Św. Piotr

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Tomice
Miejscowość
Radocza
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Północ
Parafia
Przemienienia Pańskiego
Tagi
rzeźba XIX wieku św. Piotr
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/13674
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
1865-1870
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie
Wymiary podstawowe
szerokość – 130 cm
wysokość – 152 cm
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Uznanie autorstwa 4.0

Dzieje zabytku

Rzeźba umieszczona jest na ołtarzu głównym, który powstał w latach 1865-1870. Pierwotnie według danych w karcie zabytku Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków na ołtarzu ustawiona była również rzeźba św. Rozalii. W polu głównym ołtarza znajduje się wizerunek Matki Boskiej z Dzieciątkiem z początku XVIII wieku, ozdobiony metalową sukienką, a w zwieńczeniu obraz św. Antoniego Padewskiego z XIX wieku. Ponadto na zasuwie umieszczony jest obraz Przemienienia Pańskiego.

Opis

Rzeźba ścięta z tyłu, drążona, przedstawiająca św. Piotra. Święty ukazany jest w postawi stojącej, frontalnie w delikatnym kontrapoście z prawą ręką uniesioną wysoko do góry, a lewą ugiętą w łokciu, w obu trzyma klucze. Twarz szeroka, okolona krótką brodą, nos długi, usta delikatnie rozchylone. Włosy średniej długości, sięgające za uszy, bujne. Święty ubrany jest w długą suknię z rękawami podwiniętymi do łokci oraz obszerny płaszcz zarzucony na lewe ramię i otaczający całą postać. Szaty na brzegach zdobione złotą lamówką. Rzeźba polichromowana na biało, atrybuty i brzeg szaty złocone.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Piotr został ukazany w tradycyjnym ujęciu z dwoma kluczami – symbolizującymi władzę namiestnika Chrystusa. We wcześniejszych epokach święty był zwykle ukazywany w rzeźbie jako łysy lub jako mający tylko kępkę włosów na głowie starszy mężczyzna. Tutaj widać powolne odejście od tradycyjnego ujęcia motywu. Liczba atrybutów przypisywanych św. Piotrowi w ikonografii chrześcijańskiej jest nieliczna. Niektóre charakteryzują go jako apostoła, inne jako papieża. Najwcześniejszym i najbardziej rozpowszechnionym są klucze, które po raz pierwszy w ikonografii świętego pojawiły się w połowie V wieku, a następnie stały się wręcz jego znakiem rozpoznawczym. Zwykle świętego przedstawiano z dwoma kluczami złotym i srebrnym (sporadycznie tylko z jednym). Symbolizują one jego władzę w sprawach życia wiecznego i doczesnego, moc rozwiązywania i wiązania wszystkiego, zgodnie ze słowami, jakie wypowiedział Jezus do św. Piotra: „I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie” (Mt 16, 19).

Streszczenie

Rzeźba św. Piotra powstała wraz z całą strukturą ołtarza w latach 1865-1870.

Bibliografia

Rèau Louis, "Iconographie de l’art chrètien", Paryż 1959
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków Krakowie, Karta inwentaryzacyjna rzeźby św. Piotra, oprac. Mastalska Krystyna, 1974.

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Maria Działo, "Św. Piotr", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-piotr-24

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności