Krucyfiks

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Biskupice
Miejscowość
Łazany
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niegowić
Parafia
Parafia Znalezienia Krzyża Świętego
Tagi
neogotyk rzeźba XIX wieku rzeźbiarze XIX wieku styl neogotycki sztuka XIX wieku
Miejsce przechowywania
ołtarz w kaplicy cmentarnej
Identyfikator
DZIELO/03537
Kategoria
krucyfiks
Ilość
1
Czas powstania
1893 rok
Fundator
Ewelina Dunin-Brzezińska
Technika i materiał
drewno rzeźbione, polichromowane i złocone
Autor noty katalogowej
Justyna Kuska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne 4.0

Dzieje zabytku

Ołtarz w kaplicy grobowej rodziny Dunin-Brzezińskich i jego wyposażenie (w tym omawiany krucyfiks) na cmentarzu parafialnym w Łazanach powstał w 1893 roku z fundacji Eweliny Dunin-Brzezińskiej, wdowy po właścicielu wsi Julianie Dunin-Brzezińskim. Dzieło wykonał rzeźbiarz Kazimierz Wakulski, który rok wcześniej sporządził także nowy ołtarz główny dla łazańskiej świątyni (wg projektu Tadeusza Stryjeńskiego). Jak zapisano w „Liber memorabilium” parafii i kościoła w Łazanach w 1893 roku: „rozpoczęła W(ielmożna) P(ani) Ewelina Brzezińska budowę kaplicy na grzebalnym cmentarzu, z grobowcem familijnym, którą prowadził Józef Janicki budowniczy w Krakowa. Stanęła ta kaplica w stylu gotyckim w miesiącu Wrześniu 1893 w Listopadzie ustawił rzeźbiarz Wakulski ołtarz w stylu gotyckim, ławki boczne w Grudniu poświęcił miejscowy Pleban kaplicę w delegacyi Jego Eminacyi Księcia Kardynała w tym samym miesiącu przeniesiono zwłoki do grobowca”.

Opis

Pełnoplastyczna, polichromowana figura przedstawiająca ukrzyżowanego Chrystusa. Ciało muskularne o dobrze oddanej budowie anatomicznej z wyeksponowaną raną w prawym boku postaci. Głowa okolona długimi, brązowymi włosami, w cierniowej, złoconej koronie, opuszczona w dół i skierowana lekko w prawo. Twarz podłużna z zamkniętymi oczami, długim, prostym nosem oraz lekko rozchylonymi, sinymi ustami. Perizonium krótkie, złocone, udrapowane na lewym boku postaci. Stopy przebite jednym gwoździem. U szczytu pionowej belki krzyża złocony titulus z napisem „IN/RI”.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz, w którym umieszczony jest krucyfiks reprezentuje styl neogotycki. Nastawę jak i omawianą rzeźbę wykonał Kazimierz Wakulski. Urodzony w 1837 roku w Działoszynie rzeźbiarz pracował wraz z Tadeuszem Stryjeńskim przy renowacji ołtarza głównego w kościele Mariackim w Krakowie, a także przy odnawianiu stall oraz ołtarza w katedrze na Wawelu. Artysta zmarł w 1904 roku w Krakowie.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Krucyfiks i ołtarz w stylu neogotyckim umieszczony w kaplicy na cmentarzu parafialnym w Łazanach powstał w 1893 roku z fundacji Eweliny Dunin-Brzezińskiej, wdowy po właścicielu wsi Julianie Dunin-Brzezińskim. Dzieło wykonał rzeźbiarz Kazimierz Wakulski, który rok wcześniej sporządził także nowy ołtarz główny dla łazańskiej świątyni (wg projektu Tadeusza Stryjeńskiego). Wakulski był rzeźbiarzem czynnym w drugiej połowie XIX wieku – oprócz wykonywania ołtarzy zajmował się także renowacją zabytków. Pracował m.in. w kościele Mariackim w Krakowie i katedrze na Wawelu.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953
Krasnowolski Bogusław, "Parafia i kościół pod wezwaniem Znalezienia Krzyża Świętego w Łazanach", Kraków 2013
Kwiatkowska Maria Irena, "Rzeźbiarze warszawscy XIX wieku", Warszawa 1995
"Zabytki sztuki w Polsce. Małopolska", Warszawa 2016

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Justyna Kuska, "Krucyfiks", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/krucyfiks-61

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności