Św. Paweł
Zdjęcie nr 1: Całopostaciowa, drążona z tyłu figura św. Pawła stojącego na niewysokiej, ośmiobocznej podstawie. Święty zwrócony jest na wprost. Lekko przechyloną w lewo głowę charakteryzuje szeroka twarz o wyrazistych rysach z bruzdą na czole, mocno zarysowanymi łukami brwiowymi, prostym nosem, zaróżowionymi policzkami i bujnym, krótkim zarostem. Skręcone, ciemnobrązowe włosy, z kosmykiem nad czołem, sięgają ramion. Święty Paweł jest ubrany w długą, zapinaną na guziki złoconą suknię przewiązaną srebrzonym pasem, na ramiona ma narzucony spięty pod szyją, złocony płaszcz ze srebrzonym podszyciem, na stopach ciemnobrązowe, spiczaste buty. W zgiętych w łokciach, uniesionych na wysokości talii rękach trzyma miecz w prawej i zamkniętą, złocono-srebrzoną księgę w lewej.

Św. Paweł

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Myślenice
Miejscowość
Myślenice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Myślenice
Parafia
Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Miejsce przechowywania
kaplica boczna
Identyfikator
DZIELO/22193
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XVIII wiek
Technika i materiał
drewno; rzeźbione, polichromowane, pozłacane, posrebrzane
Wymiary podstawowe
szerokość – 34 cm
wysokość – 165 cm
Wymiary szczegółowe
Wymiar podstawy – 46 cm x 43,5 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Chełmecka
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Para figur przedstawiająca św. Pawła i św. Piotra stanowi pozostałość dawnego barokowego retabulum ołtarza głównego w kościele Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Myślenicach, które zostało usunięte w 1827 roku. W bliżej nieokreślonym czasie, podczas prac porządkowych, rzeźby zostały odnalezione na wieży kościoła. Prezentujące zły stan zachowania figury – znaczne ubytki w strukturze m.in. utrącone ręce, czy partie fałdowań – zostały przekazane Janowi Wątorowi, który uzupełnił brakujące elementy. Natomiast polichromię i złocenia wykonały Katarzyna Dobrzańska i Aleksandra Grochal.

Opis

Całopostaciowa, drążona z tyłu figura św. Pawła stojącego na niewysokiej, ośmiobocznej podstawie. Święty zwrócony jest na wprost. Lekko przechyloną w lewo głowę charakteryzuje szeroka twarz o wyrazistych rysach z bruzdą na czole, mocno zarysowanymi łukami brwiowymi, prostym nosem, zaróżowionymi policzkami i bujnym, krótkim zarostem. Skręcone, ciemnobrązowe włosy, z kosmykiem nad czołem, sięgają ramion. Święty Paweł jest ubrany w długą, zapinaną na guziki złoconą suknię przewiązaną srebrzonym pasem, na ramiona ma narzucony spięty pod szyją, złocony płaszcz ze srebrzonym podszyciem, na stopach ciemnobrązowe, spiczaste buty. W zgiętych w łokciach, uniesionych na wysokości talii rękach trzyma miecz w prawej i zamkniętą, złocono-srebrzoną księgę w lewej.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Paweł urodził się około 5-10 roku w Tarsie na terenie Cylicji. Nim doświadczył nawrócenia był gorliwym faryzeuszem prześladującym chrześcijan. Około 35 lub 36 roku podczas podróży do Damaszku Szawłowi objawił się Jezus, po tym wydarzeniu przyjął chrzest. Nazywany jest Apostołem Narodów, ponieważ odbył wiele podróży misyjnych m.in. na tereny Azji Mniejszej, Macedonii i Grecji. Podczas pobytu w Rzymie został aresztowany w 64 roku w trakcie prześladowań chrześcijan przez cesarza Nerona. Zginął tam śmiercią męczeńską około 64-67 roku. Głównym atrybutem św. Pawła jest miecz, jako symbol męczeństwa.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, drobne zabrudzenia.

Streszczenie

Figura św. Pawła wraz z analogicznym przedstawieniem św. Piotra w kaplicy bocznej kościoła parafialnego w Myślenicach pochodzi ze struktury dawnego osiemnastowiecznego retabulum ołtarza głównego.

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Jarosz Karol, Inwentarz parafii pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Myślenicach, t. 2, 2010, s. 192.

Osoby związane z dziełem

Zdjęcie nr 1 dla osoby: Paweł św.
Paweł św.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Na szerokim, ćwierćkolistym, wybrzuszonym cokole wmurowanym w północno-wschodni narożnik kaplicy ustawiona kamienna, całopostaciowa, pełnoplastyczna figura Chrystusa. Jezus stojąc zwrócony w trzech czwartych w prawo jest pochylony do przodu, z rękami skrępowanymi sznurem. Lekko przechyloną w prawo głowę charakteryzuje pociągła twarz o sumarycznie opracowanych rysach, małych oczach, prostym nosie i z krótkim zarostem. Długie, falowane włosy opadają na plecy. Nagą sylwetkę sumarycznie modelowaną w partii bioder przesłania sięgające kolan, lekko fałdowane perizonium związane na lewym boku. Krępujący dłonie sznur w formie szerokiej pętli jest narzucony na ramiona Jezusa. Kolumna w kształcie pojedynczej tralki umieszczonej na czworobocznej podstawie. Na cokole napis ujęty prostokątną ramką o wklęsłych narożach „PATRZ GRZESNIKU CO CIERPIĘ I NA MOIE RANY / NIE BICZUY MIE GRZECHAMI BOM DOSC SKA/TOWANY FONDATOR JAN HOŁUJ 1852”.
rzeźba
Chrystus u słupa
Zdjęcie nr 1: Całopostaciowa, pełnoplastyczna figura stojącego w kontrapoście anioła zwróconego na wprost. Owalną twarz o pełnych policzkach i podbródku charakteryzuje zadarty nos i zwrócone ku górze oczy. Półdługie, delikatnie kręcone włosy opadają na ramiona. Anioł prawą rękę składa na piersiach, lewą, zgiętą w łokciu kieruje w lewo. Ubrany jest w długą, srebrzoną szatę spodnią odsłaniającą prawą nogę, silnie drapowaną, o podwianym spodzie oraz krótszą, złoconą szatę wierzchnią o szerokich, sięgających łokci rękawach, przepasaną w talii. Tkanina obficie drapowana w drobne fałdki. Skrzydła złożone.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Całopostaciowa, pełnoplastyczna figura przedstawia Chrystusa Zmartwychwstałego zwróconego na wprost i stojącego w kontrapoście na czworobocznej, profilowanej podstawie. Owalną twarz charakteryzują delikatne rysy i krótki zarost. Długie, brązowe włosy opadają na ramiona. Nagie ciało Jezusa o uwydatnionej muskulaturze i podkreślonej linii żeber osłania białe perizonium przewiązane na biodrach i spięty na prawym ramieniu obszerny, rozwiany czerwony płaszcz o żółtym podszyciu. Na dłoniach, stopach i prawym boku widoczne ślady ran. Prawa, zgięta i odchylona w bok ręka jest uniesiona w geście błogosławieństwa, lewą Jezus podtrzymuje złocony drzewiec czerwonej chorągwi. Głowę okalają wiązki złotych promieni.
rzeźba
Chrystus Zmartwychwstały
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, koszowa, z dostępem od zachodu w postaci jednobiegowych schodów z ażurową dekorowaną stylizowanymi blendami balustradą. Oparty na słupie w formie pnia drzewa, które korzeniami wchodzi w trójstopniową podstawę kosz na planie ściętego ośmioboku. Pola ścianek w formie płycin zamkniętych łukiem półkolistym z motywem fryzu arkadkowego. Przed każdą z płycin, ustawiona na konsolce całopostaciowa figurka jednego z czterech ewangelistów trzymających w dłoniach atrybuty (św. Mateusz z księgą i piórem, św. Łukasz ze zwojem i stylusem, św. Jan z kielichem z wężem, św. Marek z księgą). Podstawę kosza obiega gzyms, podwieszenie ujmują konary w promienistym układzie, pomiędzy którymi są symbole ewangelistów: anioł, wół, orzeł i lew. Parapet w formie wklęsło-wypukłego gzymsu. Zaplecek w kształcie stojącego prostokąta, ujętego ramą oraz parą ażurowych wolut; w polu arkada z płaskorzeźbionym przedstawieniem Chrystusa niosącego krzyż, w szczycie napis IHS ujęty wiązkami promienistej glorii. Baldachim utworzony z palmowych liści. Na podniebiu gołębicą Ducha Świętego w glorii promienistej.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca. Kosz na planie wycinka koła, dołem wypukły ujęty rzeźbioną formą wieńca laurowego. Trzy ścianki kosza zwężające się ku górze, wydzielone czterema stylizowanymi pilastrami dźwigającymi niepełne belkowanie tworzące parapet kosza, wyłamane na ich osi; trzony dekorowane cekinami, dolna cześć spływająca na cokół tworzy płyciny dekorowane rozetami. Pola zdobione płycinami: dwie zewnętrzne z rozetami przyjmującymi kształt krzyża, środkowa z płaskorzeźbionym przedstawieniem Chrystusa Dobrego pasterza na tle krajobrazu. U spodu kosza podwieszenie w formie spłaszczonej półkuli, podzielonej czterema lizenami na trzy pola dekorowane rozetami, zakończone szyszką. Zaplecek w formie prostokąta ujęty wąskimi lizenami, zwieńczony podwieszonymi płaskorzeźbionymi draperiami, spływającymi fragmentami tkaniny na boki. W polu drzwi ujęte ramą dekorowaną skręconą wstęgą. Baldachim na planie analogicznym do kosza, ujęty na całej długości niepełnym belkowaniem, wyłamanym w czterech miejscach, z podwieszonym lambrekinem. Stanowi on podstawę dla rzeźbionej góry, na której szczycie stoi figura Mojżesza z tablicami przykazań. Na podniebiu baldachimu rzeźbiona gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana w kolorze ciemnoturkusowym, ornamentyka i profile złocone, detale srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Całopostaciowa, pełnoplastyczna figura stojącego w kontrapoście anioła zwróconego na wprost. Owalną twarz o pełnych policzkach i podbródku charakteryzuje zadarty nos i zwrócone ku górze oczy. Półdługie, delikatnie kręcone włosy opadają na ramiona. Anioł obydwie, zgięte w łokciach ręce kieruje w prawo. Ubrany jest w długą, srebrzoną szatę spodnią odsłaniającą lewą nogę, silnie drapowaną, o podwianym spodzie oraz krótszą, złoconą szatę wierzchnią o szerokich, sięgających łokci rękawach, przepasaną w talii. Tkanina obficie drapowana w drobne fałdki. Skrzydła złożone.
rzeźba
Anioł

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, złoconą ramą. W centrum kompozycji, na tle rozległego, górzystego pejzażu przedstawiony św. Antoni Padewski trzymający na ręku Dzieciątko Jezus. Święty ukazany frontalnie, w pozycji stojącej z głową zwróconą w trzech czwartych w lewo. Ubrany w brązowy habit franciszkański przepasany sznurem (cingulum), z przewieszonym u pasa różańcem. Stopy obute w brązowe sandały. Święty przedstawiony jako mężczyzna o okrągłej twarzy z pełnymi, zaróżowionymi policzkami, o dużych, ciemnych oczach oraz długim, prostym nosie. Głowa z tonsurą okolona nimbem. W prawym ręku postać trzyma kwiat białej lilii; w lewym podtrzymuje zamkniętą księgę, na której znajduje się Dzieciątko Jezus. Chrystus ukazany w postawie siedzącej, zwrócony w trzech czwartych w prawo. Ukazany jako jasnowłose, pulchne dziecko o jasnej karnacji z wyraźnie zaznaczonym rumieńcem. Oczy duże, nos prosty, usta lekko uśmiechnięte. Głowa otoczona nimbem. Biodra przepasane białą tkaniną. Dzieciątko wznosi prawą rękę w geście błogosławieństwa, w lewej trzyma kulę ziemską. Tło kompozycji stanowi rozległy, górzysty pejzaż z widoczną w oddali sylwetą miasta i płynącą rzeką. Powyżej niebo zasnute białymi obłokami. Na odwrociu obrazu napis „Ołtarz S(więtego) Józefa odnowiony kosztem Pana Józefa Mianowskiego 1851” oraz „Ten Obraz z Ramą Odnowiony na Honor S Antoniego dnia 15 Grudnia 1851. Woj(ciech) Dembowski, Malarz i Pozłotnik m.p. O.M.K.”
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający stygmatyzację św. Franciszka. W centrum kompozycji znajduje się św. Franciszek, usytuowany nieco z lewej strony obrazu, w pozycji klęczącej, zwrócony w trzech czwartych w lewo, z rękami rozłożonymi szeroko na boki. Ma podłużną twarz, z krótkim i jasnym zarostem, z oczami skierowanymi na Chrystusa, na głowie tonsurę. Święty ubrany jest w habit franciszkański przewiązany sznurem, a na stopach ma założone sandały. W górnej części obrazu, po prawej stronie znajduje się Chrystus jako serafin, z którego ran wychodzą czerwone promienie tworzące stygmaty u świętego Franciszka. Przed świętym, na wysokim wzniesieniu ułożone są: otwarta księga oraz czaszka. W tle, pośrodku widać zakonnika, ukazanego w pozycji siedzącej, czytającego księgę. W oddali widać pejzaż górski i pochmurne niebo. W dolnej części obrazu słabo czytelna sygnatura „Wład(ysław) P. Bąkowski 1886.” Rama drewniana, profilowana, fakturowana i złocona, zdobiona stylizowanymi rocaille'ami.
obraz

Stygmatyzacja św. Franciszka

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta z przedstawieniem św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem. Święty został ukazany w ujęciu do kolan, zwrócony w lewo, w stronę Dzieciątka stojącego na blacie przykrytym czerwonym obrusem. Głowa świętego jest delikatnie przechylona w lewo, lewa ręka obejmuje Dzieciątko, prawa opuszczona trzyma kwiat lilii. Święty ma owalną twarz o młodzieńczych rysach, na głowie tonsurę. Jest ubrany w habit franciszkański. Dzieciątko ukazane zostało niemal nagie, z białą chustą okrywającą biodro i przerzuconą przez prawe ramię. Prawą ręką Chrystus dotyka brody świętego, lewą wyciąga w jego stronę. U stóp Dzieciątka leży otwarta księga. Wokół głów postaci złote nimby. Tło kompozycji jednolite, ciemnobrązowe. Na odwrocie napis malowany farbą „Fundator Walenty / Tekiela. / 1840. / 24 lipca”.
obraz

Św. Antoni Padewski

Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie prostokąta zbliżonego do kwadratu ujęty złoconą, profilowaną ramą. W centrum kompozycji przedstawiony św. Benedykt w postawie stojącej, w ujęciu frontalnym z głową zwróconą w trzech czwartych w prawo. Święty ubrany w obszerny czarny habit benedyktyński z kapturem i szerokimi rękawami. Ukazany jako mężczyzna o pozbawionej zarostu okrągłej twarzy z wydatnym nosem oraz szeroko otwartymi, skierowanymi na wprost oczami. Wokół głowy tonsura oraz złocony nimb. Święty w swojej prawej ręce podtrzymuje oprawioną na czerwono księgę. Lewą dłoń składa na piersi na wysokości serca. Po prawej stronie obrazu widoczny fragment stołu przykrytego zieloną tkaniną, na którym widoczna biała mitra. Na drugim planie, po lewej stronie nieco za postacią świętego przedstawiono fragment wysokiego cokołu stanowiącego podstawę dla kolumny. Tło złocone, wytłaczane w motywy roślinno-kwiatowe.
obraz

Św. Benedykt

Zdjęcie nr 1: Obraz przedstawiający św. Izydora Oracza w kształcie stojącego prostokąta, podzielony na dwie strefy. W dolnej strefie został ukazany anioł orzący pole za pomocą pary wołów i pługa. Anioł ubrany jest ciemnozieloną tunikę, ma również czerwone skrzydła. Powyżej ukazana jest niewielka scenka rodzajowa przedstawiająca pasterza, ubranego w strój krakowski: niebieską sukmanę i czerwony kapelusz, stado białych owieczek oraz latające wrony. W górnej strefie obrazu, po prawej stronie został ukazany św. Izydor, który klęczy przed przydrożnym krzyżem ze złożonymi w geście modlitwy rękami. Święty ubrany jest w brunatno-zieloną sukmanę, szare spodnie i czarne buty z wysokimi cholewami. Twarz z dużymi oczami, krótkim zarostem okolona długimi i brązowymi włosami. Wokół głowy ma trójstrefowy nimb: brązowy kolisty, niebieski okrągły i żółty utworzony z przerywanej kreski. Sylwetki postaci, draperie oraz brzegi szat oddane są konturem i wypełnione płaską plamą barwną. Po lewej stronie obrazu widoczne murowane zabudowania z jasnobrązowymi dachami. Krzyż prosty, a wokół jego ramion jest namalowana żółto-pomarańczowa poświata. Tło obrazu jednolite, niebieskie. Rama drewniana, prosta, pokryta bejcą.
obraz

Św. Izydor Oracz

Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta. W centrum obrazu św. Józef Kalasanty klęczący przed unoszącą się pośród obłoków Matką Boską z Dzieciątkiem. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z uniesioną głową i skrzyżowanymi na piersi rękami, w których trzyma gorejące serce i gałązkę lilii. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych, wąskich oczach i lekko garbatym nosie, okoloną krótką, siwą brodą i włosami po bokach głowy, na jej czubku łysina. Ubrany jest w czarny habit zapinany z przodu na guziki, z białą koloratką oraz czarny płaszcz zarzucony na plecy. Przed nim leży czarny biret i otwarta księga z napisem „Consti/tutio/nes Cler[i]c[orum] / Regular[um] / Piarum / Schola/rum”. Na pierwszym planie ukazany od tyłu, w pozycji półleżącej, chłopiec z otwartą księgą. Obok, w prawym dolnym rogu na księgach leżą czerwony kapelusz kardynalski, pastorał i laska zakończona krzyżem arcybiskupim. W lewej, górnej części obrazu Matka Boska siedzi na obłoku, zwrócona jest w trzech czwartych w lewo, pochylona, obiema rękami trzyma stojące po jej prawej stronie Dzieciątko. Twarz o łagodnych rysach, wąskich oczach, okolona jasnymi włosami. Ubrana jest w jasnoróżową suknię z białą podwiką, niebieski płaszcz narzucony na kolana oraz jasnoróżowy, rozwiany welon na głowie. Dzieciątko zwrócone w trzech czwartych w lewo, z uniesioną prawą ręką w geście błogosławieństwa, przepasane w partii bioder białą tkaniną. U góry obrazu, pośród obłoków dwa putta. W prawej części obrazu, za świętym widoczne dwie postacie klęczących dzieci, spośród których jedno czyta księgę a drugie się modli. Scena ukazana we wnętrzu z widocznymi w tle pilastem i oknem.
obraz

Adoracja Matki Boskiej przez św. Józefa Kalasantego

Jak cytować?

Paulina Chełmecka, "Św. Paweł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-pawel-51

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności