Św. Stefan

Dzieje zabytku

Figura św. Stefana pochodzi z dawnego ołtarza głównego z około 1749 roku, który mieścił się w poprzednim kościele w Piekielniku. Do nowo wybudowanej świątyni powstał w latach 1882-1884 kolejny ołtarz główny. W jego strukturze umieszczono figury z poprzedniego retabulum, w tym omawiane dzieło.

Opis

Rzeźba pełna, ukazana frontalnie, z głową skierowaną w lewo, w kontrapoście, prawą dłoń kładzie na piersi, trzyma w niej berło, w lewej zaś tarczę z krzyżem. Twarz ma kwadratową, o migdałowatych oczach, małym nosie i ustach, okoloną długą, ciemną brodą oraz falowanymi włosami. Ubrany jest w niebieskie spodnie i wysokie, złocone buty, krótką, srebrzoną tunikę, przewiązaną w pasie złoconą szarfą, na ramiona ma narzucony złocony płaszcz z czerwoną podszewką. Na głowie ma złoconą, zamkniętą koronę zwieńczoną krzyżem. Polichromia naturalistyczna w partiach ciała.

Zarys problematyki artystycznej

Wszystkie figury z ołtarza głównego, prócz Marii i św. Jana, są jednorodne pod względem formalnym i zostały wykonane przez tego samego rzeźbiarza. Cechuje je bardzo charakterystyczny typ pełnej twarzy, o niskim czole, dużych oczach, nosie i ustach oraz silnie falowanych włosach. Tkanina rzeźbiona jest w liczne, drobne fałdki i marszczenia, w sposób autonomiczny wobec ciała i jego układu. Modelunek partii anatomicznych i draperii wskazuje na niezbyt wprawnego wykonawcę.
Święty Stefan był synem księcia węgierskiego Gezy. Po jego śmierci w 997 roku przejął władzę, a w 1000 roku koronowano go na króla węgierskiego. W ikonografii przedstawiany był zawsze w stroju monarchy z przynależnymi mu insygniami, takimi jak korona, a także berło czy jabłko królewskie. Bardzo często występuje w towarzystwie św. Władysława. Przedstawienia obu tych świętych, szczególnie czczonych na Węgrzech, można spotkać niemal w każdym kościele na terenach Polskiego Spisza i Orawy z racji wcześniejszej przynależności terytorialnej tych ziem do Węgier.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Zabrudzenia figury.

Streszczenie

Figura św. Stefana pochodzi z dawnego ołtarza głównego z około 1749 roku, który mieścił się w poprzednim kościele w Piekielniku. Po wybudowaniu nowego retabulum do następnego kościoła w tej miejscowości, wprawiono do niego dawne figury. Święty Stefan, jako władca, przedstawiany był zawsze w stroju monarchy z przynależnymi mu insygniami, takimi jak korona, a także berło czy jabłko królewskie.

Bibliografia