Św. Maria Magdalena

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
oświęcimski
Gmina
Kęty
Miejscowość
Bielany
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Bielsko-Żywiecka
Parafia
Św. Macieja Apostoła
Tagi
rzeźba XVIII wieku
Miejsce przechowywania
ołtarz główny
Identyfikator
DZIELO/24218
Kategoria
rzeźba
Ilość
1
Czas powstania
po 1748 roku
Technika i materiał
drewno, techniki rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie, srebrzenie
Wymiary podstawowe
wysokość – 146 cm
Autor noty katalogowej
Paulina Kluz
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Figura Marii Magdaleny została wykonana do ołtarza głównego po 1748 roku, gdyż w aktach wizytacji z tego roku odnotowano, że w kościele znajdowało się jeszcze dawne retabulum. Z dużym prawdopodobieństwem rzeźbę wykonał opawski rzeźbiarz, Johann Georg Lehner.

Opis

Figura drążona z tyłu, ustawiona na nieregularnej podstawie. Święta zwrócona w trzech czwartych w prawo, w kontrapoście, odchylona łukowato, z głową skierowaną w górę. Prawą dłoń kładzie na piersi, lewą ręką podtrzymuje przy boku płaszcz i puszkę. Twarz ma pociągłą, o podkreślonej brodzie, dużych, głęboko osadzonych, półprzymkniętych oczach, garbatym nosie i małych, pełnych ustach. Włosy długie, gęste, falowane. Ubrana jest w srebrzoną, obfitą i silnie drapowaną suknię o szerokich rękawach, odsłaniającą prawe ramię, przepasaną w talii złoconym gorsetem. Na lewą stronę głowy ma narzucony złocony płaszcz, opadający na lewy bok, silnie drapowany. Polichromia ciała naturalistyczna.


Zarys problematyki artystycznej

Wykonanie wysokiej klasy figur z ołtarza głównego kościoła św. Mikołaja w Bielanach Anna Dettloff przypisywała rzeźbiarzowi z kręgu Johanna Georga Lehnera („anonimowy pomocnik”). Jednak bardzo charakterystyczny sposób rzeźbienia figur, niemający porównania do dzieł małopolskich rzeźbiarzy, zbyt bliski dziełom tego mistrza, wskazuje na to, że wykonał je sam Lehner, być może przy udziale warsztatu.
Sposób oddania twarzy Marii Magdaleny, o charakterystycznej fizjonomii z wyodrębnionym podbródkiem, głęboko osadzonymi oczami i garbatym nosem oraz z gęstymi włosami rzeźbionymi w liczne, falowane pasma odpowiada innym figurom kobiet wykonywanym przez tego artystę, chociażby w kościele w Kietrzu czy na Skałce w Krakowie. Podobnie niezwykle miękki modelunek obfitych szat, z wieloma precyzyjnie rzeźbionymi detalami jest charakterystyczny dla Lehnera. Rzeźbiarz tworzył w pobliskim Krakowie, jak również na terenie sąsiadującego z południową Małopolską Śląska Austriackiego. Jest zatem bardzo prawdopodobne, że mógł on wykonać omawiane dzieło.
Maria Magdalena była jedną z niewiast, które podążyły za Chrystusem. W Piśmie Świętym została opisana jako kobieta, z której Jezus wypędził siedem demonów (Łk 8, 2). Święta była obecna przy ukrzyżowaniu i zmartwychwstaniu Chrystusa. Część biblistów utożsamiało ją również z opisaną w Piśmie nierządnicą oraz siostrą Marty i Łazarza. Po wniebowstąpieniu Chrystusa Maria Magdalena razem z rodzeństwem i innymi towarzyszami wyruszyła w podróż statkiem pozbawionym steru i dopłynęła do Marsylii. Na miejscu nawrócili oni parę książęcą, św. Łazarz został biskupem Marsylii, a Maria Magdalena udała się do pustelni na 30 lat.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Figura św. Marii Magdaleny została wykonana do ołtarza głównego po 1748 roku. Z dużym prawdopodobieństwem jest dziełem opawskiego rzeźbiarza, Johanna Georga Lehnera. Maria Magdalena była jedną z niewiast, które podążyły za Chrystusem. Święta była obecna przy ukrzyżowaniu i zmartwychwstaniu Jezusa.

Bibliografia

Dettloff Anna, "Rzeźba krakowska drugiej połowy XVIII w. Twórcy, nurty i tendencje", Kraków 2013
Seibert Jutta, "Leksykon sztuki chrześcijańskiej", Kielce 2007

Osoby związane z dziełem

Jak cytować?

Paulina Kluz, "Św. Maria Magdalena", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/sw-maria-magdalena-13

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności