Św. Piotr

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
tatrzański
Gmina
Bukowina Tatrzańska
Miejscowość
Jurgów
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Białka Tatrzańska
Parafia
Św. Sebastiana
Tagi
rzeźba XVIII wieku św. Piotr wschodniosłowackie rokoko
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/14276
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
1770-1773
Miejsce (państwo, miasto, region geograficzny)
Kieżmark
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromia, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 109 cm
Wymiary szczegółowe
Wysokość figury – 102 cm
Autor noty katalogowej
Agata Felczyńska
Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska

Dzieje zabytku

Przed 1773 rokiem pochodzący z Kieżmarku snycerz Johann Feeg wykonał nowe rzeźby do ołtarza głównego oraz dwóch ołtarzy bocznych kościoła w Jurgowie. W 1869 roku oraz na przełomie XX i XXI wieku rzeźby wraz z ołtarzem zostały odrestaurowane, a w latach 1869 i 1938 poprawiono złocenia, w 2009 roku ołtarz został odnowiony pod nadzorem Danuty Prządy.

Opis

Rzeźba z przedstawieniem św. Piotra w całej postaci. Figura zwrócona frontalnie, w kontrapoście, sylwetka esowato wygięta; w lewej wyciągniętej w bok ręce trzyma klucze, prawą podtrzymuje na biodrze księgę. Głowę ma skierowaną w lewo, lekko uniesioną; twarz szczupłą z wysokim czołem, o wyraźnie podkreślonych łukach brwiowych, nosie i kościach policzkowych, usta rozchylone. Twarz jest okolona krótkim kręconym zarostem oraz krótkimi silnie skręconymi włosami. Święty jest ubrany w długą, przylegającą do ciała tunikę oraz płaszcz przewiązany diagonalnie z prawego ramienia przez tors, podtrzymywany na wstędze. Polichromia naturalistyczna w odsłoniętych partiach ciała, szaty i atrybuty złocone i srebrzone.

Zarys problematyki artystycznej

Święty Piotr został ukazany w typowej konwencji ikonograficznej jako brodaty mężczyzna w długiej sukni trzymający w ręce dwa klucze do królestwa niebieskiego. Święty w młodości był rybakiem i nosił imię Szymon. Został uczniem Jana Chrzciciela, apostołem, pierwszym następcą Chrystusa oraz pierwszym papieżem. W czasie prześladowań Nerona został ukrzyżowany, na własną prośbę głową w dół, ponieważ uważał, że nie jest godny umierać jak Chrystus.
Znany z nazwiska autor dzieła Johann Feeg był późnobarokowym kieżmarskim rzeźbiarzem. Tworzone przez niego postacie charakteryzują eleganckie pozy i gesty, ostro załamujące się fałdy szat, ostre rysy twarzy o zapadniętych policzkach, dużych nosach i głęboko osadzonych oczach o migdałowym wykroju. Ołtarze z rzeźbami jego autorstwa znajdują się również w kieżmarskim kościele Paulinów, w kościołach w Wierzbowie, Lewoczy i Popradzie Wielkiej.
Rzeźba jest przykładem tzw. spiskiego lub wschodniosłowackiego rokoka, stylu który stopniowo kształtował się od lat czterdziestych XVIII stulecia i cechował się wyjątkową dekoracyjnością środków wyrazu. Twórczość wspomnianego Johanna Feega oraz współpracującego z nim malarza Imricha Jagušiča stanowi kulminacyjne osiągnięcie tego stylu. Od lat osiemdziesiątych XVIII wieku do głosu zaczęły dochodzić tendencje klasycyzujące.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

W 1869 roku oraz na przełomie XX i XXI wieku rzeźby wraz z ołtarzem zostały odrestaurowane, w latach 1869 i 1938 poprawiono złocenia, a w 2009 roku ołtarz został odnowiony pod nadzorem Danuty Prządy.

Streszczenie

Rzeźba przedstawiająca św. Piotra została wykonana przed 1773 rokiem przez kieżmarskiego rzeźbiarza Johanna Feega. Postacie jego autorstwa można rozpoznać po charakterystycznych rysach twarzy i sposobie ukazywania fałdowanych szat.

Bibliografia

Marecki Józef, Rotter Lucyna, "Jak czytać wizerunki świętych. Leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych", Kraków 2013
Janicka-Krzywda Urszula , "Patron – atrybut – symbol", Poznań 1993
Trajdos Tadeusz, "Z dziejów wsi i parafii Zamagórza Spiskiego", Nowy Targ 2011
Janicka-Krzywda Urszula, "Zabytkowe kościoły Orawy, Spisza, Podhala, Gorców i Pienin", Kraków 1987
Chmelinova Katarína , "Johann Feeg a spišské umenie 18. storočia" , „Almanach Muszyny” , s. 135-145
Skorupa Andrzej , "Johann Feeg i Imrich Jagušič na polskim Spiszu" , „Prace Pienińskie” , s. 85-97

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Agata Felczyńska, "Św. Piotr", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-piotr-16

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności