Chrystus Zmartwychwstały

Dzieje zabytku

Barokowa rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego umieszczona w zwieńczeniu ołtarza głównego paczółtowickiej świątyni po raz pierwszy wzmiankowana była w inwentarzu kościoła sporządzonym w 1860 roku, jednak mogła zostać umieszczona w tym miejscu znacznie wcześniej — podczas wzbogacania wystroju kościoła na początku XVIII wieku. Figura prawodpodobnie została odnowiona podczas prac nad renowacją ołtarza prowadzonych w 1850 roku z funduszy zapisanych w testamencie przez księdza Szymona Warmusińskiego (zm. 1847) oraz w 1943 roku przez malarza Józefa Ryłkę, jednak nie jest to potwierdzone źródłowo. W latach 1993-1996 w czasie gruntownej renowacji ołtarza głównego rzeźba została poddana pracom konserwatorskim prowadzonym w Krakowie przez Aleksandrę Grochal i Katarzynę Mogrysiewicz-Dobrzyńską.

Opis

Pełnoplastyczna, polichromowana figura Chrystusa Zmartwychwstałego ustawiona na niewielkim postumencie. Chrystus przedstawiony w pozycji stojącej, frontalnie, w lekkim kontrapoście, z prawą nogą lekko ugiętą i wysuniętą nieco do przodu. Prawa ręka uniesiona do góry w geście błogosławieństwa. Lewa wsparta na złoconym krzyżu umieszczonym na długim drzewcu. Głowa nieznacznie przechylona w lewo; uniesiona ku górze. Chrystus ukazany jako dojrzały, brodaty mężczyzna o nagim torsie z widoczną raną w prawym boku. Wyraźnie zaznaczona muskulatura. Twarz szczupła, okolona półdługimi, falowanymi włosami w kolorze brązowym i takim samym zarostem. Przez lewe ramię postaci przewieszony czerwony płaszcz z ciemnogranatową podszewką oraz złotą lamówką. Draperia szat obficie fałduje się, tworząc głębokie, ostro łamiące się fałdy.

Zarys problematyki artystycznej

Omawiana rzeźba najprawdopodobniej stanowiła samodzielną figurę przeznaczoną do ustawienia na ołtarzu w okresie wielkanocnym. Wskazuje na to pełne opracowanie tyłu rzeźby, która w przypadku przeznaczenia jej do ołtarza zapewne zostałaby wydrążona. W zwieńczeniu ołtarza głównego paczółtowickiej świątyni została ustawiona wtórnie, na pewno przed 1860 rokiem. Przedstawia ona Zmartwychwstałego Chrystusa, który przezwyciężył śmierć. Postać została przedstawiona zgodnie z tradycyjną ikonografią tej sceny — z odsłoniętym torsem, widocznymi śladami przebytej męki, czerwonym płaszczu oraz krzyżem lub chorągwią paschalną.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

W latach 1993-1996 konserwowany w Krakowie przez Aleksandrę Grochal i Katarzynę Mogrysiewicz-Dobrzyńską.

Streszczenie

Barokowa, pełnoplastyczna rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego umieszczona w zwieńczeniu ołtarza głównego po raz pierwszy wzmiankowana była w inwentarzu kościoła sporządzonym w 1860 roku, jednak mogła zostać umieszczona w tym miejscu wcześniej — podczas wzbogacania wystroju świątyni na początku XVIII wieku. Rzeźba najprawdopodobniej pierwotnie stanowiła samodzielną figurę przeznaczoną do ustawienia na ołtarzu w okresie wielkanocnym. Wskazuje na to pełne opracowanie tyłu rzeźby, która w przypadku przeznaczenia jej do ołtarza zapewne zostałaby wydrążona.

Figura prawdopodobnie została odnowiona podczas prac nad renowacją ołtarza prowadzonych w 1850 roku z funduszy zapisanych w testamencie przez księdza Szymona Warmusińskiego oraz w 1943 roku przez malarza Józefa Ryłkę, jednak nie jest to potwierdzone źródłowo. W latach 1993-1996 w czasie gruntownej renowacji ołtarza głównego rzeźba została poddana pracom konserwatorskim.

Bibliografia