Św. Paweł

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Myślenice
Miejscowość
Trzemeśnia
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Myślenice
Parafia
Parafia św. Klemensa
Tagi
rzeźba późnobarokowa rzeźba XVIII wieku sztuka drugiej połowy XVIII wieku
Miejsce przechowywania
prezbiterium
Identyfikator
DZIELO/17264
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
około 1780 roku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – 132 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Figura św. Pawła powstała jako jedna z czterech rzeźb z przeznaczeniem do ołtarza głównego, który został wykonany do nowego kościoła około 1780 roku przez braci Korneckich – Antoniego i Ignacego. Figura była odnawiana prawdopodobnie na przełomie XIX i XX wieku podczas remontu świątyni.

Opis

Na konsoli umocowanej do ściany zamykającej prezbiterium, po prawej stronie ołtarza ustawiona figura św. Pawła. Konsola dekorowana rokokowym kartuszem z zasrebrzonym podpisem „ŚW(IĘTY) PAWEŁ”. Rzeźba drążona, zwrócona w trzech czwartych w lewo, w kontrapoście, odchylona w tył. Święty lewą ręką podtrzymuje opartą na boku księgę, w prawej trzyma zwrócony ostrzem w dół miecz. Twarz ma szczupłą, pociągłą, o starczych rysach, blisko siebie osadzonych oczach, garbatym nosie i otwartych, wąskich ustach, okoloną brązową, długą brodą oraz brązowymi, krótkimi i kręconymi włosami. Święty ubrany jest w długą tunikę, o wąskich rękawach, przepasaną w talii oraz złocony płaszcz z jasnofioletową podszewką, przerzucony przez lewe ramie i opadający na plecy, z rozwianą na boki, drapowaną tkaniną. Polichromia ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz główny razem z figurami świętych najpewniej wykonali bracia Korneccy, którzy po rozwiązaniu warsztatu rodzinnego w Gdowie (ok. 1776), w latach osiemdziesiątych XVIII wieku wykonywali razem jeszcze kilka zleceń. Struktura ołtarza oraz cechy formalne figur odpowiadają dziełom tworzonym wcześniej w warsztacie Korneckich, w którym Antoni i Ignacy pracowali razem z ojcem Piotrem oraz krewniakami i współpracownikami. Omawiana rzeźba św. Pawła pod względem fizjonomii twarzy odpowiada typowej twarzy dojrzałego mężczyzny z długą brodą, która wielokrotnie pojawiała się w dziełach warsztatu Korneckich, przykładowo w kościele św. Mikołaja w Bochni czy św. Idziego w Zakliczynie. Natomiast układ ciała z rozłożonymi na boki rękami, w których święty podtrzymuje księgę oraz miecz, jest analogiczny względem figury św. Pawła w kościele w Bochni.
Święty Paweł pierwotnie nazywał się Szaweł i do czasu nawrócenia był gorliwym prześladowcą chrześcijan. Przyjął imię Paweł i rozpoczął działalność apostolską. Poniósł śmierć męczeńską przez ścięcie mieczem, dlatego jest on jego atrybutem.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Przetarcia, złuszczenia i spękania warstwy malarskiej na całej powierzchni figury.

Streszczenie

Figura św. Pawła powstała jako jedna z czterech rzeźb z przeznaczeniem do ołtarza głównego, który został wykonany do nowego kościoła około 1780 roku przez braci Korneckich – Antoniego i Ignacego. Święty Paweł pierwotnie nazywał się Szaweł i do czasu nawrócenia był gorliwym prześladowcą chrześcijan. Poniósł śmierć męczeńską przez ścięcie mieczem, dlatego jest on jego atrybutem.

Bibliografia

Zaleski Wincenty, "Święci na każdy dzień", Warszawa 1989

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Św. Paweł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-pawel-9

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności