem, którym został ścięty oraz księgą symbolizującą jego udział w misji apostolskiej.

Bibliografia

Rèau Louis, "Iconographie de l’art chrètien", Paryż 1959
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Leśniak Kazimierz, "Ocalić od zapomnienia. Dzieje Sidziny 1563-2006", Kraków 2007

Osoby związane z dziełem

Zdjęcie nr 1 dla osoby: Paweł św.
Paweł św.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna przedstawiająca Chrystusa zawieszonego na krzyżu na wyprostowanych ramionach, figura w typie Cristo vivo. Głowa Chrystusa delikatnie przechylona na prawe ramię; nogi wyprostowane w kolanach, stopy przebite jednym gwoździem w układzie prawa na lewą. Twarz Zbawiciela szeroka o wyraźnych rysach, długim i wąskim nosie oraz krótkiej brodzie, zawiniętej na końcu w dwa krótkie i silnie skręcone pukle. Włosy długie, opadające na plecy z jednym długim puklem spływającym sztywno na prawe ramię. Na głowie Chrystus ma założoną ciasno splecioną, zieloną koronę cierniową, zawiązaną opaską z gałązek. Sylwetka wychudzona, ułożona w nienaturalnej pozie z dużymi dłońmi i stopami. Perizonium złocone, ciasno oplatające biodra, przewiązane pośrodku z jednym końcem wystającym z prawej strony. Nad głową Chrystusa znajduje się titulus w formie białej tabliczki namalowanej na wolutowo wyciętym kartuszu z napisem w polu „I(ESUS) N(AZARENUS) R(EX) I[UDAEORUM]”. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała z zaznaczonymi śladami męki. Krzyż drewniany, prosty, malowany na kolor ciemnobrązowy.
rzeźba
Krucyfiks
Zdjęcie nr 1: Krucyfiks w typie Cristo morte; postać Chrystusa umarłego przybitego do krzyża trzema gwoździami. Sylwetka w delikatnym zwisie, o silnie zaznaczonej anatomii ciała, z podkreśloną linią żeber i zaznaczonymi śladami męki. Perizonium w formie tkaniny przewiązanej na sznurze na prawym boku, sięgające kolan i odsłaniające prawe udo. Twarz Jezusa podłużna opadająca na prawe ramię, okolona zarostem; oczy zamknięte, nos podłużny, usta delikatnie otwarte; włosy długie spływające na prawe ramię, na głowie zielona korona cierniowa. Krzyż drewniany, prosty. Nad głową Chrystusa zawieszona tabliczka w kształcie kartusza zdobionego ornamentem okuciowym z napisem „I.N.R.I.” Partie ciała polichromowane naturalistycznie, perizonium złocone.
rzeźba
Krucyfiks
Zdjęcie nr 1: Ambona wisząca, przyścienna z wejściem od strony kaplicy po północnej stronie prezbiterium. Kosz na planie półkolistym, na profilowanym cokole, z szyszką u spodu, flankowany po bokach dwoma spływami wolutowymi, na których ustawione są rzeźby siedzących aniołków. Na ściance kosza w profilowanej, złoconej ramie płaskorzeźba z przedstawieniem Połowu ryb. Zaplecek w kształcie prostokąta stojącego ujęty po bokach tkaniną przewiązaną u góry; w polu przedzielony złoconymi pasami ułożonymi na kształt litery H. W dolnej części zdobiony prostokątną płyciną ozdobioną płaskorzeźbioną rozetą, w górnej partii fantazyjną wicią roślinną. Baldachim o wykroju półkolistym, w strefie belkowania zdobiony prostym fryzem przedzielonym pionowymi paskami na małe prostokątne płyciny, od dołu zdobiony lambrekinem, z dwoma wazonami płomienistymi z przodu oraz rzeźbą Mojżesza na skale w zwieńczeniu. U spodu baldachimu Gołębica Ducha Świętego w promienistej glorii złożonej z wiązek promieni o nierównej długości. Płaskorzeźba na ściance frontowej kosza z przedstawieniem Połowu ryb. Kompozycja wielopostaciowa z ukazaniem po prawej stronie Jezusa nauczającego w łodzi oraz trzech uczniów wyciągających sieć pełną ryb. Po lewej stronie na brzegu siedząca postać jednego z uczniów. Uczniowie ubrani w długie suknie z długimi rękawami w kolorach: czerwonym, niebieskim i zielonym. Jezus ubrany jest w długą, złotą suknię z długim rękawem i złoty płaszcz. Krajobraz ukazany sumarycznie z wyraźnie zaznaczonymi falami morskimi. Tło złocone, ze złoconymi obłokami. Aniołki siedzące na wolutach ukazane frontalnie, z rozpostartymi szeroko skrzydłami. Aniołek po lewej stronie z rękami lekko ugiętymi w łokciach, z zamkniętą księgą w lewej dłoni. Aniołek po prawej stronie, delikatnie przechylony w lewo, z otwartą księgą w lewej dłoni i prawą ręką uniesioną nad księgą. Aniołki przepasane w pasie złotą chustą. Twarze szerokie, z pucułowatymi i delikatnie zarumienionymi policzkami, małe i wąskie usta, krótkie nosy. Włosy średniej długości, ciemnobrązowe, kędzierzawe. W zwieńczeniu na wysokiej skale ustawiona jest rzeźba Mojżesza, ukazana frontalnie, z lewą nogą wspartą na skale, z tablicą przykazań w lewym ręku i laską w prawej. Mojżesz ubrany w długą, złotą suknię z długim rękawem. Twarz podłużna, okolona długą, ciemnobrązową brodą i krótkimi, ciemnobrązowymi włosami. Struktura ambony polichromowana w kolorze jasnobrązowym, detale w kolorze ciemnobrązowym, profile i ornamenty złocone oraz posrebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Kościół usytuowany jest w południowo-wschodniej części wsi, otoczony kamiennym murem, otynkowanym, krytym betonową płytą, w który wbudowano współczesne stacje drogi krzyżowej. Na plac kościelny prowadzą trzy bramy. Główna brama znajduje się w murze od strony zachodniej, nakryta jest ostrołukową arkadą. Dwie mniejsze bramy zlokalizowane są od strony południowej oraz od strony wschodniej. Na placu przed kościołem stoi pomnik z 1911 roku wystawiony na pamiątkę księdza Wojciecha Blaszyńskiego i działacza ludowego Stanisława Stojałowskiego. Świątynia jest orientowana, murowana, jednonawowa z węższym i krótkim prezbiterium, zamkniętym półkoliście oraz z wieżą na zakończeniu nawy. Do prezbiterium przylega zakrystia od północy i skarbczyk od południa. Od strony południowej dobudowana jest również niska kruchta. Wnętrze trójprzęsłowej nawy rozczłonkowane jest filarami przyściennymi wspierającymi sklepienie żagielkowe. Chór muzyczny trójarkadowy, wsparty na dwóch filarach. W ścianach korpusu nawowego znajdują się głębokie wnęki, w których umieszczone są prostokątne otwory okienne zamknięte półkolistym łukiem, po trzy od strony północnej i południowej; takie same okno znajduje się również w apsydzie od strony południowej oraz na chórze od strony zachodniej. Ponadto w apsydzie na wysokości zwieńczenia ołtarza głównego umieszczone jest małe, okrągłe okno. W kruchcie, skarbczyku i zakrystii okna są prostokątne. Drzwi główne dwuskrzydłowe, drewniane z metalowymi okuciami, zabezpieczone od wewnątrz dwiema żelaznymi zaporami umocowanymi w murze. Podobne drzwi znajdują się od strony południowej z kruchty. Fasada kościoła jest płaska, zakończona gzymsem z wysuniętą do przodu trójkondygnacyjną wieżą, nakrytą baniastym hełmem z latarnią. Drugie piętro wieży połączone jest z fasadą prostymi spływami. Przy wejściu na wysokich cokołach ustawione są rzeźby świętych Piotra i Pawła. Kościoł nakryty jest dachem dwuspadowym, na skrzyżowaniu nawy z prezbiterium umieszczona jest sygnaturka z hełmem baniastym z latarnią.
kościół
Kościół św. Mikołaja
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych górnych narożach z przedstawieniem Najświętszego Serca Jezusa. W centrum kompozycji ukazany jest Jezus w całej postaci, prawą ręką czyni gest błogosławieństwa, lewą wskazuje na gorejące na piersi serce. Twarz podłużna z długim i wąskim nosem, dużymi oczami, okolona krótką brodą, rozdzieloną na dwa, małe pukle. Włosy długie, ciemnobrązowe, z przedziałkiem pośrodku, opadające na plecy i ramiona bujnymi falami. Jezus ubrany jest w długą, jasną suknię, przewiązaną w talii. Na dłoniach i stopach ma widoczne ślady męki. Wokół głowy ma okrągły nimb. Od serca oplecionego koroną cierniową odchodzą dwa strumienie promieni, po lewej złoty, a po prawej biały. Chrystus ukazany został na kwitnącej łące, w oddali widoczny jest polny krajobraz i jasne niebo. Kolorystyka pastelowa, miękki i delikatny modelunek. W dolnej części kompozycji złota banderola z napisem „JEZU UFAM TOBIE”. W dolnym, lewym narożu sygnatura: „A(dolf) Hyła”, a po prawej data „1951”. Rama wnęki drewniana, szeroka, profilowana, zdobiona winną latoroślą.
obraz
Jezu Ufam Tobie
Zdjęcie nr 1: Obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem w kształcie stojącego prostokąta. Maria ukazana w półpostaci, delikatnie zwrócona w lewo z Dzieciątkiem Jezus na lewym ręku, z głową przytuloną do jego twarzy, prawą dłonią trzymająca jego lewą rączkę. Twarz Marii pełna, nos długi, duże i brązowe oczy oraz drobne usta. Ubrana jest w niebieską suknię z długimi rękawami, ozdobioną na brzegu złoconą bordiurą oraz ciemnoczerwony maforion , malowanym światłocieniowo z zieloną podszewką i z lewą połą zarzuconą na prawe ramię. Płaszcz ozdobiony jest trzema gwiazdami: na czole, na dekolcie po lewej stronie i na prawym ramieniu; a na brzegach dekorowany jest ozdobną lamówką z filigranowymi frędzlami. Dzieciątko siedzi na ramieniu Matki, zwrócone trzy czwarte w prawo, ma skrzyżowane nóżki, a lewą rękę trzyma w prawej dłoni Matki Boskiej. Ubrane jest w srebrną sukienkę z długimi i szerokimi rękawami, przewiązaną w talii jasnobeżową tkaniną oraz złoconą szatę wierzchnią, bez rękawów, skrzyżowaną na piersi, ozdobioną szrafowaniem. Twarz Jezusa pełna o pucułowatych policzkach i podkreślonych podbródku z długim nosem, małymi ustami i dużymi ciemnymi oczami. Karnacje obu postaci ciemne z zarumienionymi policzkami. Na głowach mają założone pełne korony zdobione fioletowymi, niebieskimi i czerwonymi kamieniami; a wokół głów koliste i złocone nimby. Na wysokości głowy Matki Bożej, po lewej stronie znajdują się tłoczone abrewiacje: „MP ΘY”, a po prawej: „IX XC”. Ornament tła wyciskany w gruncie, złocony o układzie kandelabrowym, roślinnym z motyw palmetowym. Na odwrociu napis: „obraz podług trad(ycji) z IX w(wieku) konserw(owany) z XIV w(ieku), odnow(iony) i zakonserw(owany) 1963 kons(erwator) Zawadzki T(adeusz) Dzierża z Kr(akowa) Prob(oszcz) X(iądz) J(ózef) Długopolski kość. Mika Fr.” Wizerunek umieszczony jest w złoconej, profilowanej ramie, od wewnątrz zdobionej pasem kimationu.
obraz
Matka Boska Sidzińska

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz

Św. Benedykt

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Paweł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-pawel-10

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności