Dawid

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Kalwaria Zebrzydowska
Miejscowość
Brody
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kalwaria Zebrzydowska
Parafia
Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Tagi
król Dawid rzeźba XVII wieku Tuliński Jan
Miejsce przechowywania
prawa bramka ołtarza głównego
Identyfikator
DZIELO/13982
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
XVIII/XIX wiek
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Kalwaria Zebrzydowska
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Rzeźba króla Dawida powstała na przełomie XVIII/XIX wieku i została ustawiona na prawej bramce ołtarza głównego w kościele w Brodach.

Opis

Rzeźba przedstawiająca króla Dawida w postawie stojącej, frontalnie z prawą nogę delikatnie ugiętą w kolanie, z prawą ręką wyciągniętą przed siebie, w lewej trzymającego harfę. Twarz szeroka z długim nosem, delikatnie rozchylonymi ustami, okolona ciemną i krótką brodą oraz średniej długości włosami. Król ubrany jest w srebrną tunikę ze złotą lamówką, przewiązaną złotym pasem oraz biały płaszcz z gronostajową pelerynką, na głowie ma założoną otwartą koronę, a na stopach buty z wysokimi cholewami. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, detale złocone i srebrzone.


Zarys problematyki artystycznej

Rzeźbę Dawida prawdopodobnie wykonał miejscowy stolarz Jan Tuliński lub jego współpracownik, który żył na przełomie XVIII i XIX wieku. Rzeźbiarz był zakonnikiem w klasztorze bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej. Dlatego też jego dzieła można spotkać głównie na terenie przyklasztornym. Jest autorem właściwie wszystkich barokowo-klasycystycznych ołtarzy znajdujących się na dróżkach kalwaryjskich: dwóch w kaplicy „Dom Kajfasza”, po trzech w kaplicach: „Pałac Heroda”, „Ratusz Piłata” i „Ukrzyżowanie” i po jednym w kaplicach: „Dom Annasza”, „Brama Wschodnia”, „Ogrojec”, „Trzeci Upadek” i „Wieczernik”. Ponadto wykonał stalle w kaplicy „Trzeci Upadek”, chórki w kaplicy „Ukrzyżowanie” i „Wieczernik” oraz dekorację chórku muzycznego i organów w kaplicy „Dom Matki Boskiej”. Jednak jego najsłynniejsze dzieło znajduje się w kościele Grobu Matki Boskiej. Artysta wykonał dwupiętrowy ołtarz główny, na którym ustawiona jest omawiana figura. Monumentalne dzieło jest wyrazem rozbudowanej scenografii, przygotowanej na organizację dużych uroczystości odpustowych.

Rzeźbę charakteryzują sztywny układ sylwetki i delikatnie zaznaczony kontrapost. Również drapowanie szat jest statyczne i pozbawione ekspresji. Figura przedstawia króla Dawida (1022-972 p.n.e.), syna Jessego z pokolenia Judy, najmłodszego z jego siedmiu synów. Dawid był pasterzem w domu ojca w Betlejem, następnie cytrzystą i grajkiem na dworze króla Saula. Został obwołany królem pokolenia Judy, pokonał Filistynów, zdobył Jerozolimę, przeniósł do niej stolicę i sprowadził tam Arkę Przymierza. Jego zwycięstwo nad Goliatem jest prefiguracją triumfu Chrystusa, który zwyciężył szatana.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Rzeźba króla Dawida powstała na przełomie XVIII i XIX wieku, prawdopodobnie w warsztacie Jana Tulińskiego, zakonnika z Kalwarii Zebrzydowskiej. Figura została ustawiona na prawej bramce ołtarza głównego w kościele w Brodach. Przedstawia króla Dawida (1022-972 p.n.e.), który był pasterzem w domu swojego ojca w Betlejem, następnie cytrzystą i grajkiem na dworze króla Saula. Został obwołany królem pokolenia Judy, pokonał Filistynów, zdobył Jerozolimę, przeniósł do niej stolicę i sprowadził tam Arkę Przymierza. Jego zwycięstwo nad Goliatem jest prefiguracją Chrystusa, który zwycięża szatana.

Bibliografia

Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Zieliński Chwalisław, "Sztuka sakralna. Co należy wiedzieć o budowie, urządzeniu, wyposażeniu, ozdobie i konserwacji Domu Bożego. Podręcznik opracowany na podstawie przepisów kościelnych", Poznań 1959
Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian , "Sztuka Ziemi Krakowskiej", Kraków 1982
"Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. 1: Województwo krakowskie", Warszawa 1953

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Dawid", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/dawid-1

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności