Dwa anioły

Dzieje zabytku

Figury aniołów powstały razem z ołtarzem głównym po wybudowaniu nowego kościoła w Grabiu w 1742 roku, a przed 1747 rokiem. Były odmalowywane i pozłacane razem z całym retabulum w latach 1833, 1844, 1883, 1907, 1957, natomiast w 1987 roku przeszły gruntowną konserwację.

Opis

Obie rzeźby są ścięte z tyłu i głęboko drążone. Figury zwrócone są frontalnie z głowami skierowanymi w stronę ołtarza, stoją w kontrapoście. Anioł na lewej bramce unosi prawą rękę w górę, lewą opuszcza w dół. Anioł z prawej bramki prawą rękę kładzie na piersi, lewa zaś jest ugięta i i uniesiona. Anioły mają pociągłe twarze o uwypuklonych brodach, prostych, dużych nosach i szerokich nozdrzach, oczach o łukowatych górnych powiekach i półkolistych łukach brwiowych, pełnych ustach z wydrążonymi kącikami. Włosy opadające na plecy rzeźbione są w grube, falowane i zmierzwione pukle. Postacie ubrane są w tuniki przepasane w talii, przykrywające jedno ramię szerokim rękawem, odsłaniające część torsu i drugą rękę oraz w płaszcze zawinięte w partii ud. Polichromia w partiach ciała naturalistyczna, szaty pozłacane.

Zarys problematyki artystycznej

Figury aniołów, tak jak ołtarz i jego pozostała dekoracja rzeźbiarska mogły być wykonane w warsztacie Antoniego Gegenbaura. Smukłe rzeźby posiadają typowe dla dzieł tego rzeźbiarza rysy twarzy, choć o nieco łagodniejszym wyrazie. Bliski jest również sposób rzeźbienia elementów anatomicznych, jak uwypuklone, zgięte kolano czy tors z łagodnie zarysowanymi piersiami oraz kształtowanie silnie przylegającej do ciała tkaniny w partii bioder i zgiętego kolana. Cechy figur spójne z repertuarem formalnym stosowanym przez Gegenbaura pozwalają atrybuować mu ich wykonanie. W niearchitektonicznych ołtarzach w typie baldachimowym z paludamentem, jako dekoracja figuralna występowały zazwyczaj putta i anioły, często podtrzymujące tkaninę lub, jak w Grabiu, adorujące wizerunek w ołtarzu.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Figury zabrudzone, z lekkimi przetarciami w partii polichromii i złoceń. Odmalowywane i pozłacane w latach 1833, 1844, 1883, 1907, 1957 i 1987.

Streszczenie

Figury aniołów powstały najpewniej w tym samym czasie co ołtarz główny, w latach 1742-1747. Mogły zostać wykonane w warsztacie Antoniego Gegenbaura, prawdopodobnego autora ołtarza i jego pozostałej dekoracji rzeźbiarskiej. W niearchitektonicznych ołtarzach w typie baldachimowym z paludamentem, jako dekoracja figuralna występowały zazwyczaj putta i anioły, często podtrzymujące tkaninę lub, jak w Grabiu, adorujące wizerunek w ołtarzu.

Bibliografia