Św. Piotr

Dzieje zabytku

Rzeźba św. Piotra umieszczona jest w ołtarzu z XIX wieku, wykonanym po 1825 roku. W polu głównym znajduje się wizerunek Najświętszego Serca Pana Jezusa Adolfa Hyły z 1951 roku. Jako zasuwa używany jest drugi obraz: „Powołanie św. Mateusza”, związany z pierwszym wezwaniem świątyni w Sidzinie.

Opis

Rzeźba św. Piotra, drążona, ustawiona na niskim prostopadłościennym cokole w kolorze jasnobrązowym. Święty ustawiony frontalnie z głową uniesioną delikatnie do góry. W prawej ręce, ugiętej w łokciu trzyma dwa srebrne klucze, lewą rękę opiera o kolumnę. Twarz pociągła o wyrazistych rysach z krótkim ciemnobrązowym zarostem. Święty ubrany jest w długą, przewiązaną w pasie suknię i przerzucony przez lewe ramię złocony płaszcz. Na stopach ma złocone sandały. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna.

Zarys problematyki artystycznej

Rzeźby św. Piotra, św. Pawła oraz aniołków w zwieńczeniu zostały wykonana w czasie powstania całej nastawy ołtarzowej w tym samym warsztacie rzeźbiarskim w XIX wieku. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły twórcy tego retabulum i jego figur. Rzeźby pozbawione są silnej ekspresji, cechuje je statyka, a draperia szat została potraktowana powierzchniowo, co jest charakterystyczne dla rzeźb w XIX wieku. Święty Piotr został ukazany w tradycyjnym ujęciu z dwoma kluczami – symbolizującymi władzę namiestnika Chrystusa. We wcześniejszych epokach św. Piotr był zwykle ukazywany w rzeźbie jako łysy lub jako mający tylko kępkę włosów na głowie starszy mężczyzna. Tutaj widać powolne odejście od tradycyjnego ujęcia motywu. Liczba atrybutów przypisywanych św. Piotrowi w ikonografii chrześcijańskiej jest nieliczna. Niektóre charakteryzują go jako apostoła, inne jako papieża. Najwcześniejszym i najbardziej rozpowszechnionym są klucze, które po raz pierwszy w ikonografii świętego pojawiły się w połowie V wieku, a następnie stały się wręcz jego znakiem rozpoznawczym. Zwykle świętego przedstawiano z dwoma kluczami złotym i srebrnym (sporadycznie tylko z jednym). Symbolizują one jego władzę w sprawach życia wiecznego i doczesnego, moc rozwiązywania i wiązania wszystkiego, zgodnie ze słowami, jakie wypowiedział Jezus do św. Piotra: „I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie” (Mt 16, 19).

Streszczenie

Rzeźba św. Piotra powstała wraz z całą nastawą ołtarzową w XIX wieku (po 1825). Świętego ukazano w tradycyjnym ujęciu z dwoma kluczami – symbolizującymi władzę namiestnika Chrystusa.

Bibliografia