Św. Izydor Oracz

Dzieje zabytku

Rzeźba wraz z całą strukturą ołtarzową została zamówiona w 1913 roku, kiedy to ówczesny proboszcz parafii Józef Nowak zawarł kontrakt na wykonanie ołtarza głównego z Władysławem Druciakiem, rzeźbiarzem z Krakowa. Ołtarz poddano konserwacji w latach 2016-2017 pod kierownictwem Beaty Skalmierskiej. Zabiegi restauratorskie przy elementach rzeźbiarskich wykonał Wojciech Kurdziel z Kalwarii Zebrzydowskiej.

Opis

Rzeźba wolnostojąca, przedstawiająca św. Izydora. Święty ukazany w postawie stojącej z łopatą w prawej dłoni, z lewą dłonią złożoną na piersi, głowę delikatnie unosi do góry. Ma podłużną twarz, z wyraźnie zaznaczonymi kośćmi policzkowymi, z długim i wąskim nosem, ze wzrokiem skierowanym ku górze, okoloną krótką brodą i średniej długości, bujnymi włosami, zasłaniającymi uszy. Ubrany jest w jasnoniebieską tunikę z długimi rękawami o białych mankietach, sięgającą do kolan i przewiązaną w talii brązowym paskiem, żółte buty z wysokimi cholewami oraz skórzaną torbę przewieszoną przez prawe ramię.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba św. Izydora Oracza wraz z całym ołtarzem głównym powstała w pracowni rzeźbiarskiej Władysława Druciaka w 1914 roku. Ołtarz został wykonany stylu neogotyckim, w którym czerpano ze wzorów średniowiecznych – gotyckich, powielając dawne formy oraz ornamenty i komponując je w nową całość. Autor zabytku, Władysław Druciak (1874-1923) wykonywał wiele dzieł sztuki sakralnej na terenie Małopolski na przełomie XIX i XX wieku, zarówno w drewnie, jak i w kamieniu. Urodził się w Krościenku nad Dunajcem, gdzie ukończył szkołę powszechną, a wykształcenie zawodowe uzyskał w Szkole Przemysłu Drzewnego w Zakopanem – w oddziale rzeźby ornamentalnej. Ponadto w latach 1895-1896 oraz 1899-1900 uczęszczał na wieczorowe kursy rysunku zawodowego i modelowania w Państwowej Szkole Przemysłowej w Krakowie. Jego nauczycielem był Kazimierz Wakulski, konserwator wielu średniowiecznych rzeźb, m.in. z ołtarza Wita Stwosza w kościele Mariackim w Krakowie. Nie bez znaczenia było więc doświadczenie mistrza, które miało wpływ na ukształtowanie młodego rzeźbiarza. Po śmierci Kazimierza Wakulskiego (1905) Druciak przejął jego pracownię rzeźbiarską przy ul. Retoryka 10 w Krakowie. Specjalizował się w wykonywaniu ołtarzy neogotyckich oraz rzeźb w kamieniu. Ołtarz w Krzywaczce zalicza się do późniejszej twórczości artysty. Wcześniej wykonał on neogotyckie ołtarze w kościołach w Kozach (1906, 1908), Rabce (1909) i Libiążu (1912). Ponadto Druciak jest autorem ołtarzy do kościoła NMP Wniebowziętej w Ochotnicy Górnej (1915-1916), które zostały przeniesione do kościoła w Stanisławowie (na Ukrainie), a także różnych realizacji w kościele Nawiedzenia NMP w Kasince Małej (1917-1923). W ostatnim roku życia artysta wykonał ambonę oraz grupę Ukrzyżowania na łuku tęczowym w bazylice Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej. Jego twórczość określa się jako przykład historyzmu w rzeźbie sakralnej początku XX wieku. Był doskonałym majstrem, biegłym w praktyce warsztatowej, nie wypracował jednak indywidualnego stylu, bardziej przetwarzając znane mu realizacje innych artystów. Świętego Izydora ukazał zgodnie z tradycją ikonograficzną – ubranego w strój chłopski, z torbą i łopatą w dłoni. Święty zmarł w 1130 roku, ale kanonizowano go w 1622 roku, jest hiszpańskim świętym, patronem rolników. Łopata, którą trzyma w dłoni, nawiązuje do jednego z cudów, gdy święty sprawił za jej pomocą, aby strumień wody wytrysnął z kamienia i napoił spragnionego.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Rzeźba obecnie po konserwacji w latach 2016-2017 (zdjęcie zostało wykonane przed konserwacją).

Streszczenie

Rzeźba św. Izydora Oracza wraz z całym ołtarzem głównym powstała w krakowskiej pracowni rzeźbiarskiej Władysława Druciaka w 1914 roku. Jego twórczość określa się jako przykład historyzmu w rzeźbie sakralnej początku XX wieku. Święty Izydor, patron rolników zmarł w 1130 roku, ale kanonizowano go dopiero w 1622 roku. W rzeźbie Druciaka został ukazany z łopatą w dłoni, która nawiązuje do jednego z cudów, gdy święty sprawił za jej pomocą, aby strumień wody wytrysnął z kamienia i napoił spragnionego.

Bibliografia