Stefan św.

Biogram

Święty Stefan I (Stefan Węgierski) właściwie nazywał się Arpad Vajk i urodził się w 969 lub 975 roku w Ostrzyhomiu, a zmarł 15 sierpnia 1038 w Székesfehérvárze lub Budzie. Święty był synem księcia węgierskiego Gejzy i Adelajdy lub Sarolty. W 996 roku ożenił się z księżniczką bawarską Gizelą. Po śmierci ojca w 997 roku przejął władzę, a w 1000 roku koronowano go na pierwszego króla węgierskiego. Święty Stefan stworzył administracyjną strukturę Kościoła na Węgrzech, m.in. założył arcybiskupstwo Ostrzyhom i jego sufraganie. Fundował też liczne świątynie i klasztory. Ponadto wyróżniał się zdolnościami politycznymi w tworzeniu monarchii i zarządzaniu za pomocą dekretów, czym wyprzedzał prawodawstwo innych krajów Europy. Początki kultu św. Stefana rozwijały się wokół jego grobu w związku z licznymi cudami, otrzymywanymi za jego wstawiennictwem już od XI wieku. Podobnie w Polsce pierwsze wzmianki o kulcie świętego pochodzą z XI wieku, zaś do obecnych czasów przetrwało sześć kościołów pod wezwaniem tego świętego.

W ikonografii przedstawiany jest w stroju królewskim z przynależnymi mu insygniami, takimi jak korona, berło i jabłko królewskie oraz miecz i globus z krzyżem (symbol dzieła chrystianizacji na Węgrzech). Zwykle twarz świętego okolona jest bujną, brązową brodą. Jest też ukazywany jako mężczyzna w sile wieku w pozycji stojącej lub na koniu. Bardzo często występuje w towarzystwie św. Władysława i św. Emeryka. Przedstawienia tych świętych, szczególnie czczonych na Węgrzech, można spotkać w większości kościołów na terenach polskiego Spisza i Orawy. Święty Stefan jest patronem Węgier i Serbii, królów węgierskich, stolarzy, murarzy oraz tkaczy.

Bibliografia