Ołtarz boczny

Dzieje zabytku

Ołtarz Chrystusa Ukrzyżowanego został wykonany w 1899 roku na miejsce dawnego (w którym mieścił się obraz „Zdjęcie z krzyża”). W polu umieszczono krucyfiks z połowy XVII wieku. Na ołtarzu ustawiono wtórnie tabernakulum z ołtarza głównego powstałe w 1880 roku. Malowidło ukazujące panoramę Jerozolimy zostało wykonane przez Stanisława Karasia w 1913 roku. Nastawa przeszła gruntowną konserwację w 1996 roku.

Opis

Nastawa niearchitektoniczna, ramowa, ustawiona na wysokim cokole. Ołtarz sarkofagowy, wybrzuszony w górnej części, zwężający się ku dołowi, na cokole; mensa drewniana. Na frontowej ścianie skrzyni ołtarzowej płycina w formie odwróconego trapezu dekorowana malowaną winną latoroślą na ciemnoczerwonym tle. Na ołtarzu ustawione tabernakulum w formie drewnianej skrzynki na planie połowy ośmioboku, wydzielone kolumienkami na cokołach, dźwigającymi pełne belkowanie o fryzie dekorowanym uskrzydloną główką anielską i ornamentem roślinnym. Na ściankach płyciny w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem półkolistym wypełnione rytym ornamentem roślinnym. Drzwiczki o tej samej formie z rytym przedstawieniem kielicha z hostią w glorii. Tabernakulum zwieńczone tronem wystawienia w kształcie wklęsło-wypukłego cokołu, zwężającego się ku górze. Nastawa w formie stojącego prostokąta o wciętych górnych narożach, ujęta profilowaną ramą, z uszakami w formie spływów wolutowych z wyodrębnionymi zwojami dekorowanymi ornamentem roślinnym; zwieńczona rocaille'owym kartuszem. W polu figura Chrystusa Ukrzyżowanego przybita do prostego krzyża, ukazanego na tle malowanej panoramy Jerozolimy, w której prawym dolnym roku znajduje się sygnatura „S(tanisław) Karas / 1913”.

Zarys problematyki artystycznej

Nastawa ołtarzowa jest w typie retabulów ramowych, a więc niearchitektonicznych, w formie pola ujętego dekoracyjną ramą. Tego rodzaju nastawy występowały w okresie nowożytnym, zyskując popularność w XVIII wieku. Natomiast pojawienie się ołtarza ramowego w końcu XIX wieku można uznać za wyjątkowe.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Delikatne przetarcia krawędzi ołtarza.

Streszczenie

Ołtarz Chrystusa Ukrzyżowanego został wykonany w 1899 roku. W polu umieszczono figurę z połowy XVII wieku. Na ołtarzu ustawiono wtórnie tabernakulum z ołtarza głównego powstałe w 1880 roku. Malowidło w tle, ukazujące panoramę Jerozolimy, zostało wykonane przez Stanisława Karasia w 1913 roku. Nastawy ramowe występowały w okresie nowożytnym, zyskując popularność w XVIII wieku. Natomiast pojawienie się ich w XIX wieku można uznać za rzadkość.

Bibliografia