Chrystus do grobu

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wielicki
Gmina
Wieliczka
Miejscowość
Grabie
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Niepołomice
Parafia
Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
Tagi
Chrystus w grobie rzeźba XIX wieku
Miejsce przechowywania
kościół
Identyfikator
DZIELO/12915
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
1870 rok
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, pozłacanie
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

W kronice parafialnej odnotowano pod rokiem 1870 składkę „na Pana Jezusa nowego leżącego w grobie, na grób”. Wpis dotyczy omawianej figury, która została zakupiona do kościoła w Grabiu około tego roku.

Opis

Figura przedstawia Chrystusa w pozycji leżącej, z nogami ułożonymi równolegle oraz rękami spoczywającymi wzdłuż ciała. Jego twarz jest trójkątna, o wystających kościach policzkowych, prostym nosie i zamkniętych oczach, okolona krótką brodą i długimi włosami opadającymi na ramiona. Ciało Jezusa jest silnie wychudzone, z podkreśloną muskulaturą rąk i nóg oraz żebrami i mostkiem klatki piersiowej, z zaznaczonymi śladami męki. Partię bioder przesłania krótkie pozłacane, perizonium zawieszone na sznurze, z końcówką tkaniny przerzuconą przez sznur w partii podbrzusza oraz ze zwisem tkaniny na jego prawym boku. Polichromia ciała naturalistyczna, traktowana niemal monochromatycznie, z zaznaczonymi śladami męki.

Zarys problematyki artystycznej

Figury Chrystusa do grobu przedstawiające martwego Jezusa składane były w urządzanym w czasie Wielkanocy symbolicznym Grobie Pańskim (sepulchrum Domini). Był on sytuowany we wnętrzu kościoła często na jednym z ołtarzy, we wnęce pod mensą ołtarza lub jako osobna konstrukcja. Przyjmował formę okolicznościowej dekoracji, często w postaci groty czy wnęki, w której leżała figura zmarłego Zbawiciela. Grób Pański był włączony do liturgii wielkopiątkowej, gdyż po jej zakończeniu wystawiano w nim Najświętszy Sakrament, którego adoracja trwała aż do Wigilii Paschalnej, a więc nocy Zmartwychwstania Pańskiego.
Omawiana rzeźba wyróżnia się nieco spośród typowych przykładów podobnych figur. Przede wszystkim biodra Chrystusa zakrywa perizonium, jak w przedstawieniach Ukrzyżowania, a nie fragment białej tkaniny albo całun, w które zazwyczaj owinięte jest ciało martwego Jezusa złożone do grobu. Być może wykonał ją mniej wprawny rzeźbiarz, który posłużył się elementami charakterystycznymi dla innych, sobie znanych przedstawień Chrystusa.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Figura pokryta jest grubą warstwą przemalowań. Spękania w partii prawego barku.

Streszczenie

Figura została wykonana około 1870 roku, gdyż w kronice parafialnej pod tym rokiem odnotowano składkę na jej zakup. Rzeźby Chrystusa do grobu przedstawiające martwego Jezusa składane były w urządzanym na czas Wielkanocy symbolicznym Grobie Pańskim (sepulchrum Domini).

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Chrystus do grobu", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/chrystus-do-grobu

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności