Ambona

Dzieje zabytku

Ambona powstała po 1878 roku do nowo wybudowanej świątyni w Piekielniku. Do jej struktury wprawiono figurki z poprzedniej osiemnastowiecznej ambony. Została wymieniona w inwentarzu księdza Antoniego Burdy z 1937 roku.

Opis

Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem w postaci jednobiegowych schodów z pełną balustradą, dostawionych od północy. Kosz na planie ośmioboku, ustawiony na niskim, profilowanym cokole, z podwieszeniem w formie zbliżonej do spłaszczonego stożka, o wklęsło-wypukłych ściankach, zakończonego szyszką. Ścianki ambony wydzielone zwielokrotnionymi pilastrami toskańskimi, z płycinami w partii trzonów, podtrzymującymi przełamujący się nad nimi gzyms tworzący parapet. W polach płyciny w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym z figurami czterech ewangelistów ustawionych na wspornikach w postaci uskrzydlonych główek anielskich. Baldachim na planie ośmioboku, w formie zbliżonej do spłaszczonego stożka, o wklęsło-wypukłych ściankach, o krawędzi obwiedzionej lambrekinem, zakończonego postumentem z figurą Chrystusa w typie Salvator Mundi. Na podniebieniu gołębica Ducha Świętego w glorii promienistej. Struktura polichromowana w odcieniach beżu, z bladoróżowymi detalami i złoconymi profilami. Figury ewangelistów i Chrystusa ścięte z tyłu, ukazane frontalnie, w kontrapostach. Twarze mają pociągłe, o migdałowatych oczach, garbatych nosach i pełnych ustach, okolone są gęstymi, krótkimi brodami i falowanymi włosami opadającymi na ramiona. Postacie ubrane są w złocone tuniki przepasane w talii oraz płaszcze. Ewangeliści trzymają w rękach pióra i otwarte księgi, przy nogach znajdują się ich atrybuty. Chrystus w lewej ręce trzyma jabłko królewskie, prawą błogosławi.

Zarys problematyki artystycznej

Struktura omawianej ambony jest bardzo uproszona, posiada podstawowe elementy składowe takie jak kosz z podwieszeniem i baldachim, jakkolwiek pozbawiona jest dekoracji ornamentalnej, przez co w zasadzie jest bezstylowa. Bardzo często dekoracje figuralną ambon stanowili czterej ewangeliści z Chrystusem, co miało podkreślać chrystologiczny charakter przepowiadania Słowa Bożego i nawiązywać do dawnej funkcji kazalnic.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Ambona powstała po 1878 roku do nowo wybudowanej świątyni w Piekielniku. Do jej struktury wprawiono figurki z poprzedniej osiemnastowiecznej ambony. Struktura omawianej ambony jest bardzo uproszona, pozbawiona dekoracji ornamentalnej, przez co w zasadzie jest bezstylowa.

Bibliografia