Matka Boska z Dzieciątkiem

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
myślenicki
Gmina
Sułkowice
Miejscowość
Krzywaczka
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Sułkowice
Parafia
Trójcy Świętej
Tagi
Antoni Stopa Madonna Sykstyńska malarstwo XIX wieku Matka Boska z Dzieciątkiem Rafael Santi
Identyfikator
DZIELO/17503
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
1886 rok
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Ostrysz, k. Makowa Podhalańskiego
Technika i materiał
olej na płótnie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Obraz namalował Antoni Stopa w 1886 roku.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta, zamknięty półkoliście z przedstawieniem Matki Boskiej z Dzieciątkiem. W centrum kompozycji ukazana Maria w postawie stojącej na dużym, zielonym globie ziemskim, w kontrapoście, z lewą nogą ugiętą w kolanie i z Dzieciątkiem Jezus na prawym ręku. Twarz podłużna z długim nosem, drobnymi ustami i wzrokiem wpatrzonym wprost na widza. Pod welonem widoczne długie i ciemnobrązowe włosy z przedziałkiem pośrodku. Ubrana jest w niebieską szatę spodnią z długimi rękawami, czerwoną suknię z rękawami podwiniętymi do łokci, niebieski płaszcz otulający ją od pasa w dół oraz długi, biały welon z jednym końcem rozwianym z lewej strony obrazu. Dzieciątko zwrócone jest trzy czwarte w lewo, z prawą nóżką ugiętą w kolanie i założoną na lewą i z głową przytuloną do Matki Boskiej. Twarz o rysach dziecięcych, pulchnych policzkach z ciemnymi oczami o smutnym wyrazie, okolona krótkimi i kędzierzawymi włosami. W dolnej części kompozycji szaro-różowe obłoki, powyżej różowe niebo, a w górnej części jasnoniebieskie. Wokół Dzieciątka i Matki Boskiej duża świetlista aureola. Rama drewniana, profilowana i złocona.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz „Matka Boska z Dzieciątkiem” z kościoła w Krzywaczce powstał w 1886 roku w pracowni Antoniego Stopy (1849-1922), malarza z Ostrysza (koło Makowa Podhalańskiego). Artysta od 1872 roku studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem Jana Matejki. Jednak cztery lata później opuścił szkołę, a w 1881 roku został wydalony z Krakowa za propagowanie idei socjalistycznych. Osiadł w rodzinnym Makowie, gdzie utrzymywał się z malowania kościelnych polichromii (co najmniej kilkanaście) oraz obrazów o tematyce patriotyczno-religijnej. Ostatnią jego pracą była renowacja obrazu Matki Boskiej Makowskiej w kościele w Makowie Podhalańskim. Zmarł w 1922 roku. Omawiany obraz Matki Boskiej należy zatem do początkowej działalności artystycznej Stopy, na którą wpływ miał nauczyciel malarza – Jan Matejko. Jego obrazy religijne cechują się mocną głębią kolorów (zwłaszcza w partii szat) i ekspresją twarzy malowanych postaci o wyraźnie podkreślonych oczach, wpatrujących się często wprost na widza. W kościele w Krzywaczce znajdują się też dwa inne dzieła tego malarza: „Najświętsze Serce Pana Jezusa” oraz „Chrystus Ukrzyżowany”. Zwłaszcza obraz ukrzyżowanego Chrystusa przejawia znaczną ekspresję ujęcia w wygiętej w bólu sylwetce Zbawiciela, ukazanego na tle mrocznego nieba. Ekscentryczny artysta podpisywał się na swoich obrazach w nietypowy i różnorodny sposób, jako: AS, As, Antoni Sygoń, Antoni Sygoń spod Babiej Góry, Biedni z Makowa, Boruta, Chłop spod Babiej Góry, Chłop ze wsi, Świtoniec, Jan Kwaśny, Jantek z Ostrysa, Jaźwiec, Kitaj, L. M., Leszczak, Walenty Sygoń, Ostrysiak, czy Racławiak. Zdarzało się również, że zamiast sygnatury malował na obrazie dodatkową stopę. Jednak na obrazach w Krzywaczce podpisał się w dość klasyczny sposób – inicjałami lub nazwiskiem oraz datą wykonania. Wszystkie trzy obrazy powstały w 1886 roku i posiadają ten sam kształt stojącego prostokąta zamkniętego półkoliście o wymiarach odpowiadającym wnękom w ołtarzach bocznych. Można zatem domniemywać, iż znajdowały się pierwotnie w nastawach ołtarzowych. Obraz jest zredukowaną wersją Madonny Sykstyńskiej, którą w latach 1513-1514 namalował Rafael Santi. Dzieło to znajduje się obecnie w Galerii Obrazów Starych Mistrzów w Dreźnie.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, spłowiały werniks.

Streszczenie

Obraz „Matka Boska z Dzieciątkiem” z kościoła w Krzywaczce powstał w 1886 roku w pracowni Antoniego Stopy (1849-1922), malarza z Ostrysza (koło Makowa Podhalańskiego). Należy do początkowej działalności artystycznej Stopy, na którą wpływ miał jego nauczyciel ze Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie – Jan Matejko. W kościele w Krzywaczce znajdują się też dwa inne dzieła tego malarza: „Najświętsze Serce Jezusa” oraz „Chrystus Ukrzyżowany”. Ikonograficznie obraz jest zredukowaną wersją Madonny Sykstyńskiej, którą w latach 1513-1514 namalował Rafael Santi.

Bibliografia

"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016
Mydlarz Jerzy, "Antoni Stopa – makowski artysta" , „Rocznik Babiogórski” , s. 61-76
Wójcik Wiesław, "Antoni Stopa" , [w:] "Internetowy Polski Słownik Biograficzny" , http://ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/antoni-stopa [dostęp z dn.: 23.04.2018]

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Matka Boska z Dzieciątkiem", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/matka-boska-z-dzieciatkiem-18

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności