Św. Wojciech

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Rabka-Zdrój
Miejscowość
Rabka-Zdrój
Tagi
rzeźba XVII wieku snycerstwo XVII wieku św. Wojciech
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny Matki Boskiej
Identyfikator
DZIELO/05792
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
początek XVII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
wysokość – ok. 116 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Figura św. Wojciecha powstała na początku XVII wieku. Pochodzi najpewniej z ołtarza z pierwszego wyposażenia kościoła w Rabce.

Opis

Rzeźba ścięta z tyłu i drążona; ustawiona na niskiej, nieregularnej podstawie. Figura ukazana frontalnie, z lekko ugiętą lewą nogą oraz ugiętymi rękami, rozłożonymi na boki. Twarz szeroka, kwadratowa, o dużych, migdałowatych oczach, z zaznaczonymi powiekami, o lekko zmarszczonych brwiach, małym, wąskim nosie i niewielkich ustach, z zaznaczonymi zmarszczkami i podkreślonymi kośćmi policzkowymi. Włosy sięgające ramion, silnie kręcone w pukle różnej długości. Twarz okolona brodą układającą się w rytmiczne fale, zakończona puklami, z falowanymim długimi wąsami. Ubrany jest w albę i kapę narzuconą na ramiona i plecy, zapiętą na piersi klamrą. Na głowie ma infułę lamowaną taśmami, dekorowaną dwoma rozetami. Polichromią naturalistyczna w partiach ciała, szaty złocone i srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Obie figury biskupów z tego ołtarza wykonał ten sam twórca. Charakteryzuje je sztywny i blokowy sposób kształtowania wolumenu postaci. Tkanina modelowa jest w sposób uproszczony, o rytmicznie układających się prostych fałdach, łamiących się na ugiętej nodze. W obu figurach widoczny jest ten sam typ twarzy i sposób rzeźbienia włosów. Figury zostały wykonane na początku XVII wieku, ale widoczne są w nich wciąż reminiscencje późnogotyckie, szczególnie w sposobie rzeźbienia włosów, sztywnym upozowaniu i modelunku szat.
Są to najpewniej jedne z najstarszych dzieł w kościele, pochodzące z jego pierwszego wyposażenia.
Święty Wojciech w 983 roku otrzymał sakrę biskupią, później zaś pełnił urząd biskupa Pragi, dlatego w ikonografii przedstawiany jest w stroju odpowiadającym tej godności. Wojciech wyruszył do Prus z misją nawracania pogan, gdzie zginął męczeńską śmiercią. Był pierwszym świętym w monarchii piastowskiej, został ogłoszony głównym patronem Polski i metropolii gnieźnieńskiej.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Spękania i ubytki mechaniczne figury; brak palców obu dłoni. Polichromia, złocenia i srebrzenia silnie przetarte, z wieloma ubytkami i odpryskami. Silne zabrudzenia całości.

Streszczenie

Figura św. Wojciecha powstała na początku XVII wieku, ale widoczne są w niej reminiscencje późnogotyckie. Jest to najpewniej jedno z najstarszych dzieł w kościele, pochodzące z jego pierwszego wyposażenia.

Bibliografia

Szydłowski Tadeusz, "Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny, cz. 3: Województwo krakowskie, t. 1, z. 1: Powiat nowotarski", Warszawa 1938
Kowalczyk Kamil, "Miejsca kultu religijnego w Rabce Zdroju", Kraków 2003

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Św. Wojciech", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-wojciech-49

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności