Dawid

Dzieje zabytku

Według akt wizytacji z 1783 roku wyposażenie kościoła, a więc trzy ołtarze i ich rzeźba figuralna, zostały wykonane w 1766 roku z inicjatywy ówczesnego proboszcza Andrzeja Dominika Lipiewicza. We wspomnianych dokumentach, a także w inwentarzach kościoła z 1831 i 1860 roku, znajdują się informacje, że figury Dawida i Mojżesza w ołtarzu św. Józefa były pozłacane. Figury przeszły konserwację zapewne w 2000 roku, razem z ołtarzami bocznymi.

Opis

Rzeźba jest drążona z tyłu, ustawiona na niewielkiej, prostej podstawie. Dawid przedstawiony w całej postaci, ukazany jest frontalnie, stoi w kontrapoście, z głową skierowaną w lewą stronę, lekko uniesioną. Jego lewa ręka spoczywa na piersi, prawą przytrzymuje stojącą przed nim harfę. Twarz ma szczupłą, o dużych oczach z głęboko rzeźbionymi powiekami i uniesionymi brwiami, o prostym nosie i pełnych ustach, okoloną krótką kręconą brodą oraz rzeźbionymi w falowane pasma włosami opadającymi na jego lewe ramię. Dawid ubrany jest w wysokie buty, tunikę sięgającą kolan i zbroję torsową, na piersi ma zapięty płaszcz królewski z futrzanym kołnierzem, opadający po bokach postaci i zawinięty na jego prawej nodze. Na głowie ma koronę otwartą. Partie ciała polichromowane naturalistycznie, broda i włosy w kolorze brązowym, zaś części stroju i atrybuty są pozłacane.

Zarys problematyki artystycznej

Figurę charakteryzuje smukła, wydłużona sylwetka, opasana przylegającymi i obficie drapowanymi szatami. Posiada znamienny typ twarzy, modelowany niezwykle plastycznie o specyficznych cechach anatomicznych, takich jak głęboko rzeźbione powieki, wgłębienia u nasady nosa, czy usta o dużych wargach. Rzeźba została najpewniej wykonana przez nieznany dotychczas krakowski warsztat, który w kościele w Igołomi zrealizował dwa ołtarze boczne wraz z ich rzeźbą figuralną, jak również wyposażenia architektoniczno-rzeźbiarskie do kościołów w Pleszowie (dziś Nowej Hucie; wyposażenie z dawnego krakowskiego kościoła Wszystkich Świętych), Łętowni i dwa ołtarze boczne w Spytkowicach (k. Chabówki). Figura utrzymana jest w typie postaci męskich tworzonych w tym warsztacie zwłaszcza w zakresie rysów twarzy czy modelowania sylwetek i szat.
Dawid jest postacią starotestamentową. Podczas walk Żydów z Filistynami, zmierzył się z Goliatem w nierównej walce, którą wygrał, zyskując uznanie ludu. Przez to stał się konkurentem ówczesnego króla Saula, z którym popadł w konflikt. Po śmierci tego ostatniego został obwołany królem Judy. Dawid był również cytrzystą, autorem psalmów i pieśni. W ikonografii przedstawiany jest w stroju królewskim, bardzo często z harfą jako atrybutem, jak w omawianej rzeźbie.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Delikatne przetarcia złoceń, ubytek mechaniczny w strukturze materiału w partii korony. Figura konserwowana zapewne w 2000 roku.

Streszczenie

Wyposażenie kościoła, a więc trzy ołtarze i ich rzeźba, w tym figura Dawida, zostały wykonane w 1766 roku z inicjatywy ówczesnego proboszcza Andrzeja Dominika Lipiewicza. Dawid to postać starotestamentowa. Był królem Judy, cytrzystą i autorem psalmów. W ikonografii przedstawiany jest w stroju królewskim, bardzo często z harfą jako atrybutem, jak w omawianej rzeźbie.

Bibliografia