Odważny jak lew ? Nie tylko. O symbolu lwa w sztuce sakralnej.

Symbolami  stosowanymi przez artystów mogą być pozornie nie dodające scenom wartości zwierzęta, owoce, rośliny, przedmioty, czy też na przykład zjawiska pogodowe (tęcza). Jest ich wiele, a ich znaczenie, mimo prowadzonych ciągle badań, nie zawsze jest dla nas jasne. Dzięki nim przedstawienia mają dodatkową warstwę treściową dostępną dla wykształconych odbiorców. Czasem łatwo ją dostrzec, ale zdarzają się dzieła, których warstwa symboliczna odpowiada zawiłemu, trudnemu już teraz do zrozumienia erudycyjnemu traktatowi. Znaczenie konkretnego symbolu może zmieniać się w czasie oraz ze względu na kontekst, np. gołąb, w zależności od tematu przedstawienia, może oznaczać pokój lub gołębicę Ducha Świętego. Zasób symboli stosowanych w danej sztuce lub epoce nazywany jest symboliką.

Jednym z bardzo starych symboli jest przedstawienie lwa, który imponował ludziom siłą, dzikością i szlachetnym pięknem. Mógł być przedstawiany w ruchu lub w spoczynku, w całej postaci lub widoczny tylko częściowo. W najdawniejszych czasach wiązany był z bóstwami solarnymi, ze względu na siłę, złotożółte umaszczenie i grzywę przypominającą promienie słońca. Przyporządkowuje mu się takie cechy jak odwaga, mądrość i dzikość.  W starożytnym Egipcie miał patronować corocznym wylewom Nilu. Król zwierząt na ziemi (tak jak orzeł jest królem ptaków) stał się symbolem władzy i władców. Średniowiecze i chrześcijaństwo przydało mu kolejnych znaczeń – w biblii Chrystus nazywany jest „lwem Judy”, widziano również w lwie symbol Jego zmartwychwstania – odnosiły się do tego średniowieczne sceny, w których lew budzi swoje młode. Lew symbolizował  również waleczność – o wyrzeźbionym w całej postaci na nagrobku rycerzu z lwem pod stopami wiemy, że poległ w czasie walki. Stały się także bardzo częstym motywem heraldycznym. Z tym wyróżniającym się zwierzęciem przedstawianych jest także kilku świętych Kościoła katolickiego, a w każdym przypadku jego obecność ma dyskretnie odmienne znaczenie. Najczęściej spotykanymi w sztuce Małopolski są św. Marek ewangelista, św. Tekla i św. Hieronim.