Św. Paweł

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Niepołomice
Miejscowość
Wola Batorska
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niepołomice
Parafia
Matki Boskiej Nieustającej Pomocy
Tagi
Maciejowski Wojciech rzeźba XX wieku św. Paweł
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/09488
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
1948 rok
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Kraków
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Wszystkie prawa zastrzeżone

Dzieje zabytku

Według informacji zapisanych w kronice parafialnej ołtarz główny wraz z dekoracją rzeźbiarską w kościele w Woli Batorskiej wykonał Wojciech Maciejowski w Krakowie w 1948 roku.

Opis

Rzeźba św. Pawła ustawiona na niskim prostopadłościennym cokole o ściętych narożach. Święty ukazany jest frontalnie, w prawej dłoni trzyma księgę, a w lewej miecz skierowany ostrzem do dołu. Twarz o jasnej karnacji, z długim i szerokim nosem, okolona długą i bujną brodą rozdzieloną na dwa pukle, silnie fakturowaną w poziome bruzdy. Włosy ciemnobrązowe, gęste, o bujnych puklach ułożonych po bokach głowy. Ubrany jest w białą suknię z długimi rękawami i kołnierzem oraz jasnobrązowy płaszcz odsłaniający lewe ramię. Wokół głowy ma duży i szeroki, okrągły nimb. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, detale złocone i srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźbę wraz z całym ołtarzem głównym wykonał Wojciech Maciejowski w 1948 roku w Krakowie. Artysta uczęszczał do krakowskiej Szkoły Przemysłowej, w której kształcił się pod kierunkiem Stanisława Wójcika i Jana Raszki. Tworzył głównie z drewna, specjalizował się w wyposażaniu wnętrz sakralnych. W latach 1923-1945 wykształcił wielu uczniów, z których z imienia i nazwiska znany jest jedynie Antoni Baran. Rzeźbiarz prowadził warsztat zlokalizowany przy ulicy Mazowieckiej w Krakowie, a także przez pewien czas posiadał dodatkową pracownię przy krakowskim klasztorze Kanoników Regularnych Laterańskich. W swojej twórczości Maciejowski do elementów stylowych zaczerpniętych z wcześniejszych epok (szczególnie baroku), wykorzystując jednocześnie doświadczenia Art déco i modernizmu. Rzeźby wykonane w jego warsztacie mają charakterystyczne wysmukłe proporcje oraz ostro cięte fałdy szat. Twarze modelowanych przez niego figur mają zwykle regularne rysy twarzy o wydatnych nosach, głęboko osadzonych oczach, a ich głowy okalają bujne szeroko rozłożone na boki pukle włosów, które według badaczy dzieł artysty (Katarzyna Brzezina i Adam Organisty) są znakiem rozpoznawczym rzeźbiarza. Artysta zmarł prawdopodobnie pod koniec lat czterdziestych XX wieku, a więc ołtarz główny w Woli Batorskiej i jego dekoracja rzeźbiarska należą zatem do jednego z ostatnich wykonanych przez niego dzieł. Rzeźba przedstawia św. Pawła, który został ukazany w tradycyjnym ujęciu ikonograficznym z atrybutami: mieczem, którym został ścięty oraz księgą, symbolizującą jego udział w misji apostolskiej. Księga jest atrybutem, który pojawił się w ikonografii świętego już w sztuce wczesnochrześcijańskiej. Z kolei miecz był przypisywany apostołowi dopiero po XIII wieku, znacznie później, niż klucze u św. Piotra. Po drugiej stronie ołtarza znajduje się rzeźba św. Piotra, pochodząca z tego samego warsztatu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry

Streszczenie

Rzeźbę św. Pawła wraz z całym ołtarzem głównym wykonał Wojciech Maciejowski w 1948 roku w Krakowie. Maciejowski zmarł prawdopodobnie pod koniec lat czterdziestych XX wieku, a więc ołtarz główny w Woli Batorskiej i jego dekoracja rzeźbiarska należą do jednego z ostatnich wykonanych przez niego dzieł. Omawiana rzeźba przedstawia św. Pawła. Reprezentuje tradycyjny typ ikonograficzny ukazujący świętego apostoła z księgą i mieczem w dłoniach. Po drugiej stronie ołtarza znajduje się rzeźba św. Piotra pochodząca z tego samego warsztatu rzeźbiarskiego.

Bibliografia

Rèau Louis, "Iconographie de l’art chrètien", Paryż 1959
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Brzezina Katarzyna, "Dzieła rzeźbiarza Wojciecha Maciejowskiego w świątyniach kanoników regularnych " , [w:] "Przemijanie i trwanie. Kanonicy regularni lateraneńscy w dawnej i współczesnej Polsce. Materiały z Międzynarodowej Konferencji zorganizowanej z okazji 600-lecia fundacji opactwa Bożego Ciała w Krakowie" , red.Łatak Kazimierz, Makarczyk Irena , Kraków 2009 , s. 67-73
Brzezina Katarzyna, Organisty Adam, "Nurt barokowy w twórczości dwóch zapomnianych dwudziestowiecznych artystów – Franza Wagnera i Wojciecha Maciejowskiego" , [w:] "Barok i barokizacja" , red.Brzezina Katarzyna, Wolańska Joanna , Kraków 2007 , s. 325-344

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Archiwum Parafialne w Woli Batorskiej, Kronika parafialna, b.s.

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Paweł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-pawel-33

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności