Matka Boska Różańcowa ze św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską

Dzieje zabytku

Grupa rzeźbiarska Matki Boskiej Różańcowej ze św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską powstała razem z ołtarzem w drugiej połowie XIX wieku.

Opis

Grupa rzeźbiarska przedstawiająca stojącą Matkę Boską z Dzieciątkiem, przed którą klęczą święci. W centrum figura Marii, ustawiona na cokole, ukazana frontalnie, w całej postaci, z głową skierowaną w prawo. Lewą ręką podtrzymuje Dzieciątko, prawą wyciąga w stronę św. Dominika. Twarz ma pociągłą, o migdałowatych oczach, prostym nosie i wąskich ustach, okoloną brązowymi włosami. Ubrana jest w złoconą tunikę i złocony płaszcz o niebieskiej podszewce, zarzucony na głowę i opasujący postać. Na głowie ma otwartą koronę. Dzieciątko w pozycji siedzącej, zwrócone w trzech czwartych w prawo, z głową ukazaną frontalnie, w prawej ręce trzyma jabłko królewskie, lewą wyciąga w stronę św. Katarzyny. Twarz ma kwadratową, o wąskich oczach, krótkim nosie i małych ustach, okoloną jasnobrązowymi, krótkimi włosami. Z jego głowy odchodzą trzy wiązki promieni. W partii bioder przewiązane jest srebrzoną pieluszką. Po prawej stronie Marii klęczy św. Dominik, ukazany z profilu, z uniesioną głową i wyciągniętymi przed siebie rękami. Twarz ma szczupłą, o migdałowatych oczach, prostym nosie i małych ustach, okoloną krótkimi włosami, z tonsurą na głowie. Ubrany jest w biały habit, ze złoconą pelerynką, szkaplerzem oraz płaszczem. Po lewej stronie Marii klęczy św. Katarzyna, ukazana z profilu, z uniesioną głową i wyciągniętymi przed siebie rękami. Twarz ma szczupłą, o migdałowatych oczach, prostym nosie i małych ustach. Ubrana jest w biały habit, ze złoconą pelerynką, szkaplerzem, welonem i płaszczem. Na głowie ma koronę cierniową. Polichromia ciał postaci naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Grupa rzeźbiarska odwołuje się do tradycyjnej ikonografii Matki Boskiej Różańcowej ze świętymi dominikańskimi – św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską. Formuła przedstawienia z dwustrefową, symetryczną kompozycją, gdzie zazwyczaj Matka Boska podaje różaniec Dominikowi, a Dzieciątko Katarzynie, wykształciła się w XVII wieku i stała się niezwykle popularna w sztuce polskiej. Omawiane dzieło przedstawia wariant, w którym Matka Boska ukazana jest w pozycji stojącej (czasem również jako Niewiasta Apokaliptyczna). Postać św. Dominika jest niezwykle silnie związana z kultem różańca. Według legendy Matka Boska wręczyła mu różaniec i zachęciła do odmawiania jego tajemnic, dlatego też ten święty uznawany jest za pierwszego propagatora modlitwy różańcowej. Natomiast przedstawienie Matki Boskiej z Dzieciątkiem ze św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską miało połączyć z kultem różańca najważniejszych przedstawicieli męskiego i żeńskiego zakonu dominikańskiego, a więc jego założyciela i najbardziej czczoną świętą.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Spękania oraz przetarcia polichromii i złoceń, zabrudzenia figur.

Streszczenie

Grupa rzeźbiarska Matki Boskiej Różańcowej ze św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską powstała razem z ołtarzem w drugiej połowie XIX wieku. Przedstawienie to miało połączyć z kultem różańca najważniejszych przedstawicieli męskiego i żeńskiego zakonu dominikańskiego, a więc jego założyciela i najbardziej czczoną świętą.

Bibliografia