Św. Piotr

Dzieje zabytku

Figura św. Piotra powstała razem z ołtarzem głównym przed 1779 rokiem, a więc po pożarze kościoła (1752), ale przed jego ponowną konsekracją. Została wymieniona w aktach wizytacji z 1832 roku.

Opis

Rzeźba drążona, ustawiona na nieregularnej podstawie. Święty ukazany frontalnie, z głową skierowaną w lewo, w kontrapoście. Lewą rękę ma ugiętą i uniesioną w bok, w dłoni trzyma klucze, prawą ugiętą, przy boku, w której trzyma zamkniętą księgę. Twarz ma pociągłą, szczupłą, o małych, migdałowatych oczach, prostym nosie i pełnych, rozchylonych ustach, okoloną krótką, kręconą brodą i włosami. Ubrany jest w tunikę, rozchyloną na piersi, ściśle przylegająca do ciała, przepasaną w talii oraz obfity płaszcz zarzucony na prawe ramię i zawinięty na lewym boku i z przodu postaci. Figura w całości złocona.

Zarys problematyki artystycznej

Wszystkie figury z ołtarza głównego cechują smukłość sylwetki, lekkość i swoboda w oddaniu pozy oraz miękki modelunek szat, odzwierciedlający ruch postaci. Twarze rzeźbione są w bardzo znamienny sposób, o głęboko osadzonych oczach, z drążonym kącikiem, prostym nosie i pełnych ustach. Włosy i brody układane są w niewielkie falujące pukle, różnej długości, ściśle okalające twarz. Zwłaszcza w postaciach kobiecych zauważyć można duże przywiązanie do szczegółu, w detalicznym i precyzyjnym sposobie oddania stroju, a także jego dekoracji. Dekoracja rzeźbiarska ołtarza w Nowej Białej została wykonana na wysokim poziomie, przez bardzo wprawnego rzeźbiarza, być może z terenu Spisza, jednak wciąż nierozpoznanego.
Piotr był bratem św. Andrzeja, rybakiem, przyłączył się do Chrystusa i został jego apostołem. Jezus zmienił jego imię (Szymon) na Piotr, co później wyjaśnił: „Ty jesteś Piotr (czyli Skała), i Ja na tej Skale zbuduje Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą. I tobie dam klucze do królestwa niebieskiego” (Mt 16, 18-19), dlatego w ikonografii jednym z atrybutów świętego są również klucze.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, drewnojady, przetarcia złoceń.

Streszczenie

Figura św. Piotra powstała razem z ołtarzem głównym przed 1779 rokiem, a więc po pożarze kościoła (1752), ale przed jego ponowną konsekracją. Piotr był bratem św. Andrzeja, rybakiem, przyłączył się do Chrystusa i został jego apostołem. W ikonografii jednym z atrybutów świętego są klucze.

Bibliografia