Św. Wojciech

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Jabłonka
Miejscowość
Jabłonka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Przemienienia Pańskiego
Tagi
rzeźba XX wieku św. Wojciech
Miejsce przechowywania
ołtarz przytęczowy południowy
Identyfikator
DZIELO/13726
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
około połowy XX wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 130 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Figurę św. Wojciecha oraz pozostałe rzeźby w ołtarzach bocznych sprowadził ksiądz Julian Łysek (proboszcz w Jabłonce w latach 1928-1967). Rzeźbę ustawiono w ołtarzu bocznym południowym powstałym w pierwszej ćwierci XX wieku. Ołtarz przekształcono w 1950 roku. Osie boczne wykonali stolarze z Jabłonki: Czesław Kojs i Ignacy Suwada. W 2004 roku ołtarz wraz z rzeźbami poddano gruntownej konserwacji.

Opis

Rzeźba św. Wojciecha wydrążona z tyłu, ustawiona na niskim cokole. Święty ukazany w pozycji stojącej, frontalnie, w lekkim kontrapoście, w prawej dłoni trzyma wiosło, a lewą ma złożoną na piersi. Twarz szeroka o ostrych rysach, dużych i głęboko osadzonych oczach, długim i szerokim nosie, okolona długą, siwą i bujną brodą rozdzieloną na dwa długie pukle. Włosy średniej długości, siwe, bujne, zasłaniające uszy. Święty jest ubrany w niebieską albę, białą komżę i czerwoną kapę z jasnozieloną podszewką spiętą na piersi złotą broszą. Na dłoniach ma białe rękawiczki, na głowie biało-złotą infułę, a na stopach brązowe buty. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, detale złocone i srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba powstała około połowy XX wieku. Po drugiej stronie ołtarza znajduje się rzeźba św. Stanisława, który zwykle występuje w parze w dekoracji ołtarzy ze św. Wojciechem. Rzeźby zostały wykonane przez jednego artystę. Święty Wojciech żył w latach 956-997. Był biskupem Pragi od 983 roku. W 997 roku wyruszył do Polski, a następnie do Prus nawracać pogan, gdzie zginął śmiercią męczeńską, prawdopodobnie przeszyty włóczniami. Ciało świętego wykupił i pochował w Gnieźnie król Bolesław Chrobry. W ikonografii św. Wojciech przedstawiany jest w stroju biskupim oraz z wiosłem w dłoni, które ma nawiązywać do historii, według której biskup wyruszył do Prus z misją nawracania pogan, płynąc tam łodzią przez Wisłę.

Streszczenie

Rzeźba św. Wojciecha została wykonana przez nieznanego artystę około połowy XX wieku, a następnie ustawiona w ołtarzu bocznym z pierwszej ćwierci XX wieku.

Bibliografia

Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
"Korpus witraży z lat 1800-1945 w kościołach rzymskokatolickich metropolii krakowskiej i przemyskiej, t. 2: Archidiecezja Krakowska, dekanaty pozakrakowskie", Kraków 2015
Trajdos Tadeusz, "Opis kościoła parafialnego w Jabłonce" , „Orawa” , s. 21-24
"Jabłonka – stolica polskiej Orawy. Historia i współczesność", Nowy Targ-Jabłonka 2016
Skorupa Andrzej, "Kościoły polskiej Orawy", Kraków 1997

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Wojciech", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-wojciech-20

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności