Św. Władysław

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
nowotarski
Gmina
Czarny Dunajec
Miejscowość
Piekielnik
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Parafia
Św. Jakuba Apostoła
Tagi
rzeźba XVIII wieku
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/05337
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
około 1749 roku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie, laserowanie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Figura św. Władysława pochodzi z dawnego ołtarza głównego z około 1749 roku, który mieścił się w poprzednim kościele w Piekielniku. Do nowo wybudowanej świątyni w latach 1882-1884 powstał kolejny ołtarz główny. W jego strukturze umieszczono figury z poprzedniego retabulum, w tym omawiane dzieło.

Opis

Rzeźba pełna. Święty ukazany frontalnie, z głową skierowaną w prawo, w kontrapoście. Lewą rękę ma złożoną na piersi, w prawej odchylonej od tułowia trzyma topór. Twarz ma kwadratową, o dużych, migdałowatych oczach, małym nosie i ustach, okoloną krótką brodą i falowanymi włosami sięgającymi ramion. Ubrany jest w czerwone spodnie oraz wysokie, złote buty, w krótką, srebrzoną tunikę, przewiązaną w pasie złotą szarfą. Na ramiona ma narzucony złocony, rozłożysty płaszcz z błękitną podszewką, spięty pod szyją. Na głowie ma złoconą koronę zamkniętą zwieńczoną krzyżem. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała.

Zarys problematyki artystycznej

Wszystkie figury z ołtarza głównego, prócz Marii i św. Jana, są jednorodne pod względem formalnym i zostały wykonane przez tego samego rzeźbiarza. Cechuje je bardzo charakterystyczny typ pełnej twarzy, o niskim czole, dużych oczach, nosie i ustach oraz silnie falowanych włosach. Tkanina rzeźbiona jest w liczne, drobne fałdki i marszczenia, w sposób autonomiczny wobec ciała i jego układu. Modelunek partii anatomicznych i draperii wskazuje na niezbyt wprawnego wykonawcę.
Święty Władysław był synem Beli I i córki Mieszka II. Objął tron węgierski w 1077 roku. W ikonografii przedstawiany był zawsze w stroju monarchy z przynależnymi mu insygniami, takimi jak berło czy jabłko królewskie. Bardzo często występuje w towarzystwie św. Stefana. Przedstawienia obu tych świętych, szczególnie czczonych na Węgrzech, można spotkać niemal w każdym kościele na terenach polskiego Spisza i Orawy z racji wcześniejszej przynależności terytorialnej tych ziem do Węgier.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Zabrudzenia figury.

Streszczenie

Figura św. Władysław pochodzi z dawnego ołtarza głównego z około 1749 roku, który mieścił się w poprzednim kościele w Piekielniku. Po wybudowaniu nowego retabulum do następnego kościoła w tej miejscowości, wprawiono do niego dawne figury. Święty Władysław, jako król węgierski, przedstawiany był zawsze w stroju monarchy z przynależnymi mu insygniami, takimi jak berło czy jabłko królewskie.

Bibliografia

Trajdos Tadeusz, "Piekielnik w epoce „starego kościoła”" , [w:] "Piekielnik na Orawie... niemal od zarania dziejów" , red.Hopciaś Zygmunt , Kraków 2019 , s. 7-54

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Św. Władysław", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-wladyslaw-5

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności