Św. Paweł

Dzieje zabytku

Rzeźba św. Pawła powstała w XIX wieku. Została wtórnie umieszczona na balustradzie chóru muzycznego, najpewniej w czasie remontu kościoła w latach 1902-1910. Razem z figurą św. Piotra, która stanowi dla niej parę, mogły pierwotnie znajdować się w nieistniejącym już ołtarzu.

Opis

Rzeźba jest ścięta i drążona z tyłu, ustawiona na niskiej podstawie na planie półkola. Święty przedstawiony w całej postaci, zwrócony jest frontalnie, z ugiętą prawą nogą. W prawej, ugiętej ręce podtrzymuje na wysokości talii otwartą księgę, lewa jest wyprostowana, opuszczona w dół. Twarz ma kwadratową, o migdałowatych oczach, krótkim nosie i pełnych ustach, okoloną długą brodą opadającą na pierś oraz długimi, skręconymi włosami sięgającymi ramion. Święty ubrany jest w tunikę przepasaną w talii oraz płaszcz zapięty na piersi, opadający na ramiona i plecy postaci. Figura w całości polichromowana w kolorze złotym.

Zarys problematyki artystycznej

Figura ma zwarty i blokowy charakter, cechuje ją statyka. Anatomia ciał, włosy oraz szaty kształtowane są w sposób uproszczony.
Rzeźbę można zidentyfikować jako św. Pawła po zwyczajowym sposobie przedstawienia tego świętego, a mianowicie długiej brodzie, stroju oraz trzymanej księdze. Święty Paweł występuje najczęściej ze św. Piotrem, którego ikonografii (w zakresie fizjonomii) odpowiada figura stanowiąca dla niego parę, umieszczona po drugiej stronie balustrady chóru muzycznego. Najprawdopodobniej zatem w lewej, wyprostowanej ręce omawiany święty mógł trzymać miecz zwrócony ostrzem w dół.
Święty Paweł pierwotnie nosił imię Szaweł i był gorliwym prześladowcą chrześcijan, aż do czasu nawrócenia. Wówczas przyjął imię Paweł i rozpoczął działalność apostolską. Poniósł śmierć męczeńską przez ścięcie mieczem, dlatego jest on jego atrybutem. Święci Piotr i Paweł często przedstawiani są razem. W Kościele uroczystość obu apostołów obchodzona jest wspólnie, gdyż w tradycji uznaje się, że zginęli w tym samym dniu. Jednocześnie przez swoje zasługi dla Kościoła obaj nazywani są „książętami apostołów”.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Przetarcia i ubytki warstwy polichromii. Silne zabrudzenia na całej powierzchni figury. Ubytki mechaniczne – brak palców lewej dłoni.

Streszczenie

Rzeźba św. Pawła powstała w XIX wieku. Została wtórnie umieszczona na balustradzie chóru muzycznego, najpewniej w czasie remontu kościoła w latach 1902-1910. Razem z figurą św. Piotra, która stanowi dla niej parę, mogły pierwotnie znajdować się w nieistniejącym już ołtarzu. Rzeźbę można zidentyfikować jako św. Pawła po zwyczajowym sposobie przedstawienia tego świętego. Najprawdopodobniej w lewej, wyprostowanej ręce mógł trzymać miecz zwrócony ostrzem w dół.

Bibliografia