Męczeństwo św. Wojciecha

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Wadowice
Miejscowość
Barwałd Dolny
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Południe
Parafia
Św. Erazma Biskupa i Męczennika
Tagi
malarstwo św. Wojciech
Miejsce przechowywania
plebania
Identyfikator
DZIELO/00590
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XIX/XX wiek
Technika i materiał
olej na płótnie
Wymiary podstawowe
szerokość – 78,5 cm
wysokość – 98 cm
Inne wymiary – rama: 112 x 92,5 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta przedstawiający scenę męczeńskiej śmierci św. Wojciecha. W centrum kompozycji ukazany św. Wojciech w otoczeniu dwóch oprawców, z których jeden przebija świętego włócznią, a drugi przymierza się do uderzenia pałką. Święty ukazany całopostaciowo, zwrócony w trzech czwartych w lewo, o sylwetce silnie wygiętej do tyłu, z rozpostartymi na boki rękami, w lewej trzyma mały krucyfiks. Ma podłużną twarz, okoloną długą i siwą brodą, na wpół przymknięte oczy oraz długi i prosty nos. Ubrany jest w szaty biskupie: bordową albę, białą komżę, czerwoną kapę z zieloną podszewką, paliusz oraz infułę na głowie; u jego stóp leży na ziemi pastorał. Oprawca po lewej stronie ubrany jest w krótkie, zielone spodnie, brązową koszulę i niebieską czapkę, natomiast oprawca po prawej, częściowo schowany za św. Wojciechem – w niebieską koszulę. U dołu obrazu, w prawym narożu znajduje się kobieta w pozycji na wpół leżącej, zwrócona w stronę świętego. Ubrana jest w białą szatę spodnią oraz jasnobrązową szatę wierzchnią. Włosy ma spięte do tyłu. W prawym górnym narożu obrazu małe putto z palmą męczeństwa w dłoniach, widoczne z lewego profilu. W tle kamienny most, a w oddali pejzaż górski. Tło beżowe. Kolorystyka jasna, z przewagą czerwieni.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Wojciech żył w latach 956-997. Był biskupem Pragi. W 997 roku wyruszył do Polski, a następnie do Prus nawracać pogan, gdzie zginął śmiercią męczeńską prawdopodobnie przeszyty włóczniami. Ciało świętego wykupił i pochował w Gnieźnie książę Bolesław Chrobry. Na obrazie w Barwałdzie Dolnym ukazano scenę męczeńskiej śmierci biskupa poprzez przebicie włócznią. Niestety kwerenda w źródłach archiwalnych nie ujawniła autora dzieła. Kompozycyjnie nawiązuje ono do obrazu Tadeusza Kuntzego o tym samym tytule, znajdującego się w katedrze wawelskiej oraz dzieła Kazimierza Mołodzińskiego w kościele parafialnym w Kijach.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dostateczny; płótno zdublowane, wzdłuż bocznych krawędzi widoczne ślady pierwotnego umocowania do blejtramu, widoczne również drobne ubytki warstwy malarskiej i przetarcia, obraz poddany konserwacji.

Streszczenie

Obraz wykonany na przełomie XIX i XX wieku ukazuje scenę męczeńskiej śmierci św. Wojciecha podczas misji nawracania pogan w Prusach. Niestety nieznana jest atrybucja dzieła. Święty Wojciech żył w latach 956-997. Był biskupem Pragi. W 997 roku wyruszył do Polski, a następnie do Prus nawracać pogan, gdzie zginął śmiercią męczeńską prawdopodobnie przeszyty włóczniami.

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Męczeństwo św. Wojciecha", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/meczenstwo-sw-wojciecha

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności