Chrystus Ukrzyżowany

Dzieje zabytku

Obraz przedstawiający ukrzyżowanego Chrystusa powstał w drugiej połowie XIX wieku.

Opis

Obraz w formie zbliżonej do trapezu, zamkniętego z dwóch stron łukiem falistym. W centrum krzyż, do którego przybita jest czterema gwoździami postać żywego Chrystusa, zwróconego w trzech czwartych w prawo, z pochyloną głową, w lekkim zwisie, o ugiętych nogach. Twarz ma szczupłą, o dużych oczach skierowanych na wprost, prostym nosie i małych ustach; okoloną krótką, rozdwajającą się brodą oraz brązowymi włosami sięgającymi ramion. Na głowie ma koronę cierniową. Ciało ma szczupłe, ale umięśnione, z podkreślonymi żebrami. Przez biodra przewiązane krótkie, białe perizonium ze zwisem tkaniny przy lewym boku. Chrystus ukazany na tle niebiesko-czarnego nieba, rozświetlonego na żółto w dolnej części obrazu.

Zarys problematyki artystycznej

Przedstawienie żywego Chrystusa na krzyżu, w typie zwanym Cristo vivo ilustruje moment w czasie jego męki, kiedy wypowiada ostatnie słowa. W Ewangeliach Mateusza i Marka brzmią one: „Boże mój! Boże mój! Czemuś mnie opuścił” (Mt 27, 46; Mk 15, 34), w Ewangelii Łukasza: „Ojcze w ręce twoje polecam ducha mego” (Łk 23, 46), a u Jana: „Wykonało się” (J 19, 30). Przedstawienie żywego Chrystusa w sztuce pojawiło się po raz pierwszy w XVI wieku, dokładniej około 1539-1540 roku w rysunku Michała Anioła wykonanym dla Vittorii Colonny. Ten sposób przedstawiana Chrystusa z otwartymi oczami oraz głową zwróconą ku górze, jeszcze bez rany w boku, stosunkowo szybko rozpowszechnił się we Włoszech za sprawą krucyfiksów w tym typie wykonywanych przez Gianbolognię, później stał się również popularny w całej Europie.
Chrystus na obrazie w Bielanach jest wyraźnie idealizowany, jego ciało pozbawione jest niemal znamion męki, jednak nie został ukazany jako triumfujący. Jego twarz skierowana bezpośrednio na widza wyraża zmęczenie i smutek.

Stan zachowania / Prace konserwatorskie

Dobry.

Streszczenie

Obraz przedstawiający ukrzyżowanego Chrystusa powstał w drugiej połowie XIX wieku. Przedstawienie żywego Jezusa na krzyżu, w typie zwanym Cristo vivo ilustruje moment w czasie jego męki, kiedy wypowiada ostatnie słowa.

Bibliografia