Św. Józef

Dzieje zabytku

Rzeźba została wykonana do ołtarza, w którym się znajduje.

Opis

Rzeźba pełna, ustawiona na prostokątnym cokole. Święty Józef ukazany frontalnie, z Dzieciątkiem na lewym ręku, z różdżką Jessego w prawej ręce. Jest ubrany w długą suknię z długimi rękawami, przepasaną sznurkiem oraz długi płaszcz spięty pod szyją, z prawym końcem zarzuconym na lewe przedramię, na stopach sandały. Ma podłużną, okoloną brodą twarz z długim, wąskim nosem i małymi oczami. Włosy brązowe, średniej długości, opadają na plecy. Dzieciątko zostało ukazane frontalnie, z rozpostartymi szeroko rękami, z lewą nogą założoną na prawą. Jest ubrane w długą sukienkę z długimi rękawami, przepasaną w pasie sznurkiem. Ma okrągłą twarz, z rumieńcami na pełnych policzkach i małymi, czerwonymi ustami oraz krótkim, szerokim nosem; włosy krótkie, falowane. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, szaty złocone, atrybut srebrzony.

Zarys problematyki artystycznej

Tak struktura ołtarza, jak i rzeźba w niszy głównej ołtarza w kaplicy św. Józefa nawiązują do rozwiązań zastosowanych w trzech ołtarzach nawy głównej. Tak samo jak Johann Feeg, autor omawianej figury, Wojciech Kułach „Wawrzeńcok” ustawił rzeźbę na brązowym cokole, w wykładanej lustrami niszy i zadbał o całkowite wyzłocenie gęsto fałdowanych szat. W rysach postaci widać jednak pewne uproszczenia i schematyzm, co świadczy o ludowych korzeniach twórczości artysty. Wojciech Kułach działał w Gliczarowie koło Nowego Targu, był samoukiem, ale też podobno w młodości uczył się rzemiosła w Wiedniu. Odbył półroczną pieszą wędrówkę przez Budapeszt do Rzymu, wracając przez Wiedeń, tworząc po drodze szkice, notatki i rysunki. Rzeźbił w drewnie, rzadziej w kamieniu. Startował nawet w konkursach na projekty pomników w Krakowie. Na Podhalu wykonał liczne figury i kapliczki przydrożne, feretrony oraz ołtarze i figury do nich, w które wyposażył m.in. kościół Szymona i Judy w Białce Tatrzańskiej, św. Marcina w Klikuszowej, św. Andrzeja w Szaflarach i św. Klemensa w Zakopanem. Nawiązywał do sztuki baroku i rokoka, był biegły technicznie, w stosowanych ornamentach wykorzystywał motywy liści, kwiatów i owoców.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Figura św. Józefa w niszy ołtarza bocznej kaplicy jurgowskiego kościoła została wykonana w 1890 roku przez rzeźbiarza-samouka Wojciecha Kułacha „Wawrzyńcoka” z Gliczarowa. Sposób kształtowania postaci nawiązuje do rzeźb pozostałych ołtarzy kościoła, jednak schematyzm twarzy zdradza ludowe korzenie twórczości artysty.

Bibliografia