Ambona

Dzieje zabytku

Ambona pochodzi z wyposażenia poprzedniego kościoła. Powstała zapewne w czwartej ćwierci XVIII wieku. Została przeniesiona do nowo wybudowanej świątyni w 1888 roku. W tym czasie została nieco przekształcona, dodano do niej nowe elementy, takie jak schodki z podestem czy uzupełnienia dekoracji. Ambona była odnawiana razem z całym wyposażeniem w latach 1930 i 1966.

Opis

Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem w postaci dobudowanych do kosza jednobiegowych schodów z podestem i pełną balustradą, po prawej stronie. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach, na cokole w formie spłaszczonego wałka, z podwieszeniem w postaci ostrosłupa o wklęsłych bokach dekorowanych liśćmi, w narożach ujętego taśmami, zakończonego szyszką. Kosz z pilastrami w narożach, których trzony przechodzą w spływy wolutowe, w partii cokołu przyjmując kształt cęgi, dekorowane są kampanulami i zwisami roślinnymi. Pilastry podtrzymują belkowanie, którego gzyms tworzy parapet kosza. Ścianki zdobione płycinami o kształcie zbliżonym do kwadratu o wklęsłych narożach, zwieńczonymi muszlami z kampanulami. Zaplecek wąski, wydłużony, flankowany lizenami zakończonymi konsolami, dekorowanymi akantem z podwieszonymi pąkami i tkaniną. W polu płycina o kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych narożach. Baldachim na planie kwadratu o ściętych narożach, z dołączonymi w ich miejsce impostami z podwieszonymi chwostami. Na frontowej ściance zakończonej dwoma wolutowymi fragmentami gzymsu kartusz z malowanym wizerunkiem niezidentyfikowanego herbu (w czerwonym polu srebrny orzeł z gwiazdą nad głową). Na krawędzi kartusza sygle „K” i „PI”. Kartusz ujęty zwisami kwiatowymi. Na baldachimie cztery kabłąki podtrzymujące wazon, dekorowane kampanulami i ornamentem roślinnym. Na podniebieniu gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana w kolorze białym, profile i ornamentyka złocone, detal srebrzony.

Zarys problematyki artystycznej

Struktura kosza ambony ustawionego na wałku, ze stożkowatym podwieszeniem zakończonym szyszką jest typowa dla XVIII wieku. Podobnie prosty baldachim zakończony kabłąkami tworzącymi podstawę. Ornamentyka skupiona jest wokół dekoracji roślinnej i kampanuli. Elementy takie jak fragmenty podwieszonej tkaniny, chwosty i wazon nawiązują już do neoklasycyzmu, co wskazuje na powstanie omawianego dzieła zapewne w czwartej ćwierci XVIII wieku. Godło w kartuszu zostało wykonane w późniejszym okresie.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Spękania na łączeniach elementów konstrukcyjnych, delikatne zabrudzenia.

Streszczenie

Ambona pochodzi z wyposażenia poprzedniego kościoła. Powstała zapewne w czwartej ćwierci XVIII wieku. Została przeniesiona do nowo wybudowanej świątyni w 1888 roku. W tym czasie została nieco przekształcona. Struktura ambony jest typowa dla XVIII wieku.

Bibliografia