Wojciech św.
Data urodzenia
956
Imiona ojca i matki
Sławnik, Strzeżysława
Data śmierci
977
Autor opracowania
Stanisław Witecki
Biogram
Biskup praski, męczennik. Święty Wojciech urodził się około 956 roku w Czechach jako syn Sławnika, pana na Libicach i Strzeżysławy. W 973 roku został oddany pod opiekę Adalberta arcybiskupa Magdeburga. Na cześć swojego wychowawcy przyjął później jego imię, pod którym jest znany w krajach zachodnich. W Magdeburgu uczęszczał na nauki do szkoły Oktryka, gdzie poznał łacinę, niemiecki oraz język słowiańskich Wieletów. W końcu 979 lub na początku 980 roku powrócił do Czech i rok później otrzymał święcenia kapłańskie z rąk biskupa praskiego Dytmara. Po jego śmierci w 982 roku Wojciech stanął na czele diecezji praskiej. Jego bezkompromisowe egzekwowanie zasad moralności chrześcijańskiej wywoływało liczne konflikty z wiernymi. Popularności nie przysporzył mu m.in. sprzeciw wobec handlu chrześcijańskimi niewolnikami, który stanowił jeden z głównych dochodów zachodnich państw słowiańskich. Około 889 roku Wojciech zrzekł się biskupstwa i udał się do Rzymu, gdzie wstąpił do klasztoru Benedyktynów na Awentynie. W 992 roku wrócił na porzucony urząd. W 994 roku udzielił schronienia oskarżonej o niewierność żonie wielmoży z rodu Wrszowców, którzy mimo to zabili kobietę na jego oczach. W odpowiedzi Wojciech rzucił na nich klątwę i wyjechał do Rzymu. Wkrótce dotarła do niego informacja, że Wrszowcy zamordowali czterech jego braci wraz z żonami i dziećmi. Arcybiskup Moguncji nalegał na powrót Wojciecha do Pragi, ale papież Grzegorz V został zwolnił go z tego obowiązku w zamian za podjęcie działalności misyjnej. Wojciech udał się na pielgrzymkę do Francji i na dwór Ottona III, z którym łączyły go więzi przyjaźni. Następnie wyruszył przez Węgry do Polski na dwór księcia Bolesława Chrobrego. W 997 roku podjął się misji wśród Prusów, mimo że nie znał ich języka. Jego nauki zostały źle przyjęte i po niedługim czasie został zamordowany. Książę polski wykupił ciało męczennika i kazał pochować je w Gnieźnie. Z jego inicjatywy żywot Wojciecha spisał jego brat Radzim, a papież Sylwester II jeszcze przed 999 rokiem kanonizował biskupa misjonarza. W 1000 roku w czasie zjazdu gnieźnieńskiego, ustanowiono archidiecezję gnieźnieńską, której św. Wojciech został patronem.
Dzieła związane z osobą
Św. Wojciech, Rabka-Zdrój, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Parafia Św. Marcina Apostoła, Krempachy, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Świętej Trójcy, Czernichów, rzeźba
św. Wojciech, Parafia Parafia Narodzenia Najświętszej Marii Panny, Krzęcin, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Świętej Trójcy, Łopuszna, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Świętej Trójcy i św. Katarzyny Aleksandryjskiej, Przytkowice, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza, Skawina, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, Sucha Beskidzka, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, Krzeszów, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Św. Jakuba Apostoła, Piekielnik, rzeźba
Św. Kazimierz, św. Wojciech, Parafia Św. Bartłomieja Apostoła, Poręba Wielka, feretron
Św. Wojciech, Parafia Św. Jakuba Apostoła, Więcławice Stare, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Św. Małgorzaty i św. Katarzyny, Kęty, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Narodzenia Najświętszej Marii Panny, Zielonki, rzeźba
Ogrojec z figurami świętych , Parafia Narodzenia Najświętszej Marii Panny, Gdów, rzeźba
Koronacja Najświętszej Marii Panny adorowanej przez św. Wojciecha i św. Zofię, Parafia Parafia św. Klemensa , Trzemeśnia, obraz
Św. Augustyn, Parafia Św. Macieja Apostoła, Andrychów, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Przemienienia Pańskiego, Jabłonka, rzeźba
Polichromia ścienna nawy, Parafia Parafia Św. Idziego, Giebułtów, polichromia ścienna
Męczeństwo św. Wojciecha, Parafia Św. Erazma Biskupa i Męczennika, Barwałd Dolny, obraz
Św. Wojciech, Parafia Św. Wojciecha, Mucharz, obraz
Św. Wojciech , Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego, Wysiołek Luborzycki, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Św. Stanisława, Raba Wyżna, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Trójcy Przenajświętszej i św. Wawrzyńca, Jordanów, obraz
Św. Wojciech, Parafia Parafia Przemienienia Pańskiego (Sanktuarium Matki Bożej Opiekunki i Królowej Rodzin) , Maków Podhalański, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Św. Jana Chrzciciela, Orawka, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Parafia Św. Marii Magdaleny, Trzebunia, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Św. Wojciecha, Mucharz, obraz
Św. Wojciech, Parafia Parafia Św. Mikołaja, Sidzina, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Wszystkich Świętych, Zakliczyn, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Parafia Św. Marcina z Tours, Biskupice, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Św. Sebastiana, Wieliczka, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Najświętszej Panny Marii i Dziesięciu Tysięcy Męczenników, Niepołomice, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Trójcy Świętej, Krzywaczka, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Św. Franciszka z Asyżu, Wieliczka, witraż
Św. Wojciech, Parafia Św. Macieja Apostoła, Bielany, obraz
Św. Wojciech, Parafia Św. Sebastiana, Jurgów, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Parafia Narodzenia Najświętszej Marii Panny, Krzęcin, witraż
Św. Wojciech, Parafia Św. Anny, Stryszawa, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, Krzeszów, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Św. Aleksego, Ponikiew, rzeźba
Św. Wojciech, Parafia Narodzenia św. Jana Chrzciciela, Zembrzyce, rzeźba
Św. Wojciech , Parafia Św. Stanisława Biskupa i Męczennika, Frydman, rzeźba
Polichromia ścienna, Parafia Parafia Św. Apostołów Piotra i Pawła, Bodzanów, polichromia ścienna
Jak cytować?
Stanisław Witecki, "Wojciech św. ", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło: https://sdm.upjp2.edu.pl/ludzie/wojciech-sw