Św. Piotr

Dzieje zabytku

Figury św. Pawła i św. Piotra powstały najpewniej po 1783 roku. Prawdopodobnie zostały wtórnie umieszczone w ołtarzu głównym, być może w związku z jego przebudową.

Opis

Figura ścięta z tyłu, drążona, ustawiona na niskiej podstawie. Święty ukazany frontalnie, z głową skierowaną w lewo, stoi w kontrapoście. Lewą ręką podtrzymuje otwartą księgę, prawą wyciąga w bok, a w dłoni trzyma klucz. Twarz ma pociągłą, o starczych rysach, migdałowatych oczach skierowanych w górę, lekko garbatym nosie oraz otwartych ustach z widoczną linią zębów. Okolona jest brodą, silnie wysuniętą do przodu oraz krótkimi, kręconymi włosami. Ubrany jest w tunikę z kołnierzykiem, przepasaną w talii, ściśle przylegającą do ciała w partii torsu oraz płaszcz przepasany diagonalnie przez lewe ramię i otaczający postać z wywiniętą połą na prawym boku. Polichromia ciała naturalistyczna, włosy ciemnobrązowe, szaty i atrybuty złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Figury św. Pawła i św. Piotra są jednorodne pod względem formalnym i zostały wykonane przez tego samego rzeźbiarza. Cechuje je charakterystyczna, plastyczna fizjonomia, o dużych, głęboko osadzonych oczach, zadartych nosach i pełnych, rozchylonych ustach, z wysuniętą do przodu górną wargą. Twarze apostołów okolone są silnie kręconymi włosami i brodami. Figury mają dynamiczne pozy oraz szaty przylegające do ciała i fałdowane, ekspresyjnie rozwiane w partiach płaszczy. Sposób ich kształtowania odwołuje się jeszcze go rzeźby późnobarokowej, choć modelunek twarzy zdradza już nowe tendencje formalne.
Święty Piotr był bratem św. Andrzeja, rybakiem, przyłączył się do Chrystusa i został jego apostołem. Jezus zmienił jego imię (Szymon) na Piotr, co później wyjaśnił: „Ty jesteś Piotr (czyli Skała), i Ja na tej Skale zbuduję Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą. I tobie dam klucze do królestwa niebieskiego [...]” (Mt 16, 18-19), dlatego w ikonografii jednym z atrybutów świętego są również klucze. Święci Piotr i Paweł często są przedstawiani razem.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, figura lekko zabrudzona, przetarcia złoceń w partii szat.

Streszczenie

Figury św. Pawła i św. Piotra powstały najpewniej po 1783 roku. Prawdopodobnie zostały wtórnie umieszczone w ołtarzu głównym, być może w związku z jego przebudową. Święty Piotr był bratem św. Andrzeja, rybakiem, przyłączył się do Chrystusa i został jego apostołem. W ikonografii jego atrybutem są klucze.

Bibliografia