Krucyfiks

Dzieje zabytku

Ołtarz w kaplicy grobowej rodziny Dunin-Brzezińskich i jego wyposażenie (w tym omawiany krucyfiks) na cmentarzu parafialnym w Łazanach powstał w 1893 roku z fundacji Eweliny Dunin-Brzezińskiej, wdowy po właścicielu wsi Julianie Dunin-Brzezińskim. Dzieło wykonał rzeźbiarz Kazimierz Wakulski, który rok wcześniej sporządził także nowy ołtarz główny dla łazańskiej świątyni (wg projektu Tadeusza Stryjeńskiego). Jak zapisano w „Liber memorabilium” parafii i kościoła w Łazanach w 1893 roku: „rozpoczęła W(ielmożna) P(ani) Ewelina Brzezińska budowę kaplicy na grzebalnym cmentarzu, z grobowcem familijnym, którą prowadził Józef Janicki budowniczy w Krakowa. Stanęła ta kaplica w stylu gotyckim w miesiącu Wrześniu 1893 w Listopadzie ustawił rzeźbiarz Wakulski ołtarz w stylu gotyckim, ławki boczne w Grudniu poświęcił miejscowy Pleban kaplicę w delegacyi Jego Eminacyi Księcia Kardynała w tym samym miesiącu przeniesiono zwłoki do grobowca”.

Opis

Pełnoplastyczna, polichromowana figura przedstawiająca ukrzyżowanego Chrystusa. Ciało muskularne o dobrze oddanej budowie anatomicznej z wyeksponowaną raną w prawym boku postaci. Głowa okolona długimi, brązowymi włosami, w cierniowej, złoconej koronie, opuszczona w dół i skierowana lekko w prawo. Twarz podłużna z zamkniętymi oczami, długim, prostym nosem oraz lekko rozchylonymi, sinymi ustami. Perizonium krótkie, złocone, udrapowane na lewym boku postaci. Stopy przebite jednym gwoździem. U szczytu pionowej belki krzyża złocony titulus z napisem „IN/RI”.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz, w którym umieszczony jest krucyfiks reprezentuje styl neogotycki. Nastawę jak i omawianą rzeźbę wykonał Kazimierz Wakulski. Urodzony w 1837 roku w Działoszynie rzeźbiarz pracował wraz z Tadeuszem Stryjeńskim przy renowacji ołtarza głównego w kościele Mariackim w Krakowie, a także przy odnawianiu stall oraz ołtarza w katedrze na Wawelu. Artysta zmarł w 1904 roku w Krakowie.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Krucyfiks i ołtarz w stylu neogotyckim umieszczony w kaplicy na cmentarzu parafialnym w Łazanach powstał w 1893 roku z fundacji Eweliny Dunin-Brzezińskiej, wdowy po właścicielu wsi Julianie Dunin-Brzezińskim. Dzieło wykonał rzeźbiarz Kazimierz Wakulski, który rok wcześniej sporządził także nowy ołtarz główny dla łazańskiej świątyni (wg projektu Tadeusza Stryjeńskiego). Wakulski był rzeźbiarzem czynnym w drugiej połowie XIX wieku – oprócz wykonywania ołtarzy zajmował się także renowacją zabytków. Pracował m.in. w kościele Mariackim w Krakowie i katedrze na Wawelu.

Bibliografia