Św. Grzegorz Wielki

Dzieje zabytku

Rzeźba wraz z całą strukturą ołtarzową została zamówiona w 1913 roku, kiedy to ówczesny proboszcz parafii Józef Nowak zawarł kontrakt na wykonanie ołtarza głównego z Władysławem Druciakiem, rzeźbiarzem z Krakowa. Ołtarz poddano konserwacji w latach 2016-2017 pod kierownictwem Beaty Skalmierskiej. Zabiegi restauratorskie przy elementach rzeźbiarskich wykonał Wojciech Kurdziel z Kalwarii Zebrzydowskiej.

Opis

Rzeźba św. Grzegorza Wielkiego wolnostojąca, ustawiona na niskim cokole. Święty ukazany w postawie stojącej, frontalnie z prawą ręką uniesioną w geście błogosławieństwa, z księgą w lewej dłoni. Twarz szeroka o wyraźnie zaznaczonych kościach policzkowych, z długim i wąskim nosem, małymi ustami, oczach skierowanych ku górze i zmarszczonych brwiach. Spod złoconej tiary widoczne średniej długości, siwe włosy, zasłaniające uszy. Święty ubrany jest w białą albę, przewiązaną złoconym sznurem oraz złoconą kapę z czerwoną podszewką, spiętą na piersi złoconą klamrą, na stopach ma brązowe buty. Kapa dekorowana malowanym na bordowo ornamentem geometrycznym i stylizowaną wicią. Księga w czerwonej oprawie, na przodzie zdobiona malowanym na złoto greckim krzyżykiem umieszczonym w polu złoconej ramy.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźba św. Grzegorza Wielkiego wraz z całym ołtarzem głównym powstała w pracowni rzeźbiarskiej Władysława Druciaka w 1914 roku. Ołtarz został wykonany w stylu neogotyckim, który nawiązywał do wzorów średniowiecznych – gotyckich, powielając dawne formy oraz ornamenty i komponując je w nową całość. Autor dzieła, Władysław Druciak (1874-1923) wykonywał wiele obiektów sztuki sakralnej na terenie Małopolski na przełomie XIX i XX wieku, zarówno w drewnie, jak i w kamieniu. Urodził się w Krościenku nad Dunajcem, gdzie ukończył szkołę powszechną, a wykształcenie zawodowe uzyskał w Szkole Przemysłu Drzewnego w Zakopanem – w oddziale rzeźby ornamentalnej. Ponadto w latach 1895-1896 oraz 1899-1900 uczęszczał na wieczorowe kursy rysunku zawodowego i modelowania w Państwowej Szkole Przemysłowej w Krakowie. Jego nauczycielem był Kazimierz Wakulski, konserwator wielu średniowiecznych rzeźb, m.in. z ołtarza Wita Stwosza w kościele Mariackim w Krakowie. Nie bez znaczenia było więc doświadczenie mistrza, które miało wpływ na ukształtowanie młodego rzeźbiarza. Po śmierci Kazimierza Wakulskiego (1905) Druciak przejął jego pracownię rzeźbiarską przy ul. Retoryka 10 w Krakowie. Specjalizował się w wykonywaniu ołtarzy neogotyckich oraz rzeźb w kamieniu. Ołtarz w Krzywaczce zalicza się do późniejszej twórczości artysty. Wcześniej wykonał on neogotyckie ołtarze w kościołach w Kozach (1906, 1908), Rabce (1909) i Libiążu (1912). Ponadto Druciak jest autorem ołtarzy do kościoła NMP Wniebowziętej w Ochotnicy Górnej (1915-1916), które zostały przeniesione do kościoła w Stanisławowie (na Ukrainie), a także różnych realizacji w kościele Nawiedzenia NMP w Kasince Małej (1917-1923). W ostatnim roku życia artysta wykonał ambonę oraz grupę Ukrzyżowania na łuku tęczowym w bazylice Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej. Jego twórczość określa się jako przykład historyzmu w rzeźbie sakralnej początku XX wieku. Był doskonałym majstrem, biegłym w praktyce warsztatowej, nie wypracował jednak indywidualnego stylu, bardziej przetwarzając znane mu realizacje innych artystów. Świętego Grzegorza ukazał zgodnie z tradycją ikonograficzną – ubranego w strój papieski, z tiarą na głowie. Grzegorz I, zwany Wielkim był biskupem Rzymu w latach 590-604. Znany jest jako reformator liturgii i muzyki kościelnej, zaliczany do grona doktorów Kościoła obok: św. Augustyna, św. Ambrożego i św. Hieronima.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Rzeźba jest obecnie po konserwacji wykonanej w latach 2016-2017 (zdjęcie zostało pochodzi sprzed konserwacji).

Streszczenie

Rzeźba św. Grzegorza wraz z całym ołtarzem głównym powstała w krakowskiej pracowni rzeźbiarskiej Władysława Druciaka w 1914 roku. Jego twórczość określa się jako przykład historyzmu w rzeźbie sakralnej początku XX wieku. Święty Grzegorz I, zwany Wielkim był biskupem Rzymu w latach 590-604. Znany jest jako reformator liturgii i muzyki kościelnej, zaliczany do grona doktorów Kościoła obok: św. Augustyna (zm. 430), św. Ambrożego (zm. 397) i św. Hieronima (zm. 420).

Bibliografia