Św. Piotr

Dzieje zabytku

Według przekazu ustnego figury św. Piotra, św. Pawła, św. Andrzeja i św. Jana Ewangelisty zostały wykonane w latach dwudziestych XX wieku we Włoszech. Być może zakupiono je po pożarze, który zniszczył lewy bok ołtarza w 1924 roku. Oryginalne rzeźby nastawy ołtarzowej według inwentarza kościelnego z połowy XX wieku zostały złożone „w miechowni [na wieży] w liczbie 7 wielkich, 7 średniej wielkości, 3 małe”.

Opis

Rzeźba ścięta z tyłu, ustawiona na prostokątnej podstawie o ściętych przednich narożach. Figura ustawiona frontalnie, w postawie stojącej z dwoma kluczami w prawej dłoni i zamkniętą księgą w lewej, z głową delikatnie przechyloną w lewo. Twarz pociągła, okolona średniej długości brodą, nos długi i wąski, oczy skierowane w dal, włosy średniej długości, falowane, zasłaniające uszy. Święty ubrany jest w długą, brązową suknię z długimi rękawami oraz srebrny płaszcz ze złotą podszewką. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, podbicie płaszcza i detale złocone i srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Św. Piotr został ukazany w tradycyjnym ujęciu z atrybutami: dwoma kluczami symbolizującymi władzę namiestnika Chrystusa oraz księgą nawiązującą do jego udziału w misji apostolskiej. Jednak wizerunek św. Piotra charakteryzują nie tylko jego atrybuty, ale również fizyczny wygląd, który jest powszechnie rozpoznawalny. W sztuce Orientu święty ma kręcone włosy, natomiast w sztuce Zachodu, wręcz przeciwnie, jest łysy lub ma tylko kępkę włosów na głowie. Jego broda jest zawsze krótka. Liczba atrybutów przypisywanych św. Piotrowi w ikonografii chrześcijańskiej jest nieliczna. Niektóre charakteryzują go jako apostoła, inne jako papieża. Najwcześniejszym i najbardziej rozpowszechnionym atrybutem są klucze, które po raz pierwszy w ikonografii świętego pojawiły się w połowie V wieku, a następnie stały się wręcz jego znakiem rozpoznawczym. Zwykle świętego przedstawiano z dwoma kluczami złotym i srebrnym (sporadycznie tylko z jednym). Klucze symbolizują jego władzę w sprawach życia wiecznego i doczesnego, moc rozwiązywania i wiązania wszystkiego, zgodnie ze słowami, jakie wypowiedział Jezus do św. Piotra: „I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie” (Mt 16, 19).

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Rzeźba św. Piotra została wtórnie wstawiona do ołtarza głównego w miejsce starszej, która wraz z innymi rzeźbami według inwentarza kościelnego z połowy XX wieku znajduje się „w miechowni [na wieży] w liczbie 7 wielkich, 7 średniej wielkości, 3 małe”. Św. Piotr został ukazany w tradycyjnym ujęciu ikonograficznym z atrybutami: dwoma kluczami symbolizującymi władzę namiestnika Chrystusa oraz księgą nawiązującą do jego udziału w misji apostolskiej.

Bibliografia