Św. Paweł

Dzieje zabytku

Ołtarz wraz z rzeźbami został ufundowany w 1685 roku przez księdza Bartłomieja Wiesiewicza. W 1906 roku Józef Małek z Podgórza odzłocił całość złotem dukatowym.

Opis

Rzeźba pełna, na niewysokim postumencie, przestawiająca stojącego św. Pawła wyobrażonego w całej postaci. Święty zwrócony frontalnie do widza, z głową skierowaną w prawo, w lekkim kontrapoście; prawa stopa wysunięta do przodu wystaje spod połów szaty. Obie ręce ugięte, wysunięte w przód; w prawej dłoni księga, w lewej miecz skierowany ostrzem w dół. Twarz podłużna, szczupła, z długim, ostrym nosem oraz delikatnie zarysowanymi oczami i ustami, okolona długą brodą, spływającą w postaci pukli na piersi. Włosy krótkie, gęste, kręcone. Święty jest ubrany w tunikę przepasaną w talii sznurem oraz płaszcz przewieszony diagonalnie przez lewe ramię i opadający na plecy. Draperia ekspresyjnie marszczona i fałdowana w partii tuniki, płaszcz w postaci ciężkiej tkaniny obficie drapowanej w grube fałdy opada swobodnie w dół. W partiach ciała polichromia naturalistyczna, szaty złocone, atrybuty polichromowane i delikatnie złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Paweł został ukazany w typowej konwencji ikonograficznej jako brodaty mężczyzna w długiej sukni trzymający w ręce miecz, narzędzie swej męczeńskiej śmierci. Według przekazów Szaweł był w młodości tkaczem namiotów i gorliwym prześladowcą chrześcijan. Został jednak cudownie nawrócony, ochrzcił się, przyjmując imię Paweł i rozpoczął działalność apostolską. Został ścięty w czasie prześladowań Nerona. Upadająca głowa świętego miała odbić się trzy razy od ziemi, a w tych miejscach wytrysnęły źródła. Obecnie w miejscu jego męczeństwa w Rzymie znajduje się kościół San Paolo alle Tre Fontane, a w miejscu pochówku zbudowano bazylikę Świętego Pawła za Murami.
Rzeźba została wykonana wraz z ołtarzem w drugiej połowie XVII wieku, w okresie dojrzałego baroku. Charakteryzuje się uspokojoną formą, ożywioną jedynie gęstymi fałdami przylegających ściśle do ciała szat.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Bardzo dobry, po konserwacji.
W 1963 roku konserwatorzy Polit i Wróbel z Krakowa dokonali konserwacji ołtarza złożonej z zabezpieczenia drewna, odsłonięcia pierwotnych warstw malarskich i polichromii. W 1996 roku konserwator K. Syrek wykonał konserwację i złocenia.

Streszczenie

Siedemnastowieczna figura św. Pawła została wykonana wraz z ołtarzem, w którym się znajduje. Stanowi parę do umieszczonej po przeciwnej stronie postaci św. Piotra. Obie rzeźby charakteryzują się uspokojoną formą, ożywioną jedynie gęstymi fałdami przylegających ściśle do ciała szat.

Bibliografia