Św. Paweł

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Nowy Targ
Miejscowość
Waksmund
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Nowy Targ
Parafia
Świętej Jadwigi Śląskiej
Kościół
Świętej Jadwigi Śląskiej
Tagi
Bełtowski Grzegorz Franciszek rzeźba XX wieku św. Paweł
Miejsce przechowywania
po prawej stronie ołtarza głównego
Identyfikator
DZIELO/10672
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
1909 rok
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Nowy Targ
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 136 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – 124 cm
Szerokość figury – 57 cm
Wymiar podstawy – 3,5x39x32 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo-Nosal
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Rzeźbę św. Pawła wraz z całym wystrojem rzeźbiarskim ołtarza głównego w Waksmundzie wykonał nowotarski rzeźbiarz Grzegorz Franciszek Bełtowski w 1909 roku.

Opis

Rzeźba pełnoplastyczna ustawiona na niskim, prostokątnym cokole o ściętych narożach. Święty Paweł ukazany frontalnie, w pozycji stojącej, w delikatnym kontrapoście, z prawą nogą ugiętą w kolanie. W prawej dłoni trzyma miecz, skierowany ostrzem w dół, a w lewej otwartą księgę. Ubrany w jest długą, zieloną suknię z długimi rękawami oraz czerwony płaszcz zarzucony na lewe ramię, z drugim końcem przewieszonym pod prawą ręką, zdobiony na obrzeżach stylizowaną wicią roślinną; na stopach ma założone ciemnobrązowe sandały. Twarz z długim i orlim nosem, wzrokiem skierowanym na księgę, okolona długą i ciemnobrązową brodą. Włosy średniej długości, ciemnobrązowe, opadające do tyłu na plecy. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała, detale złocone i srebrzone.




Zarys problematyki artystycznej

Autorem dzieła jest Grzegorz Franciszek Bełtowski (1859?-1918), pochodzący z Nowego Targu. Jego twórczość, mocno osadzona w tradycji XIX-wiecznej rzeźby sakralnej, inspirowana była dziełami tyrolskimi, które łączyły tradycję rzemieślniczą z wpływami stylów historycznych, m.in. neogotyku. Bełtowski zdobył uznanie w 1909 roku na Wystawie Przemysłu Liturgicznego w Pałacu Sztuki we Lwowie, podczas której otrzymał dyplom honorowy w kategorii rzeźba kościelna w kamieniu i drzewie. W latach 1881–1883 pełnił funkcję werkmistrza w Państwowej Szkole Przemysłowej we Lwowie, gdzie nauczał stolarstwa, tokarstwa i snycerstwa użytkowego.

Omawiana rzeźba przedstawia św. Pawła. Jego sylwetka została ukazana w konwencjonalnej oraz statecznej pozie, a także zgodnie z tradycją ikonograficzną świętego, który w dłoniach dzierży charakterystyczne dla niego atrybuty: miecz, którym został ścięty oraz księgę – symbolizującą jego udział w misji apostolskiej. Brzegi płaszcza św. Pawła dekorowane są misterną, złoconą i stylizowaną bordiurą, inspirowaną haftami liturgicznymi tego czasu.

Streszczenie

Rzeźbę św. Pawła wraz z całym wystrojem rzeźbiarskim ołtarza głównego w Waksmundzie wykonał nowotarski rzeźbiarz Grzegorz Franciszek Bełtowski w 1909 roku.

Bibliografia

Skorupa Andrzej, "Zabytkowe kościoły Niżnego Podhala", Kraków 2004
"Nekrolog Franciszka Grzegorza Bełtowskiego" , Gazeta Podhalańska , s. 7
"Nekrolog Franciszka Grzegorza Bełtowskiego" , Gazeta Lwowska , s. 4
Kowalik Beata, "Nowy Targ 1867-1918. Pół wieku, które zmieniło oblicze miasta", Nowy Targ 2006
Rèau Louis, "Iconographie de l’art chrètien", Paryż 1959
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

Jak cytować?

Maria Działo-Nosal, "Św. Paweł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-pawel-60

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności