Nagrobek księdza Seweryna Paszkowskiego

Dzieje zabytku

W 1891 roku ksiądz Wincenty Smoczyński, ówczesny proboszcz parafii św. Katarzyny, wystawił księdzu Sewerynowi Paszkowskiemu z własnych funduszy nagrobek w obrębie murów otaczających tenczyński kościół. Przeniósł do niego prochy zmarłego znajdujące się do tego czasu w grobie tymczasowym w Krzeszowicach. Ostatniego dnia października tego samego roku nad grobem stanął wyrzeźbiony w piaskowcu krzyż, a w kościele odsłonięto ku pamięci zacnego kapłana marmurową tablicę, treść której zredagował ksiądz Smoczyński.

Opis

Nagrobek wolnostojący w kształcie dwustrefowego cokołu zwieńczonego krzyżem łacińskim posadowionym na wysokiej, prostopadłościennej podstawie opartej na zwężającym się ku górze cokoliku. Na podstawie krzyża umieszczono chryzmon między greckimi literami A i Ω, a poniżej, na czołowym boku cokołu odkuto inskrypcję „X(IĄDZ) SEWERYN / PASZKOWSKI / *1821 / † 1890”.

Zarys problematyki artystycznej

Ksiądz Seweryn Paszkowski (1821-1890), którego nagrobek stoi pod murem kościoła, zachował się w pamięci parafian i następnych proboszczów jako poczciwy, dobry i miłościwy kapłan oraz patriota. Po ukończeniu seminarium w Lublinie i otrzymaniu święceń kapłańskich w 1844 roku pełnił początkowo posługę na Lubelszczyźnie oraz na Podlasiu. Jako zaangażowany w sprawy narodowe, na początku powstania styczniowego wyjechał najpierw do Czech, potem do Rzymu, gdzie studiował prawo kanoniczne, a potem do Francji. W 1871 roku przyjechał do Małopolski. Pracował jako nauczyciel u Adolfa Jordana, pełnił funkcję wikariusza w kilku parafiach, w 1880 roku przybył do Krzeszowic i został kapelanem krzeszowickiego szpitala. Publikował pisma nawołujące do wzmocnienia życia religijnego i poprawy losu zwierząt domowych. Do końca życia pełnił służbę w Krzeszowicach, lecz po śmierci został pochowany nieopodal kościoła w Tenczynku, prawdopodobnie z powodu wieloletniej przyjaźni łączącej go z tutejszym proboszczem Wincentym Smoczyńskim, pochowanym w pobliżu kilkanaście lat później.
Jest to typowy przykład prostego pomnika nagrobnego z cokołem, inskrypcją i krzyżem.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, częściowo porośnięty mchem.

Literatura

Księga Wypisowa Tenczyńskiego Bractwa Przenajświętszej Trójcy z lat 1880-1901, oprac. Rafał Szczurowski, Kraków 2007, s. 63.

Łukasik Anna, Tenczynek – 700 lat historii, 2014 Kraków, s. 283-287.

Streszczenie

Znajdujący się w obrębie murów otaczających kościół nagrobek księdza Seweryna Paszkowskiego (1821-1890) powstał rok po jego śmierci. Został ufundowany przez księdza Wincentego Smoczyńskiego, proboszcza parafii w Tenczynku. Upamiętnia zaangażowanego patriotycznie, światłego duchownego, który pełnił swoją służbę w nieodległych Krzeszowicach. Został pochowany przy tenczyńskim kościele z uwagi na swoją wieloletnią znajomość z tutejszym proboszczem.

Bibliografia