Anioł
Zdjęcie nr 1: Figura ścięta i drążona z tyłu, ustawiona na niskiej podstawie. Anioł ukazany frontalnie, w kontrapoście, o esowato wygiętej sylwetce, obie ręce unosi wysoko, kierując je w lewą stronę. Twarz ma okrągłą, o pełnych policzkach i wyodrębnionej brodzie, migdałowatych oczach, prostym nosie i rozchylonych ustach, okoloną krótkimi, kręconymi, brązowymi włosami. Anioł ubrany w ekspresyjnie fałdowany, złocony płaszcz, podtrzymywany pojedynczą taśmą przełożoną przez lewe ramię, zawinięty wokół bioder, odsłaniający lewą nogę. Skrzydła ma duże, złożone i złocone. Przy prawej nodze postaci srebrzony obłok. Polichromia ciała naturalistyczna.
Zdjęcie nr 2: Figura ścięta i drążona z tyłu, ustawiona na niskiej podstawie. Anioł ukazany frontalnie, w kontrapoście, o esowato wygiętej sylwetce, obie ręce unosi wysoko, kierując je w lewą stronę. Twarz ma okrągłą, o pełnych policzkach i wyodrębnionej brodzie, migdałowatych oczach, prostym nosie i rozchylonych ustach, okoloną krótkimi, kręconymi, brązowymi włosami. Anioł ubrany w ekspresyjnie fałdowany, złocony płaszcz, podtrzymywany pojedynczą taśmą przełożoną przez lewe ramię, zawinięty wokół bioder, odsłaniający lewą nogę. Skrzydła ma duże, złożone i złocone. Przy prawej nodze postaci srebrzony obłok. Polichromia ciała naturalistyczna.
Zdjęcie nr 3: Figura ścięta i drążona z tyłu, ustawiona na niskiej podstawie. Anioł ukazany frontalnie, w kontrapoście, o esowato wygiętej sylwetce, obie ręce unosi wysoko, kierując je w lewą stronę. Twarz ma okrągłą, o pełnych policzkach i wyodrębnionej brodzie, migdałowatych oczach, prostym nosie i rozchylonych ustach, okoloną krótkimi, kręconymi, brązowymi włosami. Anioł ubrany w ekspresyjnie fałdowany, złocony płaszcz, podtrzymywany pojedynczą taśmą przełożoną przez lewe ramię, zawinięty wokół bioder, odsłaniający lewą nogę. Skrzydła ma duże, złożone i złocone. Przy prawej nodze postaci srebrzony obłok. Polichromia ciała naturalistyczna.

Anioł

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Michałowice
Miejscowość
Raciborowice
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kraków Prądnik
Parafia
Św. Małgorzaty
Tagi
Anioł rzeźba późnobarokowa
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny przy północnej ścianie nawy
Identyfikator
DZIELO/05918
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
druga połowa XVIII wieku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 106 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Dwie figury aniołów z drugiej połowy XVIII wieku prawdopodobnie zostały przeniesione do świątyni w Raciborowicach z innego kościoła. Rzeźby umieszczono wtórnie w ołtarzu bocznym skonstruowanym w 1849 roku.

Opis

Figura ścięta i drążona z tyłu, ustawiona na niskiej podstawie. Anioł ukazany frontalnie, w kontrapoście, o esowato wygiętej sylwetce, obie ręce unosi wysoko, kierując je w lewą stronę. Twarz ma okrągłą, o pełnych policzkach i wyodrębnionej brodzie, migdałowatych oczach, prostym nosie i rozchylonych ustach, okoloną krótkimi, kręconymi, brązowymi włosami. Anioł ubrany w ekspresyjnie fałdowany, złocony płaszcz, podtrzymywany pojedynczą taśmą przełożoną przez lewe ramię, zawinięty wokół bioder, odsłaniający lewą nogę. Skrzydła ma duże, złożone i złocone. Przy prawej nodze postaci srebrzony obłok. Polichromia ciała naturalistyczna.



Zarys problematyki artystycznej

Figury aniołów z ołtarza bocznego formalnie nawiązują do dzieł tworzonych w warsztacie Antoniego Frączkiewicza, co szczególnie widoczne jest w sposobie ich upozowania oraz w kształtowaniu ekspresyjnie rozwianych szat, o krawędziach wirujących wokół postaci.
Układ sylwetki omawianego anioła w silnym kontrapoście, z ugiętą nogą oraz z uniesionymi wysoko rękami skierowanymi do siebie jest bardzo podobny do jednej z figur Frączkiewicza flankujących ołtarz główny w katedrze w Kielcach (1728). Rozwiązanie to zostało zaczerpnięte przez rzeźbiarza od Baltazara Fontany, który wykonał taką figurę anioła do ołtarza w kaplicy św. Jana Chrzciciela w kolegiacie św. Anny w Krakowie. Natomiast pierwowzorem dla tych figur była rzeźba Daniela z kaplicy Chigich w kościele Santa Maria del Popolo w Rzymie, wykonana przez Giovanniego Lorenza Berniniego.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Przetarcia polichromii i złoceń, silne zabrudzenia.

Streszczenie

Dwie figury aniołów z drugiej połowy XVIII wieku prawdopodobnie zostały przeniesione do świątyni w Raciborowicach z innego kościoła i umieszczone wtórnie w ołtarzu bocznym. Nawiązują do dzieł tworzonych w warsztacie Antoniego Frączkiewicza, a ich geneza formalna sięga twórczości Baltazara Fontany i Giovanniego Lorenza Berniniego.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Chrzcielnica posadowiona na szerokiej podstawie na rzucie koła, z trzonem w dolnej części lekko wklęsłym zakończonym puklowanym pierścieniem, z czarą o formie rozchylonego kielicha z regularnymi wgłębieniami zakończonego gładkim, zaoblonym brzegiem. Pokrywa miedziana w formie odwróconego kielicha zakończonego pozłacanymi kulą z krzyżem.
chrzcielnica
Chrzcielnica
Zdjęcie nr 1: Ambona przyścienna, wisząca, z dostępem od strony prezbiterium w postaci jednobiegowych, zakręconych w górnej partii schodów z pełną balustradą dekorowaną płycinami w kształcie rombów oraz poręczą w formie profilowanego gzymsu. Kosz na planie kwadratu o ściętych narożach i wklęsłych bokach, ustawiony na ćwierćkolistym wałku dekorowanym liśćmi i muszlą; z podwieszeniem w formie ostrosłupa o ściętym wierzchołku i narożach ujętych czterema spływami wolutowymi dekorowanymi akantem i muszlą, zakończonym szyszką. Kosz ujęty w narożach spływami wolutowymi, zdobionymi akantem i kampanulami, podtrzymującymi niepełne belkowanie z silnie wysuniętym gzymsem stanowiącym parapet. W polach ścianek kartusze z podwieszonymi girlandami. W narożu pulpit w postaci postumentu z rzeźbioną księgą. Zaplecek w formie wydłużonego prostokąta flankowanego pilastrami dekorowanymi zwisami, zakończonymi konsolami dźwigającymi imposty z silnie wysuniętym gzymsem oraz fragmenty przerwanego, wolutowego, odwróconego przyczółka. W polu zawieszony obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Zaplecek ujęty spływami wolutowymi oraz uszami w postaci strzępionych liści palmowych. Całość zwieńczona glorią promienistą z tablicami Dekalogu w centrum, w otoczeniu obłoków. Struktura polichromowana na sposób imitujący marmoryzację w kolorze beżowym, ornamentyka i profile złocone, detale srebrzone.
ambona
Ambona
Zdjęcie nr 1: Figura ścięta i drążona z tyłu, ustawiona na niskiej, nieregularnej podstawie. Anioł ukazany frontalnie, z ugiętą prawą nogą opartą na obłoku, o esowato wygiętej sylwetce, z obiema rękami uniesionymi wysoko i skierowanymi w prawo. Twarz ma okrągłą, o pełnych policzkach i wyodrębnionej brodzie, migdałowatych oczach, prostym nosie i rozchylonych ustach, okoloną krótkimi, kręconymi, brązowymi włosami. Anioł ubrany jest w ekspresyjnie fałdowany, złocony płaszcz, podtrzymywany pojedynczą taśmą przełożoną przez lewe ramię, zawinięty wokół bioder i nóg, odsłaniający tors. Skrzydła duże, złożone i złocone. Polichromia ciała naturalistyczna.
rzeźba
Anioł
Zdjęcie nr 1: Balustrada chóru muzycznego na profilowanym cokole, podzielona na osiem pól wydzielonych hermami dekorowanymi małżowiną i ornamentem roślinnym, dźwigającymi pełne belkowanie, stanowiące parapet. W polach płyciny naprzemiennie w formie leżącego prostokąta z uszakami i leżącego owalu z uszakami, ujęte w ramy. W nich malowane na desce obrazy, od lewej: św. Michał Archanioł walczący z szatanem, św. Małgorzata i zaloty namiestnika rzymskiego, nawrócenie św. Małgorzaty przez opiekunkę, chrzest świętej w czasie prześladowania chrześcijan, pojmanie św. Małgorzaty i zmuszenie jej, aby złożyła ofiarę bogom pogańskim, tortury świętej (przypalanie piersi), uwięzienie w wieży i wizja szatana w postaci smoka, ścięcie mieczem. Struktura polichromowana w kolorze kremowym, z cokołem i fryzem malowanym na sposób imitujący marmoryzację, profile i ornamentyka złocone.
chór muzyczny
Chór muzyczny
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta o ściętych narożach z przedstawieniem Chrystusa w półpostaci. Jezus zwrócony jest w trzech czwartych w prawo, z pochyloną głową, skrzyżowanymi rękami złożonymi na piersi, o związanych sznurem przegubach, w prawej dłoni trzyma trzcinę. Twarz ma szczupłą, o półprzymkniętych, migdałowatych oczach, lekko garbatym nosie i rozchylonych ustach, okoloną długimi, falowanymi, brązowymi włosami opadającymi na ramiona. Na głowie ma koronę cierniową, spod której spływają strużki krwi, wokół niej nimb. Chrystus na ramiona ma narzucony czerwony płaszcz, odsłaniający fragment poranionego torsu. Postać ukazana na ciemnobrązowym tle.
obraz
Ecce Homo
Zdjęcie nr 1: Na wysokim cokole oraz na niskiej marmurowej podstawie ustawiony jest filar z czarnego marmuru ujęty na dwóch końcach alabastrowym profilem, zakończony marmurową kulą. W partii cokołu wprawiona marmurowa płyta w formie leżącego prostokąta z inskrypcją „Oycze wieczny bez skończenia, / Jezu źródło zbawienne, / Duchu dawco pocieszenia, Porusz serca kamienne, / Niechay godnie czołem biią, / W Troycy Bogu iedynemu, / Że dać raczył nam Maryą, / Ku zbawieniu naszemu.” Na trzonie filara inskrypcja „Jerżemu Ogończyk / Dubieckiemu / zmarłemu 1767. / Mateusz Władysław / Dubiecki / Kan(onik) Łucki i Krak(owski) / wdzięczny Syn / 1795. / wieczną pamiątkę / odnawia”. Ponad nią ryty kartusz z pustym polem.
płyta nagrobna
Epitafium Jerzego Dubieckiego

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczne, całopostaciowe figury aniołów siedzących w zdynamizowanych pozach na przerwanym przyczółku ołtarza głównego, ukazanych pod postaciami małych dzieci. Anioł po prawej stronie retabulum siedząc zwrócony na wprost odwraca się w trzech czwartych w prawo lekko pochylając do przodu. Zaokrągloną twarz charakteryzują pełne, dziecięce rysy o wąskich łukach brwi, dużych, migdałowatych oczach, lekko zadartym nosie, kształtnych ustach i podbródku. Naga sylwetka o zaokrąglonych kształtach, z dwoma fałdkami nad brzuchem osłonięta jest w partii bioder złoconą szatą zarzuconą przez prawe ramię. Wyciągnięta do przodu lewa ręka skierowana jest w prawo, nogi skrzyżowane. Na plecach rozłożone złocone skrzydła. Anioł po lewej stronie retabulum siedząc zwrócony na wprost odwraca się w trzech czwartych w prawo lekko odchylając nieco do tyłu sylwetkę. Zaokrągloną twarz charakteryzują pełne, dziecięce rysy o wąskich łukach brwi, dużych, migdałowatych oczach, zadartym nosie, rozchylonych ustach i wydatnym podbródku. Naga sylwetka o zaokrąglonych kształtach, z dwoma fałdkami nad brzuchem osłonięta jest w partii bioder złoconą szatą zarzuconą przez lewe ramię. Skierowane w lewo, zgięte w łokciach ręce uniesione są do góry z wyprostowanymi palcami wskazujacymi. Na plecach rozłożone złocone skrzydła.
rzeźba

Anioł

Zdjęcie nr 1: Pełnoplastyczna figura ukazuje przyklękającego na prawe kolano uskrzydlonego anioła. Anioł o lekko pochylonej głowie do przodu ma modlitewnie złożone ręce przed sobą. Jego owalną twarz o jasnej karnacji, drobnym nosie i ustach otaczają krótkie brązowe włosy. Postać ubrana jest w białą, luźną tunikę. Umieszono ją na prostopadłościennym drewnianym postumencie zaopatrzonym w niski profilowany cokół oraz gzyms.
rzeźba

Adorujący anioł

Zdjęcie nr 1: Obrazy w kształcie leżącego prostokąta przedstawiają procesję aniołów w trzech szeregach. Postacie w typie smukłych młodzieńców, ubranych w długie suknie w kolorze czerwonym, zielonym i niebieski, przepasane na biodrach, ze złotymi nimbami wokół głów i długimi białymi skrzydłami. Anioły w pierwszym rzędzie trzymają kadzielnice, w dalszych grają na różnych instrumentach: fletach, harfach, cytrze i cymbałach. Kompozycję obiega barwna, szeroka bordiura z różnych kwiatów.
obraz

Adorujące anioły

Zdjęcie nr 1: Umieszczone na przyczółku całopostaciowe rzeźby aniołów, ułożonych przeciwstawnie, w pozycji półleżącej, zwróconych w kierunku osi ołtarza. Ich nogi bezpośrednio stykające się z gzymsem są ugięte w kolanach, natomiast zewnętrzne – wyprostowane. Ramiona aniołów są szeroko rozłożone, a dłonie z ugiętymi palcami. Głowy lekko pochylone do przodu skłaniają się delikatnie w stronę centrum ołtarza. Ich twarze są owalne, pełne, z głęboko osadzonymi dużymi oczami, przysłonięte do połowy powiekami. Nosy proste, wyraźnie zaznaczone, usta wąskie, lekko rozchylone. Głowy okolone pofalowanymi puklami włosów sięgającymi ramion. Skrzydła aniołów są rozłożone, z głęboko rzeźbionymi piórami. Każdy z aniołów ubrany jest w tunikę, sięgającą kostek z opracowaną lamówką wokół dekoltu oraz w krótszą, wierzchnią szatę, przewiązaną w pasie, z wykrojem pod szyją w kształcie litery „V” i z podwiniętymi rękawami, a także w sandały sięgające do połowy łydki. W opracowaniu wierzchniej szaty dominują pionowe, równoległe, rurkowate fałdy. W szacie spodniej tkanina nad zewnętrzną stopą układa się w formę węzła. Karnacja ciała aniołów kremowa, włosy brązowe, szaty i skrzydła złote.
rzeźba

Anioł

Zdjęcie nr 1: Rzeźba przedstawiająca anioła w pozycji siedzącej, z głową odchyloną nieco do tyłu, z rozłożonymi rękami i ugiętymi nogami. Anioł ma prostokątną twarz o wąskich brwiach, szeroko otwartych, jasnobrązowych oczach, prostym nosie i zamkniętych ustach. Brązowe, zwinięte w pukle włosy zakrywają uszy i opadają na kark. Jest osłonięty w partii bioder, do kolan, złotą tkaniną rzeźbioną w płytkie, drobne fałdy; jej górna część jest wywinięta na zewnątrz. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna.
rzeźba

Anioł

Zdjęcie nr 1: Rzeźba pełnoplastyczna, przedstawiająca anioła stojącego na obłoku z lewą nogą ugiętą w kolanie, który dmie w trąbę, a w lewej dłoni trzyma otwartą księgę z napisem „RZEKŁ / BÓG / DO PANA / MEGO / SIĄDŹ / PO PRAWICY / MOJEJ”. Twarz podłużna, okolona długimi, kręconymi włosami z wyraźnie zaznaczonym podbródkiem. Anioł owinięty jest bogato drapowaną tkaniną, tworzącą ostro załamujące się fałdy. Karnacja biała; szaty, skrzydła, trąbka i elementy księgi złocone.
rzeźba

Anioł

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Anioł", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2023, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/aniol-21

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności