Św. Barbara

Dzieje zabytku

Figura św. Barbary powstała razem z ołtarzem głównym przed 1779 rokiem, a więc po pożarze kościoła (1752), ale przed jego ponowną konsekracją. Została wymieniona w aktach wizytacji z 1832 roku.

Opis

Rzeźba drążona, ustawiona na podstawie. Święta ukazana frontalnie, w kontrapoście, o esowato wygiętej sylwetce, z silnie wypchniętym lewym biodrem i głową przechyloną na lewe ramię. W lewej ugiętej i uniesionej ręce trzyma kielich z hostią, w prawej, opuszczonej miecz skierowany ostrzem w dół, na którym opiera ciężar ciała. Twarz ma owalną, o wydatnym podbródku, małych, migdałowatych oczach, prostym nosie i pełnych ustach. Włosy ma długie, kręcone, upięte z tyłu głowy, z pojedynczymi wijącymi się puklami opadającymi na lewe ramię, z wplecionymi perłami. Na głowie ma koronę otwartą. Ubrana jest w długą suknię, ściśle przylegającą do ciała, dekorowaną przy dekolcie szarfą, z gorsetem w talii zdobionym płaskorzeźbionym ornamentem roślinnym. Na prawe ramię ma narzucony płaszcz, opadający na lewy bok, zawiązany z przodu postaci. Figura w całości złocona, ostrze miecza i hostia srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Wszystkie figury z ołtarza głównego cechują smukłość sylwetki, lekkość i swoboda w oddaniu pozy oraz miękki modelunek szat, odzwierciedlający ruch postaci. Twarze rzeźbione są w bardzo znamienny sposób, o głęboko osadzonych oczach, z drążonym kącikiem, prostym nosie i pełnych ustach. Włosy i brody układane są w niewielkie falujące pukle, różnej długości, ściśle okalające twarz. Zwłaszcza w postaciach kobiecych zauważyć można duże przywiązanie do szczegółu w precyzyjnym sposobie oddania elementów stroju, a także jego zdobień i detali. Dekoracja rzeźbiarska ołtarza w Nowej Białej została wykonał na wysokim poziomie, przez bardzo wprawnego rzeźbiarza, być może z terenu Spisza, jednak wciąż nierozpoznanego.
Święta Barbara była córką bogatego poganina, w tajemnicy przed ojcem przyjęła chrześcijaństwo i złożyła śluby czystości, za co ten zamknął ją w wieży. Następnie została postawiona przed sądem i skazana na ścięcie. Święta w ikonografii jest przedstawiana w koronie i bogatej sukni, co ma związek z pozycją społeczną jej rodziny. Atrybutem św. Barbary jest kielich z hostią, gdyż przed śmiercią w zamknięciu anioł przyniósł jej Komunię Świętą oraz miecz, gdyż została ścięta.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry, drewnojady, przetarcia złoceń.

Streszczenie

Figura św. Barbary powstała razem z ołtarzem głównym przed 1779 rokiem, a więc po pożarze kościoła (1752), ale przed jego ponowną konsekracją. Atrybutem św. Barbary jest kielich z hostią, gdyż przed śmiercią w zamknięciu anioł przyniósł jej Komunię Świętą oraz miecz, gdyż została ścięta.

Bibliografia