Św. Paweł

Dzieje zabytku

Figura św. Pawła powstała zapewne w czwartej ćwierci XVIII wieku. Prawdopodobnie wykonali ją bracia Korneccy – Antoni i Ignacy. Została wtórnie umieszczona w ołtarzu głównym dawnego kościoła w Zawoi. Po budowie nowej świątyni w 1888 roku figura została przeniesiona do niej razem z ołtarzem głównym. Wymieniona była w tym miejscu w inwentarzu sporządzonym w 1919 roku przed księdza Adama Górkiewicza. Prawdopodobnie była odnawiana razem z ołtarzem głównym w 1930 i 1966 roku.

Opis

Rzeźba wydrążona z tyłu, ustawiona na nieregularnej podstawie. Święty ukazany frontalnie, w kontrapoście, w prawej, wyciągniętej w bok ręce trzyma miecz zwrócony ostrzem w dół, w lewej, ugiętej, trzyma księgę. Twarz ma szczupłą, kwadratową, o starczych rysach, migdałowatych oczach, garbatym nosie i otwartych ustach z widoczną linią zębów. Twarz ma okoloną długą, silnie kręconą brodą oraz krótkimi, falowanymi włosami. Ubrany jest w złoconą tunikę, przepasaną w talii oraz złocony płaszcz zarzucony na lewe przedramię i bok. Polichromia ciała naturalistyczna, włosy i broda ciemnobrązowe.

Zarys problematyki artystycznej

Figura św. Pawła z Zawoi jest bardzo zbliżona do rzeźby tego samego świętego z ołtarza św. Józefa w farze w Bochni. Ta ostatnia została wykonana przed 1786 rokiem przez braci Korneckich – Antoniego i Ignacego. Można zatem zasugerować wykonanie przez nich rzeźby z Zawoi. Po zakończeniu działalności rodzinnego warsztatu w Gdowie (1776), przez ponad dekadę Ignacy i Antoni realizowali wspólnie kolejne zlecenia, później zaś pracowali już indywidualnie. Święty Paweł pierwotnie nosił imię Szaweł i był gorliwym prześladowcą chrześcijan, aż do czasu nawrócenia. Wówczas przyjął imię Paweł i rozpoczął działalność apostolską. Poniósł śmierć męczeńską przez ścięcie mieczem, dlatego jest on jego atrybutem. Święci Piotr i Paweł często przedstawiani są razem. W Kościele uroczystość obu apostołów obchodzona jest jednocześnie, gdyż w tradycji uznaje się, że zginęli w tym samym dniu. Przez swoje zasługi dla Kościoła obaj nazywani są „książętami apostołów”.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Przetarcia złoceń.

Streszczenie

Figura św. Pawła powstała zapewne w czwartej ćwierci XVIII wieku. Prawdopodobnie wykonali ją bracia Korneccy – Antoni i Ignacy. Została wtórnie umieszczona w ołtarzu głównym dawnego kościoła w Zawoi. Po budowie nowej świątyni w 1888 roku figura została przeniesiona do niej razem z ołtarzem głównym. Święty Paweł poniósł śmierć męczeńską przez ścięcie mieczem, dlatego jest on jego atrybutem.

Bibliografia