Ołtarz boczny
Zdjęcie nr 1: Ołtarz o strukturze architektonicznej, jednoosiowy, jednokondygnacyjny ze zwieńczeniem. Mensa ołtarzowa składająca się z wysokiego cokołu i skrzyni o bokach lekko zwężających się ku dołowi. Antepedium w formie poziomej płyciny zwężającej się ku dołowi, spiętej stylizowanymi liśćmi w narożach. Wewnątrz zatarty, złoty napis. Tabernakulum wmontowane w partię cokołu, delikatnie wysunięte do przodu, ustawione na niskim cokole i zamknięte profilowanym gzymsem. Nastawa ołtarzowa ustawiona na cokole, flankowana parą zdwojonych pilastrów i ustawionymi przed nimi kolumnami podtrzymującymi pełne, przerwane nad polem głównym belkowanie oraz wolutowy, przerywany przyczółek. Cokół nastawy zdobiony płycinami, wewnątrz których roślinny ornament. Pilastry ozdobione prostokątną płyciną, w polu której znajduje się dekoracja roślinna. Kolumny ustawione na bazach, trzony polichromowane na biało, kapitele kompozytowe, stylizowane. W polu środkowym duża wnęka, ujęta ramą w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym z obrazem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Nad obrazem, w części przerwanego belkowania umieszczona rzeźbiona gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii i obłoków. Kondygnacja ujęta uszami ze stylizowanego akantu, przeplecionego karbowaną wstęgą. Zwieńczenie w kształcie przypominającym stojący prostokąt o wklęsłych bokach, ujętych spływami wolutowymi oraz zamknięty falistym gzymsem utworzonym z dwóch wolut spiętych stylizowaną muszlą. Szczyt zwieńczenia i górne naroża ozdobione rzeźbionymi kwiatami. W polu obraz Ecce Homo w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych bokach i wklęsłych dolnych narożach, zamknięty u góry łukiem nadwieszonym. Rama po bokach spięta stylizowanymi liśćmi. Struktura polichromowana na kolor jasnozielony, kolumny na biało, snycerka złocona.
Zdjęcie nr 2: Ołtarz o strukturze architektonicznej, jednoosiowy, jednokondygnacyjny ze zwieńczeniem. Mensa ołtarzowa składająca się z wysokiego cokołu i skrzyni o bokach lekko zwężających się ku dołowi. Antepedium w formie poziomej płyciny zwężającej się ku dołowi, spiętej stylizowanymi liśćmi w narożach. Wewnątrz zatarty, złoty napis. Tabernakulum wmontowane w partię cokołu, delikatnie wysunięte do przodu, ustawione na niskim cokole i zamknięte profilowanym gzymsem. Nastawa ołtarzowa ustawiona na cokole, flankowana parą zdwojonych pilastrów i ustawionymi przed nimi kolumnami podtrzymującymi pełne, przerwane nad polem głównym belkowanie oraz wolutowy, przerywany przyczółek. Cokół nastawy zdobiony płycinami, wewnątrz których roślinny ornament. Pilastry ozdobione prostokątną płyciną, w polu której znajduje się dekoracja roślinna. Kolumny ustawione na bazach, trzony polichromowane na biało, kapitele kompozytowe, stylizowane. W polu środkowym duża wnęka, ujęta ramą w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym z obrazem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Nad obrazem, w części przerwanego belkowania umieszczona rzeźbiona gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii i obłoków. Kondygnacja ujęta uszami ze stylizowanego akantu, przeplecionego karbowaną wstęgą. Zwieńczenie w kształcie przypominającym stojący prostokąt o wklęsłych bokach, ujętych spływami wolutowymi oraz zamknięty falistym gzymsem utworzonym z dwóch wolut spiętych stylizowaną muszlą. Szczyt zwieńczenia i górne naroża ozdobione rzeźbionymi kwiatami. W polu obraz Ecce Homo w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych bokach i wklęsłych dolnych narożach, zamknięty u góry łukiem nadwieszonym. Rama po bokach spięta stylizowanymi liśćmi. Struktura polichromowana na kolor jasnozielony, kolumny na biało, snycerka złocona.
Zdjęcie nr 3: Ołtarz o strukturze architektonicznej, jednoosiowy, jednokondygnacyjny ze zwieńczeniem. Mensa ołtarzowa składająca się z wysokiego cokołu i skrzyni o bokach lekko zwężających się ku dołowi. Antepedium w formie poziomej płyciny zwężającej się ku dołowi, spiętej stylizowanymi liśćmi w narożach. Wewnątrz zatarty, złoty napis. Tabernakulum wmontowane w partię cokołu, delikatnie wysunięte do przodu, ustawione na niskim cokole i zamknięte profilowanym gzymsem. Nastawa ołtarzowa ustawiona na cokole, flankowana parą zdwojonych pilastrów i ustawionymi przed nimi kolumnami podtrzymującymi pełne, przerwane nad polem głównym belkowanie oraz wolutowy, przerywany przyczółek. Cokół nastawy zdobiony płycinami, wewnątrz których roślinny ornament. Pilastry ozdobione prostokątną płyciną, w polu której znajduje się dekoracja roślinna. Kolumny ustawione na bazach, trzony polichromowane na biało, kapitele kompozytowe, stylizowane. W polu środkowym duża wnęka, ujęta ramą w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym z obrazem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Nad obrazem, w części przerwanego belkowania umieszczona rzeźbiona gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii i obłoków. Kondygnacja ujęta uszami ze stylizowanego akantu, przeplecionego karbowaną wstęgą. Zwieńczenie w kształcie przypominającym stojący prostokąt o wklęsłych bokach, ujętych spływami wolutowymi oraz zamknięty falistym gzymsem utworzonym z dwóch wolut spiętych stylizowaną muszlą. Szczyt zwieńczenia i górne naroża ozdobione rzeźbionymi kwiatami. W polu obraz Ecce Homo w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych bokach i wklęsłych dolnych narożach, zamknięty u góry łukiem nadwieszonym. Rama po bokach spięta stylizowanymi liśćmi. Struktura polichromowana na kolor jasnozielony, kolumny na biało, snycerka złocona.
Zdjęcie nr 4: Ołtarz o strukturze architektonicznej, jednoosiowy, jednokondygnacyjny ze zwieńczeniem. Mensa ołtarzowa składająca się z wysokiego cokołu i skrzyni o bokach lekko zwężających się ku dołowi. Antepedium w formie poziomej płyciny zwężającej się ku dołowi, spiętej stylizowanymi liśćmi w narożach. Wewnątrz zatarty, złoty napis. Tabernakulum wmontowane w partię cokołu, delikatnie wysunięte do przodu, ustawione na niskim cokole i zamknięte profilowanym gzymsem. Nastawa ołtarzowa ustawiona na cokole, flankowana parą zdwojonych pilastrów i ustawionymi przed nimi kolumnami podtrzymującymi pełne, przerwane nad polem głównym belkowanie oraz wolutowy, przerywany przyczółek. Cokół nastawy zdobiony płycinami, wewnątrz których roślinny ornament. Pilastry ozdobione prostokątną płyciną, w polu której znajduje się dekoracja roślinna. Kolumny ustawione na bazach, trzony polichromowane na biało, kapitele kompozytowe, stylizowane. W polu środkowym duża wnęka, ujęta ramą w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym z obrazem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Nad obrazem, w części przerwanego belkowania umieszczona rzeźbiona gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii i obłoków. Kondygnacja ujęta uszami ze stylizowanego akantu, przeplecionego karbowaną wstęgą. Zwieńczenie w kształcie przypominającym stojący prostokąt o wklęsłych bokach, ujętych spływami wolutowymi oraz zamknięty falistym gzymsem utworzonym z dwóch wolut spiętych stylizowaną muszlą. Szczyt zwieńczenia i górne naroża ozdobione rzeźbionymi kwiatami. W polu obraz Ecce Homo w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych bokach i wklęsłych dolnych narożach, zamknięty u góry łukiem nadwieszonym. Rama po bokach spięta stylizowanymi liśćmi. Struktura polichromowana na kolor jasnozielony, kolumny na biało, snycerka złocona.
Zdjęcie nr 5: Ołtarz o strukturze architektonicznej, jednoosiowy, jednokondygnacyjny ze zwieńczeniem. Mensa ołtarzowa składająca się z wysokiego cokołu i skrzyni o bokach lekko zwężających się ku dołowi. Antepedium w formie poziomej płyciny zwężającej się ku dołowi, spiętej stylizowanymi liśćmi w narożach. Wewnątrz zatarty, złoty napis. Tabernakulum wmontowane w partię cokołu, delikatnie wysunięte do przodu, ustawione na niskim cokole i zamknięte profilowanym gzymsem. Nastawa ołtarzowa ustawiona na cokole, flankowana parą zdwojonych pilastrów i ustawionymi przed nimi kolumnami podtrzymującymi pełne, przerwane nad polem głównym belkowanie oraz wolutowy, przerywany przyczółek. Cokół nastawy zdobiony płycinami, wewnątrz których roślinny ornament. Pilastry ozdobione prostokątną płyciną, w polu której znajduje się dekoracja roślinna. Kolumny ustawione na bazach, trzony polichromowane na biało, kapitele kompozytowe, stylizowane. W polu środkowym duża wnęka, ujęta ramą w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym z obrazem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Nad obrazem, w części przerwanego belkowania umieszczona rzeźbiona gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii i obłoków. Kondygnacja ujęta uszami ze stylizowanego akantu, przeplecionego karbowaną wstęgą. Zwieńczenie w kształcie przypominającym stojący prostokąt o wklęsłych bokach, ujętych spływami wolutowymi oraz zamknięty falistym gzymsem utworzonym z dwóch wolut spiętych stylizowaną muszlą. Szczyt zwieńczenia i górne naroża ozdobione rzeźbionymi kwiatami. W polu obraz Ecce Homo w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych bokach i wklęsłych dolnych narożach, zamknięty u góry łukiem nadwieszonym. Rama po bokach spięta stylizowanymi liśćmi. Struktura polichromowana na kolor jasnozielony, kolumny na biało, snycerka złocona.
Zdjęcie nr 6: Ołtarz o strukturze architektonicznej, jednoosiowy, jednokondygnacyjny ze zwieńczeniem. Mensa ołtarzowa składająca się z wysokiego cokołu i skrzyni o bokach lekko zwężających się ku dołowi. Antepedium w formie poziomej płyciny zwężającej się ku dołowi, spiętej stylizowanymi liśćmi w narożach. Wewnątrz zatarty, złoty napis. Tabernakulum wmontowane w partię cokołu, delikatnie wysunięte do przodu, ustawione na niskim cokole i zamknięte profilowanym gzymsem. Nastawa ołtarzowa ustawiona na cokole, flankowana parą zdwojonych pilastrów i ustawionymi przed nimi kolumnami podtrzymującymi pełne, przerwane nad polem głównym belkowanie oraz wolutowy, przerywany przyczółek. Cokół nastawy zdobiony płycinami, wewnątrz których roślinny ornament. Pilastry ozdobione prostokątną płyciną, w polu której znajduje się dekoracja roślinna. Kolumny ustawione na bazach, trzony polichromowane na biało, kapitele kompozytowe, stylizowane. W polu środkowym duża wnęka, ujęta ramą w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym z obrazem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Nad obrazem, w części przerwanego belkowania umieszczona rzeźbiona gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii i obłoków. Kondygnacja ujęta uszami ze stylizowanego akantu, przeplecionego karbowaną wstęgą. Zwieńczenie w kształcie przypominającym stojący prostokąt o wklęsłych bokach, ujętych spływami wolutowymi oraz zamknięty falistym gzymsem utworzonym z dwóch wolut spiętych stylizowaną muszlą. Szczyt zwieńczenia i górne naroża ozdobione rzeźbionymi kwiatami. W polu obraz Ecce Homo w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych bokach i wklęsłych dolnych narożach, zamknięty u góry łukiem nadwieszonym. Rama po bokach spięta stylizowanymi liśćmi. Struktura polichromowana na kolor jasnozielony, kolumny na biało, snycerka złocona.

Ołtarz boczny

Województwo
MAŁOPOLSKIE
Powiat
wadowicki
Gmina
Tomice
Miejscowość
Radocza
Metropolia
Krakowska
Diecezja
Krakowska
Dekanat
Wadowice Północ
Parafia
Przemienienia Pańskiego
Tagi
Ecce Homo Najświętsze Serce Jezusa ołtarz boczny
Miejsce przechowywania
północna strona ściany tęczowej
Identyfikator
DZIELO/13664
Kategoria
ołtarz
Ilość
1
Czas powstania
około 1865-1870
Technika i materiał
drewno, techniki stolarskie, snycerskie, rzeźbiarskie, polichromowanie, złocenie
Autor noty katalogowej
Maria Działo
Domena Publiczna

Dzieje zabytku

Ołtarz boczny powstał zapewne, podobnie jak ołtarz główny, w latach około 1865-1870. W 1884 roku zakupiono do ołtarza bocznego obraz Serca Pana Jezusa oraz św. Józefa. Wydaje się jednak, że obraz św. Józefa mógł znajdować się w drugim ołtarzu bocznym, gdzie na początku XX wieku, zastąpił go wizerunek Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Pierwotnie według fotografii wykonanej w 1974 roku w zwieńczeniu ołtarza usadzona była para aniołków.

Opis

Ołtarz o strukturze architektonicznej, jednoosiowy, jednokondygnacyjny ze zwieńczeniem. Mensa ołtarzowa składająca się z wysokiego cokołu i skrzyni o bokach lekko zwężających się ku dołowi. Antepedium w formie poziomej płyciny zwężającej się ku dołowi, spiętej stylizowanymi liśćmi w narożach. Wewnątrz zatarty, złoty napis. Tabernakulum wmontowane w partię cokołu, delikatnie wysunięte do przodu, ustawione na niskim cokole i zamknięte profilowanym gzymsem. Nastawa ołtarzowa ustawiona na cokole, flankowana parą zdwojonych pilastrów i ustawionymi przed nimi kolumnami podtrzymującymi pełne, przerwane nad polem głównym belkowanie oraz wolutowy, przerywany przyczółek. Cokół nastawy zdobiony płycinami, wewnątrz których roślinny ornament. Pilastry ozdobione prostokątną płyciną, w polu której znajduje się dekoracja roślinna. Kolumny ustawione na bazach, trzony polichromowane na biało, kapitele kompozytowe, stylizowane. W polu środkowym duża wnęka, ujęta ramą w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym z obrazem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Nad obrazem, w części przerwanego belkowania umieszczona rzeźbiona gołębica Ducha Świętego na tle promienistej glorii i obłoków. Kondygnacja ujęta uszami ze stylizowanego akantu, przeplecionego karbowaną wstęgą.

Zwieńczenie w kształcie przypominającym stojący prostokąt o wklęsłych bokach, ujętych spływami wolutowymi oraz zamknięty falistym gzymsem utworzonym z dwóch wolut spiętych stylizowaną muszlą. Szczyt zwieńczenia i górne naroża ozdobione rzeźbionymi kwiatami. W polu obraz Ecce Homo w kształcie stojącego prostokąta o wklęsłych bokach i wklęsłych dolnych narożach, zamknięty u góry łukiem nadwieszonym. Rama po bokach spięta stylizowanymi liśćmi. Struktura polichromowana na kolor jasnozielony, kolumny na biało, snycerka złocona.

Zarys problematyki artystycznej

Ołtarz boczny reprezentuje typ aediculowy, czyli jednokondygnacyjnej struktury ujętej parą podpór dźwigających przerwane belkowanie ze zwieńczeniem. Struktura opiera się na wzorach wykształconych w sztuce nowożytnej. Nastawa jest posadowiona na wysokim cokole z polem głównym flankowanym podporami, z obrazami w pierwszej kondygnacji oraz w zwieńczeniu. Niestety źródła archiwalne nie ujawniły twórcy tego retabulum.

Streszczenie

Ołtarz boczny powstał zapewne, podobnie jak ołtarz główny, w latach około 1865-1870. Pierwotnie według fotografii wykonanej w 1974 roku w zwieńczeniu ołtarza usadzona była para aniołków. W polu głównym umieszczony jest obraz Najświętszego Serca Jezusa, a w zwieńczeniu obraz Ecce Homo.

ŹRÓDŁA ARCHIWALNE

Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków Krakowie, Karta inwentaryzacyjna ołtarza bocznego, oprac. Mastalska Krystyna, 1974.

Inne dzieła z tego miejsca

Zdjęcie nr 1: Dwie pełnoplastyczne figury siedzących na odcinkach przyczółka aniołów. Aniołek po prawej stronie wznosi prawą rękę ku górze, a lewą trzyma na wysokości piersi, nogi ukazane w ruchu, prawa noga wyciągniętą do przodu. Aniołek po lewej stronie ołtarza obie ręce wyciąga w swoją lewą stronę, a stopy ma skrzyżowane, kolana rozchylone na boki. Twarze pełne z dużymi ustami i krótkimi nosami, delikatnie zaznaczonymi oczami; włosy krótkie, ułożone w grube pukle. Postacie ubrane są w krótkie tuniki oraz zarzucone na plecy płaszcze, szaty obwiedzione są złotą lamówką. Na plecach anioły mają duże, rozłożone skrzydła. Rzeźby w całości polichromowane są na kolor biały, skrzydła złocone.
rzeźba
Dwa anioły w zwieńczeniu
Zdjęcie nr 1: Feretron z obrazami Matki Boskiej Różańcowej oraz Koronacji Marii, ustawiony na prostopadłościennej podstawie z małym cokolikiem i zamkniętej prostym gzymsem. Podstawa zaopatrzona jest w otwory na drążki do noszenia. Obrazy ujęte są w prostokątne ramy, po bokach flankowane wąskimi półkolumienkami. Zwieńczenie w formie wielobocznego medalionu z monogramem maryjnym (po drugiej stronie feretronu monogramem IHS), od którego odchodzą dwa spływy wolutowe, dekorowane karbowaną płyciną. Na szczycie zatknięty jest mały krzyżyk, zdobiony kółeczkami. Po jednej stronie feretronu przedstawiona jest Matka Boska Różańcowa ze świętymi dominikańskimi. Matka Boska została ukazana po lewej stronie obrazu w pozycji siedzącej, zwrócona delikatnie w lewo z Dzieciątkiem Jezus stojącym na jej prawym kolanie. Maria głowę przechyla na lewą stronę i kieruje swój wzrok na klęczących przed nią św. Dominikiem i św. Katarzyną ze Sieny. Matka Boska ma owalną twarz z drobnymi ustami, długim nosem i dużymi oczami; długie i ciemnobrązowe włosy; a także smukłe dłonie. schowane są pod niebieskim welonem. Maria ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami, przewiązaną w talii oraz ciemnoniebieski płaszcz, zasłaniający plecy i nogi. Dzieciątko ukazane jest frontalnie w pozycji stojącej z głową zwróconą w lewą stronę. Prawą rękę opiera na dłoni Matki, a lewą przekazuje różaniec św. Dominikowi. Ma owalną twarz z małymi ustami, spiczastym nosem i dużymi oczami, włosy jasne, krótkie i kędzierzawe. Wokół bioder ma wąską i luźno opadającą pieluszkę. Po prawej stronie kompozycji klęczy św. Dominik, ukazany w półpostaci, zwrócony w prawo z rękami skrzyżowanymi na piersi, w prawej dłoni trzyma książeczkę w brązowej oprawie. Święty ma rysy twarzy starszego mężczyzny z siwą i krótką brodą oraz siwymi włosami. Ubrany jest w habit i płaszcz dominikański. Za nim klęczy, zwrócona trzy czwarte w prawo św. Katarzyna ze Sieny z dłońmi złożonymi w geście modlitwy i wzrokiem wpatrzonym na Matkę Boską. Święta ma owalną twarz z małymi ustami, długim nosem i dużymi oczami. Ubrana jest w habit, płaszcz i welon dominikański. Po lewej stronie obrazu tło jest brązowe ze snopem światła padającym z lewego, górnego naroża, a po prawej stronie obrazu widoczne jest pochmurne szaro-niebieskie niebo. Po drugiej stronie feretronu znajduje się obraz przedstawiający Koronację Matki Boskiej. Pośrodku klęcząca Maria z rękami skrzyżowanymi na piersiach, z głową zwróconą w prawo. Ma podłużną twarz z małymi ustami, długim nosem, dużymi oczami ze wzrokiem skierowanym w dół. Jej długie i jasnobrązowe włosy spływają na plecy. Ubrana jest w czerwoną suknię z długimi rękawami oraz ciemnoniebieski płaszcz założony na prawe ramię. Po prawej stronie obrazu znajduje się siedzący Bóg Ojciec, prawą ręką trzymający koronę nad głową Marii z lewą ręką wspartą na niebieskim globie ziemskim i berłem w lewej dłoni. Twarz o rysach starszego mężczyzny, okolona długą i siwą brodą oraz krótkimi i siwymi włosami. Ubrany jest w szarą, długą suknię oraz ciemnobrązowy płaszcz z szarą podszewką. Wokół głowy ma złoty i trójkątny nimb. Po lewej stronie obrazu jest ukazany Chrystus w pozycji siedzącej, zwrócony trzy czwarte w lewo, lewą ręką podtrzymujący koronę nad głową Marii, a w prawej dzierżący wysoki krzyż. Twarz podłużna, okolona krótką i brązową brodą oraz długimi włosami, spływającymi na plecy i ramiona. Ubrany jest w czerwony płaszcz, odsłaniający nagi tors. W górnej części obrazu gołębica Ducha Świętego z rozpostartymi szeroko skrzydłami, od której odchodzą promienie światła. Korona na głową Marii czerwona, zamknięta, zwieńczona krzyżykiem. Całość ukazana na tle złotego nieba i złotych obłoków, w narożach ciemne chmury.
feretron
Feretron z obrazami Matki Boskiej Różańcowej oraz Koronacji Marii
Zdjęcie nr 1: Feretron dwustronny z obrazami Matki Boskiej Częstochowskiej oraz św. Antoniego Padewskiego. Konstrukcja feretronu osadzona na dwóch nóżkach na planie koła, wspierających dwa wieloboczne w rzucie cokoły, połączone listwami stabilizującymi konstrukcję feretronu; cokoły zaopatrzone są w otwory na drążki do noszenia. Na cokołach ustawione dwie rzeźby niezidentyfikowanych świętych lub aniołów, ujętych z profilu, nad nimi nadwieszone baldachimy zwieńczone stylizowanymi kwiatonami. W centrum tej konstrukcji obrazy ujęte w profilowaną ramę, zamkniętą łukiem oślim, zwieńczoną kwiatonem. Na zwieńczeniu feretron zdobiony jest ażurową dekoracją roślinną. Struktura feretronu jest złocona. Po jednej stronie ukazany jest wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej w tradycyjnym typie ikonograficznym. Matka Boska ubrana jest w czerwoną suknię i zielony płaszcz, a Dzieciątko w czerwoną suknię. Szaty są bogato malowane w wici utworzone z koralików i kolorowych kamyków. Pozostałe elementy podobne jak w oryginalnym wizerunku. Tło złote, wokół głowy Matki Boskiej dwanaście gwiazd. Po drugiej stronie feretronu znajduje się obraz św. Antoniego Padewskiego. Święty Antoni ukazany do wysokości trzech czwartych, zwrócony w swoją prawą stronę z Dzieciątkiem Jezus na prawym ręku. Twarz owalna z długim nosem, dużymi oczami o migdałowym kształcie i zarumienionymi policzkami. Ubrany jest w brązowy habit franciszkański, przewiązany sznurem, z różańcem u boku i z tonsurą na głowie. Dzieciątko Jezus zwrócone jest trzy czwarte w lewo, rączkami obejmujące św. Antoniego, z główką skierowaną na wprost. Twarz o rysach dziecięcych, okolona jasnymi i krótkimi włosami. Ubrane jest w białą, długą pieluszkę, spływającą obficie w dół. Wokół głów postaci rozświetlone na złoto otok. Tło szare. W prawym dolnym narożu obrazu, na obłoku leży gałązka białej lilii.
feretron
Feretron z obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej i św. Antoniego Padewskiego
Zdjęcie nr 1: Feretron z obrazami Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz św. Klemensa, osadzony na podstawie w formie cokołu ujętego w narożach wolutami, dekorowanego wzdłuż dolnego brzegu liśćmi palmowymi. Cokół zaopatrzony jest w kwadratowe otwory na drążki do noszenia. Obrazy ujęte są ramą w formie stojącego prostokąta, dekorowaną w narożach rozetami; na czterech bokach srebrzone płyciny zdobione są ornamentem z liści, górny bok zwieńczony karbowaną wstęgą, od której spływają na boki feretronu festony. Z górnych krawędzi zwisają także dwie pary chwostów. Od wewnątrz rama dekorowana jest motywem skręconego sznura o geometrycznym przebiegu. Po jednej stronie feretronu znajduje się obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Maria ukazana jest frontalnie, w półpostaci. Na lewej ręce trzyma Dzieciątko Jezus, a prawą dłoń składa na piersi. Twarz podłużna z długim nosem i dużymi oczami, na prawym policzku dwie ukośnie biegnące rany. Maria ubrana jest w zieloną suknię z krzyżykiem na piersiach oraz ciemnozielony płaszcz założony na głowę z różową podszewką, złotą lamówką, dekorowany na brzegu białymi perełkami. Na prawym ramieniu Matka Boska ma złotą gwiazdę. Dzieciątko zwrócone jest trzy czwarte w prawo, w lewej dłoni trzyma księgę, a prawą czyni gest błogosławieństwa. Twarz ma trójkątną o wyrazistych rysach z dużymi oczami. Włosy w kolorze ciemnego blondu, kręcone i krótkie. Jezus ubrany jest w różową sukienkę z wąskimi rękawami, zdobioną białymi gwiazdkami i dekoracyjnym, złoconym wykończeniem pod szyją i na rękawach. Na głowie Marii i Dzieciątka znajdują się otwarte korony, bogato zdobione kamieniami szlachetnymi, a wokół głowy koliste nimby, wypełnione trójkątnymi promieniami i otoczone białymi perełkami. Tło jednolite, ciemne. Po drugiej stronie feretronu ukazany jest wizerunek św. Klemensa, w półpostaci, zwróconego delikatnie w lewo. Święty trzyma w prawej dłoni ferulę opartą o prawe ramię, a lewą rękę składa na piersi, zatykając kciuk za guzik sutanny. Twarz o rysach starszego mężczyzny z długą, siwą i bujną brodą, długim nosem i dużymi oczami. Święty ubrany jest w czerwoną sutannę z czerwonym mucetem, na szyi ma założoną białą stułę zdobioną złotymi motywami: krzyżem, infułą, skrzyżowanymi kluczami, skrzyżowanymi ferulą i krzyżem; na głowie ma założoną czerwoną piuskę. Święty Klemens prawą rękę opiera na otwartej księdze. Po prawej stronie obrazu stoi wysoka niebieska tiara ze złotymi koronami, a za nią ustawiony jest krucyfiks z figurą Chrystusa zwróconą w stronę świętego. Tło obrazu jest ciemne, brązowe. Cokół feretronu polichromowany jest na kolor jasnoniebieski, ornamentyka oraz detale złocone i srebrzone.
feretron
Feretron z obrazami Matki Boskiej z Dzieciątkiem i św. Klemensa
Zdjęcie nr 1: Obraz w formie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem nadwieszonym. Po lewej stronie obrazu stoi Chrystus zwrócony trzy czwarte w lewo z pochyloną głową i dłońmi skrzyżowanymi na piersi. Twarz podłużna o delikatnych rysach, półprzymkniętych oczach, okolona zarostem. Włosy długie, ciemnobrązowe, opadające na ramiona. Chrystus ubrany jest w białą suknię z długimi i szerokimi rękawami, odsłaniającą ramiona. Po prawej stronie obrazu stoi św. Jan Chrzciciel zwrócony trzy czwarte w prawo. W lewej ręce trzyma krzyż na długim drzewcu, prawą unosi nad głową Jezusa, a w dłoni trzyma białą muszlę, z której wypływa woda. Twarz szczupła, okolona ciemnym zarostem, włosy ciemne i długie. Ubrany jest w skórę z sierści wielbłąda, odsłaniającą lewe ramię i tors. Sylwetki Chrystusa i św. Jana Chrzciciela masywne. W górnej części obrazu widoczna jest nadlatująca gołębica Ducha Świętego. Scena została ukazana na tle sumarycznie oddanego krajobrazu; tło ciemne. Rama drewniana, profilowana, malowana na kolor złoty.
obraz
Chrzest Chrystusa
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta umieszczony w ramie o wklęsłych bokach, potrójnie wklęsłej podstawie, zwieńczonej łukiem nadwieszonym. Chrystus w typie Ecce Homo, ukazany w popiersiu, frontalnie z głową przechyloną na lewą stronę i delikatnie uniesioną do góry. Zbawiciel ma ręce skrzyżowane na piersi i związane sznurem, w prawej dłoni trzyma trzcinę. Twarz o idealizowanych rysach z długim nosem, dużymi oczami ze wzrokiem skierowanym ku górze, okolona krótką brodą oraz długimi, bujnymi i brązowymi włosami. Chrystus ubrany jest w czerwony płaszcz, założony na ramiona i odsłaniający nagi tors; na głowie ma założoną obszerną, zieloną koronę cierniową. Tło jednolite, ugrowe.
obraz
Ecce Homo

Inne dzieła z tego roku

Zdjęcie nr 1: Epitafium w formie tablicy o kształcie stojącego prostokąta ujętej grubą ramą z uszakami w narożach, zamkniętej półkoliście od góry i dołu. W górnej części ramy muszla z podwieszonymi zwisami kwiatowymi, zawiniętymi na palących się pochodniach. Po bokach ramy dwa wąskie wazony, u spodu uskrzydlona klepsydra. Epitafium zwieńczone dekoracją roślinną z krzyżem, na górnych uszakach ustawione dla płaskie wazony, dolne zakończone muszlami. W polu złocony napis „D(EO) O(PTIMO) M(AXIMO) / WALENTEMU LAT 67 † 21 STY(CZNA) 1837. RO[KU] / AGNIESZCE Z KLÓSKÓW / LAT 60 † 15 LUT(EGO) 1834. R(OKU) / SROCZAKOM. / STANISŁAWOWI LAT 58 † 10 WRZ(EŚNIA) 1840 / MARYIANNIE Z SROCZAKÓW / LAT 48 † 8 WRZ(EŚNIA) 1849. / IOBKOM ORAZ / MATEUSZOWI HANUSIAK / LAT 60 † 7 KWI(ETNIA) 1855 RO(KU) / IAKO TEZ TEKLI HANUSIAK ZONIE / IAKUBA ZMAR(ŁEGO) 1863 RO(KU) / W dowód przywiązania ku / swoim Rodzicom i Familiji / ten skromny pomnik poświęca / I PROSI O ZDROWAŚ : KS(IĄDZ) FRANCISZEK / LUDWIK DOMINIKAN ROKU 1865.”
płyta nagrobna
Epitafium rodziny Sroczaków, Jobków i Hanusiaków
Zdjęcie nr 1: Dwie pełnoplastyczne figury siedzących na odcinkach przyczółka aniołów. Aniołek po prawej stronie wznosi prawą rękę ku górze, a lewą trzyma na wysokości piersi, nogi ukazane w ruchu, prawa noga wyciągniętą do przodu. Aniołek po lewej stronie ołtarza obie ręce wyciąga w swoją lewą stronę, a stopy ma skrzyżowane, kolana rozchylone na boki. Twarze pełne z dużymi ustami i krótkimi nosami, delikatnie zaznaczonymi oczami; włosy krótkie, ułożone w grube pukle. Postacie ubrane są w krótkie tuniki oraz zarzucone na plecy płaszcze, szaty obwiedzione są złotą lamówką. Na plecach anioły mają duże, rozłożone skrzydła. Rzeźby w całości polichromowane są na kolor biały, skrzydła złocone.
rzeźba
Dwa anioły w zwieńczeniu
Zdjęcie nr 1: Pyta w kształcie leżącego prostokąta wypełniona inskrypcją. Inskrypcja: D.O.M. / X. Franciszek Serafin Piątkowski / S[wię]tej Teologii Doktor, Kanonik honorowy / Kaliski od dn. 30. Września 1845 aż do zgonu / Rektor Emerytów, pobożną pracą i oszczęd,, / nością fundusz tego Zakładu znacznie po,, / większyszy zasnął w Bogu d. 3. Lutego 1865 r. / ,, 62 giem swojego żywota. / ,,Cześć zaslużona jego popiołom, / a duszy wieczny spokój. _
płyta nagrobna
Epitafium ks. Franciszka Serafina Piątkowskiego
Zdjęcie nr 1: Chór muzyczny konstrukcji drewnianej, wsparty na dwóch ośmiobocznych kolumnach o trzonach dekorowanych płycinami wypełnionymi maswerkiem, ustawionych na wysokich cokołach. Parapet chóru muzycznego o linii wklęsło-wypukłej z wybrzuszoną częścią środkową. Balustrada pełna, dekorowana płycinami z umieszczonym w centrum złoconym geometrycznym ornamentem. W narożach płycin złocone rozetki. W dolnej części parapetu podwieszony złocony lambrekin, w górnej profilowany gzyms. Chór dostępny za pomocą drewnianych schodów w południowo-zachodnim narożniku nawy. Wejście ujęte parą lizen, w nadprożu ornament naśladujący podwieszoną kotarę. Struktura chóru malowana w odcieniach jasnego brązu z ciemnoczerwonymi elementami, ornamentyka złocona.
chór muzyczny
Chór muzyczny
Zdjęcie nr 1: Obraz w kształcie stojącego prostokąta zamkniętego łukiem odcinkowym przedstawiający scenę Ukrzyżowania. W centrum kompozycji ukazany ukrzyżowany Chrystus na tle odległego pejzażu z Jerozolimą. Ciało napięte, ramiona rozciągnięte do boków powyżej wysokości głowy skierowanej delikatnie w lewą stronę. Twarz owalna, delikatna, wzrok skierowany do góry, okolona krótką, jasnobrązową brodą; włosy opadają na plecy. Na głowie korona cierniowa, a wokół niej jasny, jakby świetlisty nimb. Chrystus ma założone wokół bioder białe perizonium przewinięte na prawym biodrze. Krzyż prosty, brązowy, nad głową Chrystusa wisi tabliczka z napisem „JESUS / NAZARENUS / REX / JUDAEORUM”. Tło ciemne, w dolnej części widok Jerozolimy, powyżej której widoczne rozwiane, jasnobrązowe chmury. Kolorystyka obrazu ciemna, duże kontrasty. Kompozycja oprawiona w złoconą ramę dekorowaną ornamentem roślinnym i rocaille’owym na górnej krawędzi, w dolnych narożach oraz po bokach.
obraz
Chrystus na krzyżu
Zdjęcie nr 1: Rzeźba Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej ustawiona frontalnie na globie ziemskim. Maria ma ręce złożone w geście modlitwy. Twarz owalna, pełna z dużym nosem i wyraźnie zaznaczonym podbródkiem. Włosy długie, bujne, opadające na ramiona i plecy. Maria ubrana jest w długą suknię, złoconą na brzegach rękawów i przewiązaną w talii złotym paskiem oraz płaszcz założony na prawe ramię o złoconej lamówce. Glob ziemski oplata wąż, malowany na złoto. Figura polichromowana na biało, detale złocone. Maria wokół głowy ma wieniec z dziewięciu gwiazd umieszczonych na metalowej obręczy.
rzeźba
Matka Boska Niepokalanie Poczęta

Podobne dzieła

Po tytule

Po kategorii

Po tagach

Po technice i materiale

Zdjęcie nr 1: Ołtarz architektoniczny, jednokondygnacyjny, jednoosiowy ze zwieńczeniem. Ołtarz prostopadłościenny, o przednich narożach ujętych pilastrami hermowymi, z drewniana mensą. Antepedium w formie prostokątnej płyciny z płaskorzeźbionym motywem hostii okolonej drobnymi promieniami i ujętej liśćmi i pąkami mniszka lekarskiego. Retabulum osadzone na niewysokim cokole, lekko zryzalitowanym po bokach. Wyżej predella ujęta parą konsoli wolutowych wspierających wyłamujący się ponad nimi gzyms. Cokół wraz z predellą flankowany parą uszaków w formie spływów wolutowych. Część środkowa ujęta parą kolumn o trzonach zdobionych motywem kandelabru, wspierających fryz wyłamujący się ponad nimi oraz gzyms przybierające postać trójboczną. Zwieńczenie w kształcie kwadratu zamkniętego odcinkiem gzymsu o lekko zryzalitowanych bokach. Predellę, część środkową i zwieńczenie ujmują pary ujmują pary uszaków o fantazyjnych wykrojach, zdobione ornamentem okuciowym i wicią roślinną. Uszaki zwieńczenia dodatkowo zdobione parą główek anielskich i medalionów ze św. Barbarą po prawej stronie i św. Katarzyną Aleksandryjską po lewej. Na bokach gzymsu para figur siedzących aniołów. Szczyt w postaci ujętego parą wolut i zwieńczonego krzyżem kartusza z okrągłym medalionem z monogramem imienia Jezus. w predelli obraz w kształcie leżącego prostokąta ze sceną Nawiedzenie św. Elżbiety. Pole środkowe retabulum, ujęte motywami kaboszonów, ma kształt stojącego prostokąta zamkniętego półkolistym łukiem nadwieszonym, w środku obraz Najświętszego Serca Jezusa. W zwieńczeniu obraz w kształcie stojącego prostokąta, ujęty szeroką ramą z uszakami w narożach, zdobioną ornamentem. W środku wizerunek Matki Boskiej Różańcowej ze św. Teresą z Avila. Struktura polichromowana w odcieniach brązu, detal architektoniczny i ornamentyka złocone i srebrzone.
ołtarz

Boczny prawy (południowy)

Zdjęcie nr 1: Nastawa przyścienna, architektoniczna, w kształcie prostokąta, jednoosiowa. W formie późnogotyckiego portalu o otworze wejściowym prostokątnym o zaokrąglonych narożach, ujętym cienkimi kolumienkami na cylindrycznych cokołach oraz laskowaniem, przechodzącymi na prostokątne nadproże z krzyżującymi się laskami. W polu środkowym obraz z przedstawieniem siedzącego na tronie świętego Józefa z Dzieciątkiem na kolanach. Obraz w obramieniu z motywem pręta owiniętego spiralną taśmą. Poniżej prostokątna płyta w takim samym obramieniu, z inskrypcją po polsku, literami stylizowanymi na gotyckie: BOGARODZICO.
ołtarz

Nastawa ołtarza Świętego Józefa

Zdjęcie nr 1: Na wolutowo-wywiniętych przyczółkach zwieńczenia usadzona jest para aniołów. Anioł po lewej stronie ukazany jest w pozycji siedzącej, zwrócony trzy czwarte w lewo z lewą nogą podwiniętą, a prawą opuszczoną w dół; lewą rękę składa na piersi, a prawą wyciąga do przodu; głowę ma uniesioną do góry. Twarz szeroka z wyraźnie zaznaczonym podbródkiem, szerokim na końcu nosem i dużym oczami. Włosy krótkie i kędzierzawe, ciemnobrązowe z loczkiem zawiniętym nad czołem. Anioł ubrany jest z złoconą tunikę ze srebrzoną podszewką, odsłaniającą nagi tors i prawą nogę powyżej uda. U ramion ma duże, złocone i rozpięte na boki skrzydła. Po prawej stronie ołtarza znajduje się drugi anioł o antytetycznym układzie sylwetki z rękami ugiętymi w łokciach i rozłożonymi na boki oraz głową skierowaną delikatnie w lewo. Szaty, skrzydła i twarz analogiczne, jak u pierwszego anioła. Wyżej, na wolutowym zakończeniu boków zwieńczenia usadzona jest para małych aniołków z niewielkimi skrzydłami, opasanymi w biodrach złotą przepaską. Aniołki ukazane są w ruchu o esowato wygiętej sylwetce, z jedną nogą uniesioną do góry i rękami odwiedzionymi na jeden bok. Twarze szerokie z pulchnymi policzkami, nosami o szerokich końcach i dużymi oczami, włosy krótkie i kędzierzawe. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, szaty i skrzydła złocone.
rzeźba

Cztery anioły w zwieńczeniu ołtarza bocznego

Zdjęcie nr 1: Na wolutowo-wywiniętych przyczółkach zwieńczenia usadzona jest para aniołów. Anioł po lewej stronie ukazany jest w pozycji siedzącej, zwrócony trzy czwarte w lewo z lewą nogą podwiniętą, a prawą opuszczoną w dół; na piersi składa skrzyżowane ręce, głowę ma skierowaną w lewo. Twarz szeroka z wyraźnie zaznaczonym podbródkiem, szerokim na końcu nosem i dużym oczami. Włosy długie i kręcone, ciemnobrązowe. Anioł ubrany jest z złoconą tunikę ze srebrzoną podszewką odsłaniającą nagi tors i prawą nogę poniżej uda. U ramion ma duże, złocone i rozpięte na boki skrzydła. Po prawej stronie ołtarza znajduje się drugi anioł o antytetycznym układzie sylwetki z rękami ugiętymi w łokciach i skierowanymi w prawo. Szaty, skrzydła i twarz są analogiczne, jak u opisanego poprzednio anioła. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała naturalistyczna, szaty i skrzydła złocone oraz srebrzone.
rzeźba

Dwa anioły w zwieńczeniu ołtarza

Zdjęcie nr 1: Podstawa w formie prostego prostopadłościanu na niskim cokoliku, zwieńczona gzymsem, wyżej przechodząca w zwężający się, profilowany cokół na planie prostokąta, na którym osadzony jest krucyfiks. Ramiona krzyża ujęte przy krawędzi bordową opaską, wewnątrz złocone i karbowane. Figura Chrystusa ścięta z tyłu, przybita do krzyża trzema gwoździami. Ciało w delikatnym zwisie o szeroko rozłożonych ramionach, głowa opada na prawe ramię, nogi są ugięte w kolanach, kolana przylegają do siebie, a stopy są przebite w układzie prawa na lewą. Twarz szczupła o ostrym profilu nosa, okolona krótką brodą. Włosy długie, silnie skręcone w pukle i opadające na tył głowy i prawe ramię. Ciało szczupłe o delikatnie podkreślonej muskulaturze oraz uwypuklonej formie klatki piersiowej, szczególnie linii żeber z zaznaczonymi śladami męki. Na głowie korona cierniowa. Przez biodra przewiązane jest złocone perizonium w formie krótkiej skręconej tkaniny, zawieszonej na sznurze, odsłaniającej prawe biodro, ze zwisem na prawym boku. Na zakończeniu pionowej belki titulus w formie zwoju z napisem „IN / RI”. Polichromia w odsłoniętych partiach ciała Chrystusa delikatnie sina, perizonium, krzyż i detale złocone oraz srebrzone, postument polichromowany na czarno.
rzeźba

Krzyż ołtarzowy

Zdjęcie nr 1: Mensa w typie sarkofagowym ustawiona na czterech lwich łapach. Ściana frontowa jest dekorowana trzema płycinami. Zewnętrzne mają kształt leżących prostokątów z wklęsłą wewnętrzną krawędzią, a środkowa jest okrągła, wypełniona chrystogramem. Mensa w kolorze jasnoszarego kamienia, łapy białe.
ołtarz

Mensa ołtarzowa

Jak cytować?

Maria Działo, "Ołtarz boczny", [w:] "Sakralne Dziedzictwo Małopolski", 2024, źródło:  https://sdm.upjp2.edu.pl/dziela/oltarz-boczny-172

Strona:
Dodaj do porównania

Zaloguj się aby dodać do tablicy

Przejdź do logowania

Uwaga. Używamy ciasteczek. Korzystanie ze strony sdm.upjp2.edu.pl oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. Więcej informacji znajdziesz w zakładce Polityka prywatności