Św. Joachim

Dzieje zabytku

Figura św. Joachima powstała jako jedna z czterech rzeźb z przeznaczeniem do ołtarza głównego, który został wykonany do nowego kościoła około 1780 roku przez braci Korneckich – Antoniego i Ignacego. Figura była odnawiana prawdopodobnie na przełomie XIX i XX wieku podczas remontu świątyni.

Opis

Rzeźba drążona, ustawiona na niskiej podstawie. Święty zwrócony jest w trzech czwartych w lewo, z pochyloną głową, stoi w kontrapoście. Lewą ręką podtrzymuje z przodu płaszcz, w prawej, odchylonej w bok trzyma szuflę pasterską. Twarz ma szczupłą, pociągłą, o starczych rysach, blisko siebie osadzonych oczach skierowanych w dół, dużym nosie, wąskich, otwartych ustach, okoloną długą, falowaną brodą oraz krótkimi, kręconymi włosami. Święty jest ubrany w długą tunikę o wąskich rękawach z wywiniętym brzegiem, przepasaną w talii oraz płaszcz przerzucony przez lewe ramię, opadający na plecy i zawinięty na prawym boku, podtrzymywany lewą dłonią. Polichromia ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz główny razem z figurami świętych najpewniej wykonali bracia Korneccy, którzy po rozwiązaniu warsztatu rodzinnego w Gdowie (ok. 1776), w latach osiemdziesiątych XVIII wieku wykonywali razem jeszcze kilka zleceń. Struktura ołtarza oraz cechy formalne figur odpowiadają dziełom tworzonym wcześniej w warsztacie Korneckich, w którym Antoni i Ignacy pracowali razem z ojcem Piotrem oraz krewniakami i współpracownikami. Omawiana rzeźba św. Joachima odpowiada typowi fizjonomicznemu starszego mężczyzny z długą brodą, który bardzo często występował w figurach tworzonych w warsztacie Korneckich, przykładowo w kościołach w Bochni czy w Zakliczynie. Natomiast układ ciała z podtrzymywaną przez jedną rękę połą płaszcza z przodu postaci, a drugą wyciągniętą w bok, pojawia się parokrotnie w rzeźbach św. Piotra oraz biskupów w kościele św. Mikołaja w Bochni, potwierdzonym archiwalnie dziele Korneckich.
W ikonografii św. Joachim przedstawiany był jako dojrzały mężczyzna lub starzec, gdyż zgodnie z tradycją będąc już w podeszłym wieku, wyprosił dzięki modlitwie i postom na pustkowiu dziecko, którym była Maria. Zazwyczaj występuje w towarzystwie swojej małżonki – św. Anny. Często jego atrybutem jest szufla pasterska.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Liczne przetarcia polichromii i złoceń, spękania i odpryski warstwy malarskiej na powierzchni całej figury.

Streszczenie

Figura św. Joachima powstała jako jedna z czterech rzeźb z przeznaczeniem do ołtarza głównego, który został wykonany do nowego kościoła około 1780 roku przez braci Korneckich – Antoniego i Ignacego. W ikonografii św. Joachim przedstawiany był jako dojrzały mężczyzna lub starzec, gdyż zgodnie z tradycją będąc już w podeszłym wieku, wyprosił u Boga dziecko, którym była Maria. Zazwyczaj występuje w towarzystwie swojej małżonki – św. Anny.

Bibliografia