Ecce Homo

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Kalwaria Zebrzydowska
Miejscowość
Brody
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Kalwaria Zebrzydowska
Parafia
Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Tagi
malarstwo XIX wieku malarstwo XVI wieku
Miejsce przechowywania
ołtarz boczny przy południowej ścianie nawy
Identyfikator
DZIELO/13968
Kategoria
obraz
Ilość
1
Czas powstania
XIX-XX wiek (kopia szesnastowiecznego obrazu)
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
olej na płótnie, złocenie
Wymiary podstawowe
szerokość – 100,5 cm
wysokość – 120 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość bez ramy – 89,5 cm
Szerokość bez ramy – 71 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Obraz jest kopią dzieła z XVI wieku, które obecnie przechowywane jest w oratorium klasztornym. Wizerunek Ecce Homo nosi również tradycyjną nazwę – Jezusa Lanckorońskiego. Pierwotnie obraz znajdował się na zamku w Lanckoronie, skąd został przeniesiony do Grobu Matki Bożej. Na oryginał obrazu nałożone są płaskorzeźbiona sukienka, korona cierniowa, promienie i trzcina.

Opis

Obraz w kształcie stojącego prostokąta ujęty profilowaną, srebrzoną ramą, od wewnątrz zdobioną ażurowym ornamentem. Przedstawienie Chrystusa w półpostaci, zwróconego w trzech czwartych w prawo z dłońmi skrzyżowanymi na wysokości pasa. Twarz podłużna o wyrazistych, pociągłych rysach z krótkim, brązowym zarostem. Włosy długie, falowane, opadające na plecy i ramiona. Kolorystyka ciała ciemna. Na głowie cierniowa korona. Na czole, szyi, ramionach i klatce piersiowej obfite krople krwi. Biodra przewiązane białym perizonium, plecy osłonięte ciemnoczerwonym płaszczem, przewieszonym przez lewą rękę, odsłaniającym nagi tors. Tło ciemnobrązowe, wokół głowy złoty promienisty nimb i jasnoniebieski otok.

Zarys problematyki artystycznej

Obraz z przedstawieniem Ecce Homo nawiązuje do sceny, w której Piłat ukazał ubiczowanego i cierniem ukoronowanego Jezusa ludowi żydowskiemu, wypowiadając słowa: „Oto Człowiek!” (J 19, 1-5). Scenę na obrazie oddano w popularnym ujęciu ikonograficznym, ukazującym Jezusa w półpostaci. Wizerunek ten odnosi się do nowożytnej polskiej ikonografii Ecce Homo, cechującej się redukcją tematu, czyli ograniczeniem do przedstawienia najważniejszych postaci, bez zbędnego sztafażu. Redukcja taka występowała również w sztuce Zachodu, ale tylko jako jeden z wariantów przedstawiania tego tematu. W sztuce polskiej artyści posunęli się tak daleko, że ostatecznie w przedstawieniu wizerunku Ecce Homo ograniczali się wyłącznie do postaci Jezusa. Samotność Zbawiciela miała odzwierciedlać fakt jego całkowitego osamotnienia jako człowieka, opuszczonego przez wszystkich w obliczu straszliwej męki.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dostateczny; silne zabrudzenia, ściemnienie warstwy malarskiej, przetarcia i przedziurawienia płótna.

Streszczenie

Obraz Ecce Homo jest kopią dzieła z XVI wieku, które obecnie przechowywane jest w oratorium klasztoru bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej. Wizerunek ten nosi również tradycyjną nazwę – Jezusa Lanckorońskiego. Pierwotnie oryginalny obraz znajdował się na zamku w Lanckoronie, skąd został przeniesiony do Grobu Matki Bożej.

Bibliografia

Dziubecki Tomasz , "Ikonografia Męki Chrystusa w nowożytnym malarstwie kościelnym w Polsce", Warszawa 1996

Jak cytować?

Maria Działo, "Ecce Homo", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/ecce-homo-11

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności