Chrzcielnica

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
krakowski
Gmina
Mogilany
Miejscowość
Gaj
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Mogilany
Parafia
Parafia Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/01255
Kategoria
chrzcielnica
Ilość
1
Czas powstania
XVII/XVIII wiek
Technika i materiał
marmur dębnicki, kuty, polerowany; drewno rzeźbione, polichromowane, złocone
Wymiary podstawowe
wysokość – 196 cm
Autor noty katalogowej
Józef Skrabski
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

W aktach wizytacji z 1647 roku odnotowano kamienną chrzcielnicę. Tę z marmuru dębnickiego wpisano do protokołu wizytacyjnego w 1747 roku.

Opis

Podstawa na rzucie koła, trzon w typie gruszkowatym. Czara w kształcie mocno spłaszczonej kuli pokrytej puklami z profilowanym brzegiem. Pokrywa dwustrefowa, strefy oddzielone gładką wklęską, dolna strefa puklowana, górna puklowna, ujęta od dołu fryzem z liści, zwężająca się ku górze, zwieńczona złoconą kulą z krzyżem o ramionach zakończonych trójlistnie.

Zarys problematyki artystycznej

Chrzcielnica należy do wyrobów typowych jednego z najważniejszych ośrodków kamieniarskich w Polsce, w Dębniku koło Krzeszowic. Od lat dwudziestych XVII wieku wydobywano w nim czarny marmur popularny w sztuce polskiej w dobie baroku, ale także w XIX i pierwszej połowie XX wieku. Kopalniami i powstającymi wokół nich warsztatami zarządzali karmelici bosi w Czernej, właściciele gruntów. Tamtejsi kamieniarze powielali takie same wzory. Chrzcielnica w Gaju jest niemal identyczna z chrzcielnicami w kościołach w Gdowie (przed 1663), Bolechowicach (1673), Modlnicy (2. poł. XVII w.) i Krzeszowicach (XVII w.).

Streszczenie

Chrzcielnica, wykonana z czarnego marmuru dębnickiego zapewne na przełomie XVII i XVIII wieku, należy do typowych produktów ośrodka kamieniarskiego w Dębniku koło Krzeszowic, którego łomy były własnością Karmelitów bosych z Czernej.

Bibliografia

"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Jak cytować?

Józef Skrabski, "Chrzcielnica", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/chrzcielnica-18

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności