Św. Paweł

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Łapsze Niżne
Miejscowość
Trybsz
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Białka Tatrzańska
Parafia
Św. Elżbiety Węgierskiej
Tagi
rzeźba XVIII wieku św. Paweł
Miejsce przechowywania
lewa bramka ołtarza głównego
Identyfikator
DZIELO/14328
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
trzecia dekada XVIII wieku (?)
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 115 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – 110 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Rzeźba św. Pawła prawdopodobnie powstała w trzeciej dekadzie XVIII wieku wraz z całą nastawą ołtarzową.

Opis

Rzeźba przedstawia św. Pawła, ustawionego na półkolistym, srebrzonym cokole. Święty ukazany frontalni, w prawej ręce trzyma miecz, ostrzem skierowany w dół; a w lewej przy boku trzyma księgę. Twarz pełna o delikatnie rozchylonych ustach i dużych oczach. Głowa okolona długą brodą, o głębokich i równoległych rzeźbieniach oraz średniej długości włosami. Święty ubrany jest długą suknię, przewiązaną w talii oraz złocony płaszcz. Draperia szat miękka o równoległych fałdach; dłonie wyrzeźbione sztywno i niedbale. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, szaty i atrybuty złocone oraz srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Sposób rzeźbienia przypomina figury, które znajdują się w ołtarzu w kaplicy Matki Boskiej Bolesnej w kościele św. Jana Chrzciciela w Orawce z 1728 roku. Artysta ten rzeźbił figury o pulchnych w dolnej części twarzach, niezgrabnie formował dłonie postaci, a rękawy ich sukni silnie przywierały do rąk i były gęsto drapowane w przeciwieństwie do rozwianych brzegów płaszczy. Sylwetki były sztywne, a włosy rzeźbione gęstymi wgłębieniami i silnie zawinięte w duże loki. Być może twórca rzeźb z ołtarza w Orawce wykonał również figury na ołtarzu głównym w kościele w Trybszu.


Święty Paweł został ukazany z księgą w ręku, symbolizującą jego udział w misji apostolskiej. Atrybut ten pojawił się w ikonografii świętego już w sztuce wczesnochrześcijańskiej. W drugiej ręce św. Paweł trzyma miecz, nawiązujący do jego męczeńskiej śmierci. Miecz był przypisywany apostołowi dopiero po XIII wieku, znacznie później niż klucze u św. Piotra.

Streszczenie

Rzeźba św. Pawła prawdopodobnie powstała w trzeciej dekadzie XVIII wieku wraz z całą nastawą ołtarzową.

Bibliografia

Rèau Louis, "Iconographie de l’art chrètien", Paryż 1959
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Paweł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-pawel-24

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności