Św. Paweł

Dzieje zabytku

Figura św. Pawła powstała razem z ołtarzem głównym przed 1779 rokiem, a więc po pożarze kościoła (1752), ale przed jego ponowną konsekracją. Została wymieniona w aktach wizytacji z 1832 roku.

Opis

Rzeźba drążona, ustawiona na podstawie na plenie prostokąta. Święty ukazany frontalnie, z głową skierowaną w prawo, w kontrapoście, o delikatnie odchylonej w tył sylwetce. Prawą rękę kładzie na piersi, w lewej, odsuniętej od boku trzyma miecz skierowany ostrzem w dół. Twarz ma pociągłą, szczupłą, o wysokim czole, małych, migdałowatych oczach, prostym nosie i otwartych ustach, okoloną długą, kręconą brodą i krótkimi włosami, z pojedynczym puklem nad czołem i łysiną na głowie. Ubrany jest w tunikę przewiązaną pasem, ściśle przylegającą do ciała, z wywiniętymi mankietami oraz płaszcz zawieszony na lewym ramieniu, opadający na plecy, zawijający się na prawej nodze i zawiązany u pasa. Figura w całości złocona, ostrze miecza srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Wszystkie figury z ołtarza głównego cechują smukłość sylwetki, lekkość i swoboda w oddaniu pozy oraz miękki modelunek szat, odzwierciedlający ruch postaci. Twarze rzeźbione są w bardzo znamienny sposób, o głęboko osadzonych oczach, z drążonym kącikiem, prostym nosie i pełnych ustach. Włosy i brody układane są w niewielkie falujące pukle, różnej długości, ściśle okalające twarz. Zwłaszcza w postaciach kobiecych zauważyć można duże przywiązanie do szczegółu w precyzyjnym sposobie oddania elementów stroju, a także jego zdobień i detali. Dekoracja rzeźbiarska ołtarza w Nowej Białej została wykonana na wysokim poziomie, przez bardzo wprawnego rzeźbiarza, być może z terenu Spisza, jednak wciąż nierozpoznanego.
Święty Paweł pierwotnie nosił imię Szaweł i był gorliwym prześladowcą chrześcijan, aż do czasu nawrócenia. Wówczas przyjął imię Paweł i rozpoczął działalność apostolską. Poniósł śmierć męczeńską przez ścięcie mieczem, dlatego jest on jego atrybutem.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, drewnojady, przetarcia złoceń.

Streszczenie

Figura św. Pawła powstała razem z ołtarzem głównym przed 1779 rokiem, a więc po pożarze kościoła (1752), ale przed jego ponowną konsekracją. Święty poniósł śmierć męczeńską przez ścięcie mieczem, dlatego jest on jego atrybutem.

Bibliografia